Hic, mình đàn ông, gần 40 rồi, gái cái gì mà gái? Thấy ai viết đúng chính tả, hợp ngữ nghĩa cũng nghĩ là gái hết nhỉ?
Kể chuyện ông Nội. Không rõ mấy người am tường về địa lý thiên cơ j j đó như thế nào, chứ ông Nội mình tìm hiểu về địa lý, tử vi, cúng kiến đều qua sách vở cũ của Cụ cố để lại, ai nhờ nhiều lắm mới làm và làm thì làm ko công, ko rõ lấy lý do hoặc là thật khi từ chối thường hay nói xem giúp địa lý thì tạm đc, nhưng cũng hao tài của nhà tôi, chứ bấm độn xem quẻ nói trc tương lai thì tổn thọ và phải bớt lộc đời con cháu sau này lắm. Nói am tường thì có lẽ là nâng tầm quá, mỗi lần làm gì đó liên quan thường mang kính rồi ngồi lật dở kỹ càng cả đống sách cũ, loại sách dùng giấy dầu nâu vàng như kiểu giấy bao xi măng, gáy sách dán bằng nhựa đường hay gì đó đen đen, và được cột bằng dây dù. Nhiều sách lắm, toàn chữ Tàu, dò dẫm rồi lấy bút bi viết nội dung tiếng Việt ra 1 tờ lịch. Đó là hình dung thực tế của mình cách Ông làm (Nói về số sách này thì mình dám chắc là vẫn còn, đầy đủ theo bộ thì mình ko chắc vì trc khi về quê Ông có công tác ĐH Văn Khoa, những năm 90 có bạn bè đồng nghiệp, nghiên cứu, học trò gì về quê chơi mà xin sách,xin đồ vật, Ông hay mềm lòng mà cho tặng , còn cả bể bằng đá trắng, dĩa tô cổ, đồng xu cổ, mấy cây đao, kiếm có vỏ gỗ, nghiên mực bút lông, gạt tàn, ấm trà...sau khi Ông mất thì hiện tại lưu giữ trong tủ ở điện thờ chính nhà thờ tộc tại TC, YK, YY, NĐ. Bạn nào xin bản scan ở trên thì mình nghĩ là đc,nào có dịp về quê chụp hình cho xem.)
Thời Cụ cố ruộng đất nhiều, sau CM cào bằng thì Cụ cố đồng ý xung công hết chỉ trừ khuôn viên nhà đất của Cụ cố đang ở và khu mộ tổ trên gò Cao gần làng Vàng là nhất quyết ko chịu hiến dù 1 gang (cũng nhờ ông Nội đi làm CM mà ở nhà ko bị đấu tố đánh đập ép uổng thẳng tay) . Nhưng chuyện đất đai đấu tố khục khoặc cả mấy chục năm trời đến tận những năm 80 lúc ông Nội về lại quê vẫn chưa dứt, rồi ông Nội xuống nước chịu thu nhỏ khu mộ tổ lại còn 1/4 để dồn điền đổi thửa làm cánh đồng canh tác, cắt khu vườn sau nhà để làm ao htx, đen hơn nữa là mềm lòng để bọn xã cắm 2 cây cột điện đôi góc phía Đông rìa đất mộ tổ. Sau vụ cúng kiến mấy nhà trong làng đc xây từ ván áo quan và cột đình thì dở sách ra xem, từ đó Ông hay buồn và day dứt vì biết đã bị chạm nhiều đến phong thuỷ đất cát trong nhà khi hiến vườn làm ao ngay sau, thêm 1 vài hộ dân xung quanh xây nhà đã phá đi nhiều trụ đá, bia đá, non bộ trong vườn và khu bìa đất cho dù trc khi mất Cụ cố dặn ko đc đụng chạm bất kỳ thứ gì nếu ko coi sách( vì thời đi CM, tư tưởng ông Nội khác rồi, ko còn coi trọng sách vở địa lý phong thuỷ) Ông day dứt rồi mày mò tìm hiểu mãi tới 89 mới cúng xin âm dương chán chê rồi tải đá xanh về kè bờ ao sau nhà, xong xây bệ đặt 2 con rùa đá quay ra hướng ao htx, phía trong trồng tre ngà, xem như phần từ hàng tre ra tới ao ko còn là đất nhà mình nữa. Trên khu mộ tổ thì cho đào phần đất chôn 2 cột điện đôi ngang mặt ruộng, phía trong làm đài vọng nguyệt, hồ sen khá tốn kém mà chẳng mấy ai khùng ra đó ngồi ngắm, trồng thêm duy nhất 1 cây đại(cây sứ) hoa đỏ gần hết đất phía hướng Tây, dịch lư hương chính bằng đá qua 3 4m gì đấy so với vị trí cũ. Sau đó hơn năm thì mọi thứ ổn. Biểu giải thích những gì Ông làm thì mình chịu. Mỗi lần về quê Bố Mẹ mình hay các Bác thường chỉ từng bia đá, hàng cây rồi kể về ngày xưa của Ông và lý do Ông làm, còn năm 89 thì mình đc 5t, ton hót đi theo chầu chực oản xôi nên tận mắt chứng kiến.
Lười viết nên kể vắn tắt nốt những chuyện sau:
-Ông coi sao đó biết trc con cái lấy vợ tuổi gì, lấy vào năm nào, sinh mấy con, trai gái đều trúng phóc, Ông ghi ra giấy, ai giữ đc thì đối chiếu, Ông ko bao giờ nói lại.
-Ông đi đầu trong công tác tận dụng vật liệu tháo dỡ đình chùa sau CMV Hoá nên dùng nhiều cột đình về xây nhà, 3 ngày liền nằm mơ cùng 1 giấc mơ đi ra vườn thấy tượng rùa đá nhắm mắt, lần 1 dắt 1 bé gái, lần 2 đi 1 mình Ông, lần 3 thấy Bố mình. Năm 88 chị đầu mình mất, năm 98 Ông mất, năm 2008 Bố mình mất. Chị đầu chưa sinh ra Ông đã lên chùa xin gởi chị, mà đẻ ra Bố mình ko chịu cho Ông đưa ra chùa, đc 7 năm thì mất tại cầu ao htx có 2 con rùa quay ra đó. Bố mình buồn trách móc Ông bấm số này kia, Ông bảo ko ngại tổn thọ bày cách giữ con mà ko nghe, Bố nổi sùng lên lấy búa tạ ra đập đầu rùa đá, miệng nói mỗi khi xuống tay : Này thì bói này, này thì tin này. Ông chỉ buồn rầu đứng nhìn. Trước lúc Ông mất 1 tuần, tự nhiên vết thương thời chiến tranh hành chân đi cà nhắc mà cứ đi bộ ra bưu điện xã 2 3 lần,gọi vô trong Nam cho tất cả các con: Thầy nhớ các cháu, cho chúng nó về chơi. 2 Bác cho anh chị về chơi, riêng Bố mình thì ko. Đc 1 tuần anh chị chuẩn bị bắt tàu đi vào Nam thì Ông ngủ ko dậy nữa. Cả nhà về chịu tang, Bố ko khóc, cứ lầm lỳ, trc ngày đi ra thắp hương rùa đá phía sau. Suốt 9 năm Mẹ mình giỗ Ông sao Bố ko quản, riêng năm Bố mất lại đòi cúng giỗ cho Ông. Trc khi Bố mình mất vài ngày, Mẹ mình nằm mơ Ông về hỏi giấy tờ đâu? Mẹ mình tưởng làm giỗ chưa trọn, đi xem bói, bà bói bảo ko có gì. Lúc về nhà Bố hỏi đi đâu về vậy, Mẹ ko dám chối là đi coi bói, Bố bảo: chưa chừa à mà bói vs toán. Đc mấy hôm cũng ngủ ko dậy luôn. Sau đi khai tử ngoài Phường, lục trong mớ giấy tờ có tờ lịch Ông viết cho Bố, có dòng Mậu Thân-Bính Thìn-Mậu Tý gạch chân.
-Ông cũng lấy ván gỗ áo quan về làm cửa bếp, đêm trên mái bếp cứ rầm rập tiếng chân người đi, Ông lấy gạo muối 7h tối ném tứa lưa lên mái bếp, miệng khấn nôm gì đấy, chiều tối hôm sau cúng oản, xôi, cháo đậu rồi lấy 1 tảng đá xanh sân chùa chẻ làm 2, đục lỗ trũng chôn làm bản lề cửa bếp.
-Mình sinh được 3 tháng, khóc dã đề, Ông lấy giấy vẽ chữ Tàu lên, xong lấy dao đẽo 4 chân giường mỗi chân 1 mảnh gỗ, gói vô lá bùa, chẳng biết làm gì nữa, sau ko khóc nữa, nghe Mẹ kể vậy.
-Biết trước em trai ông Nội té xong liệt giường gần 2 tháng rồi mất, Ông biểu lên nhà con ở tx Ninh Bình tháng sau hãy về, mà ông nội chú ko nghe.
-Ngày bốc mộ Ông, các Bác ko biết coi sách của Ông nên đi coi thầy tận trong Bình Lục HN, thầy bày 3h sáng bốc, Bố biểu nửa đêm tháng 11 rét mướt ai chịu nổi, 5h sáng hãy cải táng. Bác cả ko nghe, đêm hôm trc Bác cả nằm mơ Ông về, đứng quay lưng 2 tay chắp sau đít nhìn mặt trời đang mọc, ko nói gì. Nhưng nhất nhất theo lời thầy 3h sáng cúng kiến rồi cải táng. Đào tới đâu, nước dâng tới đó, chật vật hơn 4h sáng mới tới quan tài. Bố vs mấy người lên sau, hun rơm đốt đuốc mù mịt, mấy người kia bốc mộ lên vẫn thấy gân, đòi ngồi lóc, lại còn thiếu cốt. Bố bảo thôi để tôi lóc, tội Ông đau, vừa nhúng vô thau rượu chuẩn bị lóc thì gân rời ra, xương cốt được tìm đầy đủ luôn. Đúng lúc hơn 5h sáng 1 chút. Sau vụ đó Bác ko ỷ thế huynh trưởng nữa, tự nhiên đầm tính, thu xếp nhà cửa trong Nam rồi ra trông coi nhà thờ tộc.
-Trước 2đêm Bố mình mất, tự nhiên đang làm xa nhà, ko ngủ được, bt có mấy khi gọi di động, Bố Mẹ xài chung đt, mình mà nhắn kiểu gì Mẹ cũng nhắn lại. Đêm đó nhắn tin hỏi han, kể lể này kia ko thấy Mẹ nhắn lại. Sau đám tang Mẹ kể Bố đọc tn đt xong ra ban công hút thuốc rồi vào. Đêm hôm sau thì Bố ngủ ko dậy nữa. Về tới nhà chịu tang thì đã niệm xong, chưa đóng nắp quan, vừa vứt cái balo xuống thì tờ bùa phủ mặt Bố mình bị gió nâng lên khiến mình thấy mặt, họ trang điểm trắng bệch, môi tô son màu cam. Xót xa quá vỡ oà lên khóc thì dưới tờ bùa phủ mặt cứ phập phồng như đang thở, khóe mắt dớm lệ. Người ta biểu là khí trong bụng thoát ra thôi, và nước mắt là do cơ thể bước đầu phân hủy. Nhưng tại sao ko phải là thời điểm khác mà lại đúng lúc mình òa khóc? Đám xong đi làm tiếp đến 49 ngày thì về cúng , đêm đó tự nhiên trằn trọc mãi ko ngủ đc. Cứ thấy tủi thân rồi rơm rớm nước mắt, ký ức ngày xưa của 2 cha con cứ ùa về. Dưới nhà nghe tiếng Mẹ ho sặc sụa, chạy xuống thì Mẹ biểu: Bố mày vừa về, Mẹ ngủ lơ mơ thấy dáng ổng nhẹ nhàng đi vô dù cửa đóng, ổng đứng nhìn Mẹ xong quay đi ra. Lúc mình xuống, nghe phòng Mẹ mùi thúi thúi, được 1 lúc thì hết. Nghe thì nghe thế thôi, chứ ko tin lắm, nghĩ Mẹ nhớ thương rồi mộng mị, nhưng còn mùi hôi thì ko giải thích đc. Hơn tiếng sau mình lên lại phòng nghỉ tiếp, vẫn trằn trọc và chảy nước mắt, cảm giác cứ buồn lắm. Thế rồi 3h sáng ra cầu thang hút thuốc, tại giếng trời vẫn mở. Thì thấy con đom đóm ko nháy, cứ bay từ từ lên tới tấm kiếng đậy giếng trời, rồi đậu mãi ở đó. Mình ngồi nhìn lên, rồi tuy đàn ông nhưng lại bật khóc nức nở, Mẹ mình nghe thấy dậy bật đèn hỏi thì mình im im vô phòng ngủ tiếp. Hôm sau cũng chẳng bàn tán gì vs Mẹ luôn. Sau này đi làm xa, chẳng mấy khi về nhà, 3 năm đầu tiên cứ gần đám dỗ là nằm mơ thấy ông đúng 3 lần. Truyện nghe mùi hôi 1 lát trong phòng, và thấy con đom đóm ko nháy là 100% mình thấy, và cũng ko biết giải thích sao.
edit:
-Kể thêm 1 chuyện nữa về Ông Nội, chuyện này ko dính tới tâm linh mà thời Ông hoạt động CM. Thời Ông còn trẻ, tham gia CM từ rất sớm, hoạt động đầu tiên ở Tống Xá, sau hoạt động trong nhà máy dệt NĐ, khi CM có tiếng vang và đối trọng nhất định với chính quyền Pháp thì Ông cũng có chút chức vị và bị săn đuổi phải chuyển qua hoạt động bí mật xa nhà. Được cấp súng ngắn, lựu đạn, và 4 cận vệ, Ông lấy mật danh là Ông P (sách truyền thống NĐ hiện nay có hẳn 2 chương viết riêng về Ông). Mỗi lần về nhà toàn buổi đêm, đi theo tổ 2 hoặc 3 người gồm Ông và 1-2 cận vệ. 1 cận vệ đi trước dò xét, Ông đi sau, nếu 2 cận vệ thì 1 người nữa đi cuối cùng. Đi đêm lắm có ngày gặp ma, 1 lần về nhà bị dân quân hay lực lượng địa phương gì đó bắt được, xét thấy có vũ khí, lựu đạn thì bị bắt trói cánh khủy giải ra sau 1 ngôi trường hình như là trường Tống. Ra tới thì thấy người cận vệ đi trước cũng bị bắt, chờ quá nửa đêm vẫn chưa thấy người đi sau cùng bị bắt nên cũng tạm an tâm vì theo kế hoạch nếu có bất trắc thì người đi cuối cùng sẽ về báo lại đơn vị hoạt động tìm giải pháp. Gần sáng, cơ sở CM gì đó thời bấy giờ tại Phố Cháy tới làm việc, có người nhận ra Ông nhưng do lâu năm ko nghe thông tin hoạt động, lại có vũ khí nên rất thận trọng đề phòng phản bội, gián điệp...ko thả- lại đợi. Họ ko đánh đập gì, nhưng hằm hè dọa nạt và cứ để 2 người ngoài trời nắng. 2 Ông cũng chẳng thèm giải thích đôi co. Tới gần trưa thì người cận vệ cuối, đi cùng 2 người trên Tỉnh đạp xe cong đít mang giấy về, Ông được thả nhưng khi được cởi trói thì vùng vằng nói móc mỉa: thôi cứ để ae tôi nằm phơi nắng tới chiều chứ lần mò đêm hôm nhiều chẳng mấy khi thấy nắng. Mấy người kia rối rít cười trừ xin lỗi , cởi trói mời nước Ông chỉ nói : làm ăn như cái đầu b`. Thống nhất lại Keycode cho những lần về tiếp theo xong xuôi thì lên lại Tỉnh ko được về nhà nữa. Vào sinh ra tử mấy phen, có lần bị thương nặng phải dìu nhau trốn về nhà ông cận vệ ở Hải Hậu mấy tháng chui nhủi ở máng tàu trị thương, sau lần ơn nghĩa búa xua xì bùa đó thì hẹn ước thông gia với nhau, bác cả lấy gái út của ông cận vệ đó. Về sau ông cận vệ đó làm hải quân trong Nha Trang, con cháu phất lên như diều, nhà đất, công ty to vật, những năm 90 mà trong nhà có toyota crown, mẹc, fiat, jolie đậu đầy sân, trong khi nhà Ông mình thì cơm độn khoai.
Sau GP, Ông thèm về quê lắm, làm to vật ở trong ngành sư phạm nhất là mảng lịch sử- Hoa ngữ nhưng đc dịp là xin rút về quê nhà, đến giữa 8x thì được toại nguyện. Học trò, cấp trên, cấp dưới đông đen, 1 2 tháng lại đánh vài 3 xe U oát về đậu ngoài đường 10 lội bộ vô làng thăm hỏi, ở lại ăn cơm với Ông, nhớ ngày đó Mẹ mình và bác dâu luôn được ưu tiên về sớm cơm nước đãi khách khi đi làm đồng ngoài htx. Cs rau cháo khó khăn nhưng tháng 2 tháng tiếp khách, tuy cơm quê cà dưa thôi cũng mệt.
Cuối 8x, như đã kể ảnh hưởng bởi việc cúng kiến thêm nữa là Ông qua lại bàn luận nhiều về vấn đề cải cách, nông học, và mặt tiêu cực của htx cho nên mặc dầu là cán bộ lão thành CM to vật về hưu nhưng vẫn bị o bế, cô lập và dị nghị nhỏ to. Nhất là vấn đề muốn cải tổ hoặc thậm chí là bỏ luôn htx, lớp trẻ thì xem nhẹ ý kiến lão thành, tranh luận mâu thuẫn ngày 1 nhiều, mà cái kiểu càng nói càng lên cơn hâm, 1 bên thì chỉ chực đấu tố, vu vạ "tư tưởng", rồi thì chống phá này kia, phần Ông thì cứ hỷ mũi chưa sạch, thiếu tầm nhìn, thiếu kiến thức, thiếu cái này cái kia bla bla... đỉnh điểm những năm 86 87 con cái công tác trong miền trong bị gọi về địa phương hết thảy, ko cho tham gia htx, thậm chí hội họp, sinh hoạt Đ còn ko mời Ông. Ộng càng quê độ, càng tìm lại các mối quan hệ, càng tham gia nhiều hội họp với những người tri thức có xu hướng muốn cải cách, xóa bỏ htx. Kiểu như vẫn nhớ nghề, nhớ không khí hoạt động đấu tranh như những năm 1930 1940 vậy. Nhưng đời mà, 1 vài cánh én chẳng làm nên mùa xuân, thậm chí học trò, cấp dưới còn lảng tránh Ông khi Ông cần họ có thêm tiếng nói, bởi ai cũng thủ thế phòng thân, chẳng ai vì đại nghĩa cả. Thế rồi cả nhà bị cô lập, miếng rau con cá phải tự kiếm, đồ thờ cúng, dao kiếm cổ thứ gì có khảm nạm kim loại quý, đá quý đều cắn răng khui ra cùng với nghiên ngọc bể đá, mâm đồng thau đồng, cồng chiêng tù và, bình rượu, ấm chén trà bằng đá quý...thứ gì bán được đều đem bán lay lắt qua ngày. Cũng chẳng ai qua lại, thậm chí họ hàng, bạn hữu luôn tránh né.
Sau 90 91 thì lại quay ngoắt 180 độ, ko khen thưởng, chẳng vinh danh, nhưng nhiều hoạt động ngầm tuyên dương tư tưởng của Ông, mà khi này Ông chán ngán lắm rồi. Lại khôi phục công tác cho các con, thậm chí đề xuất lên này lên kia, nhưng Ông cấm không cho đi, đối mặt với cơm áo gạo tiền thế rồi lần lượt từng người cũng vẫn thoát li vô đơn vị cũ công tác lại. Lại chia ruộng canh tác, thậm chí nhiều hơn lúc thu vì họ biểu có công hiến đất dồn điển đổi thửa khi trc, nhưng Ông ko làm, Ông cho lại con cái trong nhà hoặc người khác canh tác đổi lại mỗi vụ mấy tạ thóc, vài bó rau củ khoai. Rồi thì lại mời Ông đi họp, đi hội này lễ kia, mà Ông hứng thì đi, ko thì thôi, sh Đ cũng chỉ lên uống trà trầm ngâm cho có, xong thì đi kiếm mấy ông cựu chiến binh đánh chắn, đánh cờ tướng hết buổi về nằm võng phe phẩy quạt mo nghe đài. Lại như trước, học trò, cấp trên cấp dưới lại về thăm, nhưng Ông thì khác, Ông chặn cổng trước ở đường lớn buộc họ phải đi ngõ nhỏ rồi vào cổng nhỏ bên hông nhà, lối này phải đi qua trái bếp và chuồng heo, cái ngõ này mỗi khi khách ở trên về thăm luôn nhoe nhoét sình lầy, giầy tây, tất đỏ tất xanh gì cũng tháo hết ra mà lội sình vào trong sân nhà. Nghe kể lại, thậm chí canh cá nấu rau cần còn cả rễ, rau muống xào còn cọng già, ngó khoai môn nấu bình thường đã khó ăn lại còn thêm cả củ chuối, cơm trắng còn chấp khoai lang chưa gọt vỏ... bữa ăn có người thắc mắc Ông chỉ lạnh lùng đáp: chó lợn nhà thầy vẫn ăn đều, có con nào bị câm lúc thầy gọi đâu. Vài lần lạnh lùng tiếp khách như vậy rồi Ông cũng cho qua, sau mọi người trở lại bình thường, Ông vẫn rất quý những khách ham học, ham nghiên cứu, cho tặng rất nhiều sách, đồ vật cổ trong nhà. Ông luôn khoác lên bộ đồ cựu chiến binh đầy đủ huân huy chương đỏ ngực mỗi khi tiếp đón khách khứa sau này. Nhất là mấy người trc hay bàn về vấn đề htx, nghe tin thì dù đang làm gì, chơi ở đâu cũng mau chóng về nhà sửa soạn đón mấy người này, nhờ con cái làm gà, kéo cá, xuống gian kho đào rượu, mở hòm tôn lấy trà khô hoa lài hoa ngâu ra sẵn, thiết đãi rất trọng mầy khách này và cố kéo giữ ở chơi 1 2 ngày mới chịu để họ về. Khi về thì luôn tặng quà bằng được, khi thì dúm trà khô trong giấy gói bằng xi măng, khi thì vò tương, chai mắm cáy mắm moi nho nhỏ, (Ông tự làm tương bần với mấy loại mắm ngon lắm), khi thì dăm ba bài thơ Ông viết,Ông vịnh....
Sau khi Ông mất, gom dọn tài liệu, bút nghiên, sách cổ, đồ cổ còn lại, huân huy chương, bằng khen kỷ niệm chương lưu niệm các ban ngành... được 6 hòm tôn với 2 tủ chè. Sống được 87 năm thì đúng 60 năm là hoạt động, là đấu tranh, là công tác... rồi thì cũng về với đất ruộng.
Về sau thì bác tôi đi làm về hay đợi mấy bà cùng làm về cùng thì không nhìn thấy nữa, không dám đi một mình.
