Cô Tiên Xanh
Senior Member
TP - Hiện tượng hikikomori từng được cho là vấn đề đặc trưng của Nhật Bản, nay đang lan rộng khắp châu Á, dần xuất hiện tại Việt Nam, đặc biệt trong nhóm du học sinh.
“Con nhà người ta” phải điều trị tâm lý
Trong một lần nói chuyện tình cờ, chuyên gia tâm lý Nguyễn Sơn Ca (tốt nghiệp ngành tâm lý tại ĐH Caen Normandie, Pháp) tiết lộ, trong khoảng nửa năm gần đây, chị và một số đồng nghiệp liên tục được phụ huynh đề nghị hỗ trợ tâm lý cho các du học sinh người Việt có xu hướng trở thành hikikomori. Những người này có biểu hiện khá giống nhau: sau khi đã tốt nghiệp (hoặc chưa) các chương trình học ở nước ngoài, họ trở về nước và không có nhu cầu giao tiếp xã hội, cá biệt có người đã không ra khỏi nhà trong suốt 2 năm liền.
![]()
Áp lực học hành và kỳ vọng quá cao của gia đình là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều người trẻ trở thành hikikomori
Minh Huy (tên nhân vật đã được thay đổi), 24 tuổi, là niềm tự hào của gia đình khi tốt nghiệp loại giỏi ngành Tài chính - Ngân hàng tại một trường đại học danh tiếng ở Anh. Ngày trở về Việt Nam, cậu mang theo tấm bằng đỏ, trao tận tay bố mẹ rồi nhanh chóng khép mình trong phòng riêng, gần như biến mất khỏi cuộc sống gia đình và xã hội.
Những ngày đầu, bố mẹ Huy nghĩ rằng, con trai mình cần thời gian nghỉ ngơi sau quãng thời gian học hành căng thẳng. Nhưng rồi một tháng trôi qua, hai tháng và đến cả năm, cánh cửa phòng Huy vẫn đóng kín. Bên trong, Huy chỉ chơi game, lướt mạng xã hội hoặc nằm trên giường. Cậu tránh mọi cuộc gặp gỡ với bạn bè, từ chối mọi lời mời công việc mà bố mẹ tìm được.
Mẹ Huy kể rằng, vợ chồng chị không thể hiểu nổi, vì sao một cậu con trai thông minh, đạt thành tích cao lại trở nên như vậy. Chị nhiều lần đứng ngoài cửa phòng, vừa gõ cửa vừa nói: “Con ơi, có chuyện gì thì cứ nói với bố mẹ, đừng giữ trong lòng”. Nhưng đáp lại chỉ là sự im lặng.
Sau nhiều tháng cố gắng thuyết phục mà không hiệu quả, bố mẹ Huy quyết định tìm đến chuyên gia tâm lý. Ban đầu, Huy từ chối việc đi gặp bác sĩ, nhưng sau những cuộc trò chuyện đứt quãng, mẹ cậu đã khóc và nói: “Con không cần làm gì cho bố mẹ tự hào nữa. Con chỉ cần khỏe mạnh thôi”. Nghe vậy, Huy đồng ý đi tham vấn tâm lý.
Trong các buổi tư vấn, Huy dần mở lòng hơn. Cậu kể rằng, thời gian học ở Anh là chuỗi ngày đầy áp lực. “Bạn bè em ai cũng giỏi. Họ luôn bàn về tương lai, về những công ty lớn họ sẽ vào, còn em chẳng biết mình muốn gì”. Huy cảm thấy mình chỉ là một cỗ máy học tập để đáp ứng kỳ vọng của gia đình. “Em cầm tấm bằng đỏ về, nhưng em không thấy vui. Nó giống như một tấm vé mà em không muốn dùng để bước vào thế giới mà em không thuộc về”, Huy tâm sự.
Một trường hợp khác là Tùng, nam sinh từng du học tại Nhật Bản. Chương trình học ngành Kỹ thuật đòi hỏi sự nỗ lực cao và áp lực từ gia đình khiến Tùng kiệt sức. Gia đình cậu thường gọi điện nhắc nhở: “Con phải cố gắng, nếu không tương lai sẽ mờ mịt”. Tùng cảm thấy mình trở thành “cục nợ,” không thể đáp ứng kỳ vọng. Sau khi bị mất học bổng do không đủ điểm, Tùng quay về Việt Nam. Ở nhà, cậu gần như không ra khỏi phòng, từ chối mọi lời rủ rê gặp gỡ của bạn bè cũ. “Em không muốn ai biết em đã bỏ học giữa chừng. Chỉ cần nghĩ đến việc giải thích, em lại cảm thấy áp lực và muốn trốn đi”, Tùng kể.
Vy Anh, 24 tuổi, từng du học tại Nga với học bổng toàn phần cũng là một ca cần hỗ trợ tâm lý. Sốc văn hóa, áp lực học tập và gánh nặng trả nợ học phí khiến Vy Anh rơi vào khủng hoảng tâm lý trầm trọng. Đỉnh điểm, Vy Anh từng tự làm đau bản thân và có ý định tự tử. Sau khi được bảo lưu kết quả và trở về Việt Nam, Vy Anh vẫn mang theo tâm lý chán nản, không tìm thấy lý tưởng sống. Dù ở nhà, cô sống như một hikikomori thực thụ: ngày ngủ, đêm thức, tránh mọi tương tác với gia đình và bạn bè.

Hikikomori lan tới Việt Nam
Hiện tượng hikikomori từng được cho là vấn đề đặc trưng của Nhật Bản, nay đang lan rộng khắp châu Á, dần xuất hiện tại Việt Nam, đặc biệt trong nhóm du học sinh.