Nghèo: cái khổ cốt lõi của nghèo là ÍT HOẶC KHÔNG CÓ QUYỀN CHỌN LỰA.
Cái khái niệm quyền chọn này rất hay trong nhiều thứ, càng có nhiều quyền chọn càng tốt, và càng giàu càng có nhiều quyền chọn.
Nay thử dùng để phân tích cái nghèo.
Nhà bạn nghèo.
Lúc bạn nhỏ do ba mẹ không có nhiều tiền mua đồ ăn, lựa chọn của họ không nhiều, họ chỉ mua khoai sắn rẻ tiền, họ không có quyền chọn mua sữa thịt cá. Nhà giàu thì đầy, con cái thích ăn thịt sữa thì ăn. Nhà giàu nó ăn đồ ngon đồ xịn nó to bự đẹp khỏe hơn bạn.
Rồi đi học nhà bọn giàu được quyền chọn học thầy cô trường xịn hơn. Cái môi trường giáo dục tốt này thì quan trọng khỏi phải bàn. Nó không phải chỉ là học kiến thức mà còn học phong thái, cách cư xử, các mối quan hệ - những cáii ẩn nhỏ này nó ảnh hưởng rất lớn đến cách tư duy. Đôi khi chỉ cần một người thầy xịn, một thằng great friend, hay một đường lối tư duy ok là đời bạn đã rẽ theo một hướng rất rất rất khác.
Rồi lớn chút thì con nhà giàu có quyền chọn về làm chức lớn trong công ty gia đình hoặc ra khởi nghiệp, hoặc đi làm nghệ sĩ, haiz đời thiệt phiền với bao trách nhiệm và vai trò mà.
Nhiều đứa không biết điều thì sẽ lâu lâu đăng một cái tus kiểu như “ không có áp lực thì không có kim cương “ trong con xe merc để thiên hạ biết mình cũng khổ.
Con nhà nghèo thì hoặc là vào đời với job ghẻ - đi lên từng nấc, đó là còn biết chọn lựa, còn biết đường, có định hướng. Chứ nhiều đứa xui hơn mới tốt nghiệp mơ hồ đi làm mấy cái job ăn ngay nhưng hại về lâu dài như chạy xe ôm công nghệ. Thu nhập có thể ok hơn mấy đứa newbie trong nhiều ngành, nhưng chi phí ẩn nhiều. Chi phí ẩn đó là thời gian tuổi trẻ, là sức khỏe, là cơ hội phát triển nghề nghiệp, phát triển skill.
Cơ mà nghèo quá, thị trường việc làm thấy ghê, KHÔNG CÓ LỰA CHỌN thì phải chạy thôi chứ ai mà không muốn có một công việc ổn định với cơ hội phát triển rõ ràng. Thiệt, nghĩ cũng xót cho nhiều phận đời, cha mẹ ở quê hi sinh để con ăn học đại học để có tấm bằng, cơ mà đâu biết bằng đại học giờ rẻ như bèo, cứ chi tiền rồi để con cái trôi theo dòng mà không có định hướng rõ ràng. Để rồi học xong không có gì làm và không biết làm gì nhưng vẫn cố trụ lại thành phố.
Giàu có nó cho bạn quyền chọn một thứ rất ghê gớm - đó là sự tự do.
Tự do không bị ràng buộc làm những công việc không lối thoát cho bạn thời gian và sự thoải mái để học và phát triển nhiều thứ.
Kinh thánh rất sâu sắc khi tổng kết thành câu này: Vì sẽ cho thêm kẻ nào đã có, thì họ sẽ dư-dật; nhưng kẻ nào không có, thì cũng cất luôn điều họ đã có nữa. Nghèo thì không có quyền chọn hoặc quyền chọn rất giới hạn.
Ngu: nghèo thì ít quyền chọn. Ngu thì không biết đường chọn. Khà khà, chọn lựa aka making decision là một nghệ thuật cần rất nhiều kiến thức và đôi khi là trực giác. Game khó vkl, chọn sai thì ăn c. Nhẹ thì sai chế độ ăn, đọc sai sách. Trung thì học sai ngành, chơi sai người. Nặng thì học sai thầy, tu sai cách, phò sai chủ. Đời có một nghìn lẻ một cách toang và cách sai. Càng ít ngu thì càng ít sai, và đời ít toang.
Có ai trong chúng ta muốn bị như vầy không, dĩ nhiên là không, câu hỏi ngu vkl? Nhưng sao nhiều đứa vẫn bị mắc.
Câu trả lời thì đơn giản thôi, chúng ta gánh nghiệp - kết quả của xu hướng, hành động, quyết định của bộ gene. Nói đơn giản thì đôi khi bạn xấu nghèo ngu là do lỗi - kết quả của cha mẹ ông bà bạn. Nghe không liên quan nhưng liên quan không tưởng. Nói cái rằng đây không phải là đổ lỗi trách nhiệm cho cho việc bản thân cùi bắp cho ai, mà chỉ đơn thuần là miêu tả một nguyên nhân lớn bị bỏ quên, hay không được nhìn thấy. Chúng ta là chúng ta ngày hôm nay không phải CHỈ LÀ DO CHÚNG TA mà còn có nhiều biến - duyên (factor) khác nữa.