Cuộc trò chuyện giữa nhà văn Nguyễn Phan Quế Mai cùng Pascal Tâm và Thiên Kim - những người đã thành lập một nhà xuất bản chuyên đầu tư vào việc dịch và quảng bá văn học Việt Nam - nơi sẽ "thể hiện sự phản kháng rõ ràng, táo bạo chống lại việc gán vai trò thứ yếu cho một số ngôn ngữ và tác phẩm văn học trong bối cảnh xuất bản toàn cầu…
Đóng góp, dù ít ỏi, vào nhận thức ngày càng tăng rằng không có tiếng nói nào là nhỏ hơn trong nền văn học thế giới".
Nguyễn Phan Quế Mai: Vài tháng trước, tôi bất ngờ nhận được thư của Nhà xuất bản Major Books, nhờ viết lời giới thiệu một số quyển sách họ sắp xuất bản.
Nhìn vào danh sách các tác phẩm, tôi kinh ngạc nhận ra đó là bản dịch tiếng Anh của các tiểu thuyết của các tác giả Việt Nam mà tôi vô cùng yêu thích.
Trong các chương trình giao lưu sách của tôi ở nhiều nước, nhiều bạn đọc nói rằng họ rất ít cơ hội tiếp cận với các tác phẩm văn học Việt Nam, trong khi đó văn học dịch từ các nước châu Á như Hàn Quốc và Nhật Bản đang phát triển như vũ bão và có nhiều tựa sách bán chạy
Các bạn nghĩ sao về tiềm năng cho văn học dịch Việt Nam? Đó có phải là một trong những lý do để các bạn thành lập Major Books?
Thiên Kim: Đúng như chị thấy, ngay trong khối châu Á, ngoài Hàn Quốc (trong những năm gần đây) và Nhật Bản, còn lại một kho tàng văn học với bề dày lịch sử đồ sộ từ các nước như Việt Nam, Thái Lan, Malaysia… vẫn gần như chưa được khai thác.
Major Books không phải nơi đầu tiên nhận thức về khoảng trống này, mà những giải thưởng dịch thuật uy tín như PEN Translates của tổ chức văn bút Anh quốc (English PEN) hay những nhà xuất bản văn học dịch danh giá như Tilted Axis được thành lập chính nhằm cải thiện tình trạng đơn sắc (tộc) này của ngành xuất bản tiếng Anh.
Tiềm năng cho sự tiếp nhận văn học dịch có thể thấy ngay từ cách các phong trào về chính trị căn tính nổi lên mạnh mẽ những năm gần đây, thể hiện sự thay đổi thế giới quan của xã hội toàn cầu, việc đến từ một nước "nhỏ" giờ là một điều hoàn toàn đáng tự hào.
