CrazyL
Senior Member
Mới đầu tưởng nó con ong, mỗi lần bay vô nhà là sợ vl.
Ampulex compressa là một loài côn trùngcánh màng trong họ Ampulicidae, thuộc chi Ampulex. Loài này được Fabricius miêu tả khoa học đầu tiên năm 1781.[1]. Loài này bắt gián và làm tê liệt, đẻ trứng vào gián còn sống nhưng bị chế ngự, ấu trùng sẽ ăn thịt nạn nhân và trưởng thành.
Loài này chủ yếu được tìm thấy trong các vùng nhiệt đới Nam Á, châu Phi và các đảo Thái Bình Dương. Số lượng nhiều hơn trong những mùa ấm của năm.
A. compressa được du nhập đến Hawaii bởi F.X. Williams trong năm 1941 như một phương pháp kiểm soát sinh học. Điều này đã không thành công vì những khuynh hướng lãnh thổ của loài này, và quy mô nhỏ mà chúng săn mồi.
Ngay từ những năm 1940, người ta đã ghi chép hành vi con cái của loài tò vò này chích nọc độc hai lần vào gián (đặc biệt là loài gián Mỹ, gián Úc). Một nghiên cứu năm 2003 sử dụng ghi nhãn phóng xạ đã chứng minh rằng loài tò vò này chích chính xác vào hạch bạch huyết cụ thể của loài gián. Cú chích ban đầu cho một hạch bạch huyết ngực và tiêm nọc độc để làm làm tê liệt mức độ nhẹ chân trước của nạn nhân. Các cơ sở sinh hóa của việc tê liệt thoáng qua này được thảo luận trong một bài báo năm 2006. Việc mất khả năng di chuyển tạm thời của con gián tạo điều kiện cho tò vò chính nọc độc thứ hai tại một vị trí chính xác trong hạch đầu của nạn nhân (não), trong phần điều khiển phản xạ chạy trốn. Kết quả của hai cú chích này, gián sẽ đầu tiên lờ đờ, và sau đó trở nên chậm chạp và không thể hiện phản ứng chạy thoát bình thường. Trong năm 2007, nọc độc của loài tò vò này đã được báo cáo có khả năng ngăn chặn các thụ thể cho chất dẫn truyền thần kinh octopamine.
Con tò vò tiến hành nhai đứt một nửa của mỗi râu của gián. Các nhà nghiên cứu tin rằng tò vò nhai râu của gián để bổ sung chất dịch hoặc có thể điều chỉnh lượng nọc độc vì quá nhiều có thể giết chết gián và quá ít sẽ cho phép gián phục hồi trước khi ấu trùng phát triển. Tò vò quá nhỏ không thể tha gián, sau đó dẫn nạn nhân đến hang của tò vò bằng cách kéo một trong những râu của gián theo cách tương tự như một dây xích. Trong hang, tò vò đẻ trứng lên bụng gián. Sau đó nó thoát ra và lấp kín lối vào hang bằng các viên sỏi, để kẻ săn mồi khác không cướp mất gián chứ không phải để gián khỏi chạy thoát.
Với phản xạ thoát của nó bị vô hiệu hóa, gián bị chích nằm trong hang với quả trứng của con tò vò khi nở khoảng 3 ngày sau. Ấu trùng nở và sống trong 4-5 ngày trên gián, sau đó nhai tạo đường vào bụng gián và sống như như ký sinh trùng. Trong khoảng thời gian 8 ngày, ấu trùng tò vò tiêu thụ các cơ quan nội tạng của gián theo thứ tự tối đa hóa khả năng con gián sẽ sống sót, ít nhất là cho đến khi ấu trùng đi vào giai đoạn nhộng và tạo thành một cái kén bên trong cơ thể của gián. Cuối cùng, con tò vò trưởng thành phát triển từ cơ thể của gián để bắt đầu cuộc sống trưởng thành của nó. Phát triển nhanh hơn trong mùa ấm áp.
Con trưởng thành sống trong vài tháng. Giao phối mất khoảng 1 phút, và chỉ có một lần giao phối là cần thiết cho tò vò cái để ký sinh thành công vài chục con gián. Trong khi một số động vật độc hại làm tê liệt con mồi như thức ăn sống cho con non, A. compressa khác ở chỗ ban đầu loài tò vò này khiến gián kém di chuyển và thay đổi hành vi của nó theo một cách độc đáo. Một số loài khác của chi Ampulex cho thấy một hành vi tương tự của con mồi trên gián. Sự ăn thịt của ong chỉ xuất hiện để ảnh hưởng đến phản ứng thoát của gián. Trong khi một con gián có biểu hiện khả năng sinh tồn giảm đáng kể (chẳng hạn như bơi lội, hoặc tránh đau) trong khoảng 72 giờ, khả năng vận động như bay hoặc lật ngược là không bị cản trở.
Ampulex compressa là một loài côn trùngcánh màng trong họ Ampulicidae, thuộc chi Ampulex. Loài này được Fabricius miêu tả khoa học đầu tiên năm 1781.[1]. Loài này bắt gián và làm tê liệt, đẻ trứng vào gián còn sống nhưng bị chế ngự, ấu trùng sẽ ăn thịt nạn nhân và trưởng thành.
Loài này chủ yếu được tìm thấy trong các vùng nhiệt đới Nam Á, châu Phi và các đảo Thái Bình Dương. Số lượng nhiều hơn trong những mùa ấm của năm.
A. compressa được du nhập đến Hawaii bởi F.X. Williams trong năm 1941 như một phương pháp kiểm soát sinh học. Điều này đã không thành công vì những khuynh hướng lãnh thổ của loài này, và quy mô nhỏ mà chúng săn mồi.
Hành vi sinh sản và vòng đờiSửa đổi
Ngay từ những năm 1940, người ta đã ghi chép hành vi con cái của loài tò vò này chích nọc độc hai lần vào gián (đặc biệt là loài gián Mỹ, gián Úc). Một nghiên cứu năm 2003 sử dụng ghi nhãn phóng xạ đã chứng minh rằng loài tò vò này chích chính xác vào hạch bạch huyết cụ thể của loài gián. Cú chích ban đầu cho một hạch bạch huyết ngực và tiêm nọc độc để làm làm tê liệt mức độ nhẹ chân trước của nạn nhân. Các cơ sở sinh hóa của việc tê liệt thoáng qua này được thảo luận trong một bài báo năm 2006. Việc mất khả năng di chuyển tạm thời của con gián tạo điều kiện cho tò vò chính nọc độc thứ hai tại một vị trí chính xác trong hạch đầu của nạn nhân (não), trong phần điều khiển phản xạ chạy trốn. Kết quả của hai cú chích này, gián sẽ đầu tiên lờ đờ, và sau đó trở nên chậm chạp và không thể hiện phản ứng chạy thoát bình thường. Trong năm 2007, nọc độc của loài tò vò này đã được báo cáo có khả năng ngăn chặn các thụ thể cho chất dẫn truyền thần kinh octopamine.Con tò vò tiến hành nhai đứt một nửa của mỗi râu của gián. Các nhà nghiên cứu tin rằng tò vò nhai râu của gián để bổ sung chất dịch hoặc có thể điều chỉnh lượng nọc độc vì quá nhiều có thể giết chết gián và quá ít sẽ cho phép gián phục hồi trước khi ấu trùng phát triển. Tò vò quá nhỏ không thể tha gián, sau đó dẫn nạn nhân đến hang của tò vò bằng cách kéo một trong những râu của gián theo cách tương tự như một dây xích. Trong hang, tò vò đẻ trứng lên bụng gián. Sau đó nó thoát ra và lấp kín lối vào hang bằng các viên sỏi, để kẻ săn mồi khác không cướp mất gián chứ không phải để gián khỏi chạy thoát.
Với phản xạ thoát của nó bị vô hiệu hóa, gián bị chích nằm trong hang với quả trứng của con tò vò khi nở khoảng 3 ngày sau. Ấu trùng nở và sống trong 4-5 ngày trên gián, sau đó nhai tạo đường vào bụng gián và sống như như ký sinh trùng. Trong khoảng thời gian 8 ngày, ấu trùng tò vò tiêu thụ các cơ quan nội tạng của gián theo thứ tự tối đa hóa khả năng con gián sẽ sống sót, ít nhất là cho đến khi ấu trùng đi vào giai đoạn nhộng và tạo thành một cái kén bên trong cơ thể của gián. Cuối cùng, con tò vò trưởng thành phát triển từ cơ thể của gián để bắt đầu cuộc sống trưởng thành của nó. Phát triển nhanh hơn trong mùa ấm áp.
Con trưởng thành sống trong vài tháng. Giao phối mất khoảng 1 phút, và chỉ có một lần giao phối là cần thiết cho tò vò cái để ký sinh thành công vài chục con gián. Trong khi một số động vật độc hại làm tê liệt con mồi như thức ăn sống cho con non, A. compressa khác ở chỗ ban đầu loài tò vò này khiến gián kém di chuyển và thay đổi hành vi của nó theo một cách độc đáo. Một số loài khác của chi Ampulex cho thấy một hành vi tương tự của con mồi trên gián. Sự ăn thịt của ong chỉ xuất hiện để ảnh hưởng đến phản ứng thoát của gián. Trong khi một con gián có biểu hiện khả năng sinh tồn giảm đáng kể (chẳng hạn như bơi lội, hoặc tránh đau) trong khoảng 72 giờ, khả năng vận động như bay hoặc lật ngược là không bị cản trở.
))
