manoao
Senior Member
Tình trạng những cá nhân, tổ chức thành lập hàng chục, hàng trăm doanh nghiệp để mua bán hóa đơn vẫn diễn ra ngày càng trầm trọng. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc cơ quan thuế tăng xác minh, chậm hoàn thuế, khiến nhiều doanh nghiệp bị vạ lây.
Một email mở gần trăm DN để mua bán hóa đơn
Tại hội nghị tổng kết hoạt động công tác thuế năm 2024 mới đây, Phòng Thanh tra - Kiểm tra 9 Cục Thuế TP.HCM cho biết đã phát hiện một địa chỉ email 7979@ gmail.com sở hữu 80 doanh nghiệp (DN), trong đó cơ quan thuế đã đóng mã số thuế hơn 60 DN, số còn lại không được xuất hóa đơn (HĐ) và tiến hành các thủ tục đóng mã số thuế. Ngoài ra, có trường hợp DN mới thành lập nhưng xuất HĐ giá trị lớn, kê khai đầu vào - đầu ra không có chênh lệch để né hệ thống cảnh báo của cơ quan thuế. Lại có một số DN thành lập công ty ma qua CCCD thu được từ những vùng xa xôi, hẻo lánh... cũng chỉ nhằm mua bán HĐ bất hợp pháp.
Đó là một trong những hình thức thành lập DN ma mà mục đích chủ yếu chỉ là để mua bán HĐ. Đáng nói, mặc dù việc thành lập DN hiện nay khá dễ dàng nhưng trên một số diễn đàn thuế, tình trạng một số người tìm mua DN khá phổ biến. Theo cơ quan thuế, các đối tượng mua lại các DN, hộ kinh doanh hoạt động yếu kém, sắp giải thể, phá sản; sau đó thay đổi người đại diện pháp luật với mục đích bán HĐ không hợp pháp. Nghiêm trọng hơn, các đối tượng này thường thành lập một hoặc chuỗi DN, hộ kinh doanh thông qua việc sử dụng CMND, CCCD của một số người thiếu hiểu biết, hám lợi, bị mất cắp hoặc giả mạo, hoạt động trong một chu kỳ ngắn rồi bỏ trốn, mất tích.
Các DN kiểu này thường có cùng một địa chỉ hoặc văn phòng ảo, kinh doanh nhiều ngành hàng nhưng không có cửa hàng, không có kho hàng, không có phương tiện vận chuyển và thường xuyên thay đổi địa điểm nhưng không thay đổi cơ quan quản lý thuế để tránh việc thanh tra, kiểm tra của cơ quan chức năng. Cũng có trường hợp họ thành lập DN, hộ kinh doanh tại các vùng, miền có sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, đánh bắt thủy hải sản, nguyên - nhiên vật liệu…, nhằm hợp pháp hóa nguồn gốc hàng ghi trên các HĐ không hợp pháp, tránh nghi ngờ, kiểm soát của cơ quan chức năng.
![]()
Cơ quan thuế đang tăng cường xác minh hóa đơn điện tử - ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Có thể thấy, có cả ngàn lẻ một chiêu trò mở DN nhằm mua bán bất hợp pháp HĐ giá trị gia tăng (GTGT). Thời gian qua, các vụ án mua bán HĐ bị phát hiện và đưa ra xét xử có quy mô lớn cũng khá nhiều. Đơn cử, TAND TP.HCM vừa xét xử vụ án thành lập 165 DN ma (sử dụng CCCD từ tiệm cầm đồ) mua bán trái phép HĐ với tổng giá trị gần 14.000 tỉ đồng, thu lợi bất chính hơn 100 tỉ đồng. Trước đó, đường dây mua bán HĐ tại Phú Thọ sử dụng 646 DN để bán trái phép hơn 1,025 triệu HĐ cho 88.053 đơn vị, tổ chức với tổng doanh số gần 64.000 tỉ đồng…
DN hoàn thuế bị vạ lây
Để tránh tình trạng gian lận HĐ, cơ quan thuế tăng cường xác minh HĐ, đặc biệt trong khâu hoàn thuế. Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, cho rằng việc xác minh HĐ chống gian lận thuế là điều cần làm, nhưng hiện nay việc phụ thuộc vào HĐ khá nhiều mà chưa có khâu quản lý hiệu quả dẫn đến những hệ lụy. Đó là DN mua HĐ để tăng chi phí, giảm số thuế phải nộp, điều này dẫn đến tình trạng các đường dây thành lập DN ma cung cấp HĐ liên tục xuất hiện.
Đi cùng theo đó là việc kiểm tra, xác minh HĐ gây chậm hoàn thuế được phản ánh rất nhiều thời gian qua. Việc xác minh HĐ kéo dài khiến nhiều hồ sơ chậm hoàn thuế không biết khi nào mới xong. Theo quy định hiện nay, hồ sơ hoàn thuế trước - kiểm tra sau là 6 ngày, còn kiểm tra trước - hoàn thuế sau là 40 ngày. Thế nhưng quy trình xác minh HĐ trong nội bộ ngành thuế không theo đúng thời gian này, cơ quan thuế không trả lời, dẫn đến việc chậm hoàn thuế. Một số hồ sơ hoàn thuế rơi vào cảnh dở khóc dở cười khi cơ quan thuế xác minh đơn vị bán hàng mà không liên lạc được, hay DN là F2 đã giải thể không xác minh được HĐ… cũng rơi vào tình trạng chậm hoàn thuế.
"Việc xác minh HĐ nhằm chống thất thu thuế là điều cần làm, nhưng việc chống gian lận này cũng khiến khâu xác minh hoàn thuế kéo dài, nhiều DN rơi vào hoàn cảnh khó khăn, không được hoàn thuế, thì cũng cần xem lại. Đặc biệt, có những HĐ có mã của cơ quan thuế nhưng vẫn thuộc diện phải xác minh thì cũng cần xem lại", ông Trần Xoa nói thẳng.

Mua bán hóa đơn làm 'vạ lây' hoàn thuế
Tình trạng những cá nhân, tổ chức thành lập hàng chục, hàng trăm doanh nghiệp để mua bán hóa đơn vẫn diễn ra ngày càng trầm trọng. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc cơ quan thuế tăng xác minh, chậm hoàn thuế, khiến nhiều doanh nghiệp bị vạ lây.