kiến thức Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là gì?

Thời gian gần đây, sàn giao dịch phi tập trung (DEX – Decentralized Exchange) đã trở thành đề tài nóng hổi trong giới crypto, thu hút đông đảo sự chú ý của cộng đồng. Trước làn sóng này, chúng ta có nên chuyển sang giao dịch trên sàn giao dịch này?

Bài phân tích dưới đây, Blog Đầu Tư sẽ chỉ ra những ưu nhược điểm của sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và những điểm khác biệt so với sàn giao dịch tập trung (CEX – Centralized Exchange), để từ đó bạn có lựa chọn sáng suốt cho riêng mình.

DEX là gì?​

Sàn giao dịch phi tập trung (Decentralized Exchange – DEX) là một dịch vụ trực tuyến ngang hàng (P2P) cho phép thực hiện các giao dịch tiền điện tử trực tiếp giữa hai bên quan tâm.

Các sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung nhằm giải quyết các vấn đề vốn tồn tại trong các sàn giao dịch tập trung (CEX). Họ tạo ra thị trường P2P trực tiếp trên blockchain, cho phép các nhà giao dịch lưu trữ tiền và xử lý một cách độc lập. Người dùng của các sàn giao dịch này có thể thực hiện các giao dịch bằng tiền điện tử trực tiếp với nhau – tức là không có sự tham gia của bên thứ ba.

Các dịch vụ phi tập trung được giám sát tự động hoặc bởi những người tham gia. Sự an toàn của tài sản được cung cấp bởi công nghệ sổ cái phân tán (Distributed Ledger Technology – DLT). Nói chung, hầu hết các blockchains sau được sử dụng cho DEX: Ethereum (Kyber network, EtherDelta, IDEX…), Graphene (BitShares, CryptoBridge…) hoặc các blockchains được cung cấp bởi các loại tiền điện tử khác (Waves, Switcheo…).

Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và sàn giao dịch tập trung (CEX) khác nhau như thế nào?​

Các sàn giao dịch tập trung (CEX), như sàn Okex, Binance, Huobi… được quản lý bởi một công ty cụ thể hoặc một người, tập trung vào việc tạo ra lợi nhuận. Các sàn giao dịch như vậy có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu người dùng và thông tin giao dịch của họ. Họ kiểm soát hoàn toàn hoạt động của nền tảng và độc lập đưa ra các quyết định quan trọng đối với sự phát triển của dịch vụ.

Ngược lại, các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) được quản lý tự động hoặc bán tự động, những người tham gia nền tảng được tham gia vào quá trình đưa ra các quyết định quan trọng. Các nền tảng này cung cấp khả năng kỹ thuật cho phép sự tương tác trực tiếp giữa những người tham gia và sử dụng hệ thống đăng ký phân tán để lưu trữ và xử lý tất cả – hoặc gần như tất cả – dữ liệu. Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) không lưu trữ tiền hoặc dữ liệu cá nhân của người dùng trên máy chủ của mình và chỉ đóng vai trò là nền tảng để tìm kiếm các kết quả phù hợp cho mục đích mua hoặc bán.

Ưu điểm của sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là gì?​

Hầu hết các điểm mạnh của các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đến từ kiến trúc phân tán và không có trung tâm kiểm soát duy nhất.

1. Bảo mật: Các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) không lưu trữ tài sản người dùng. Do đó, cho dù các hacker có tấn công hay cả sàn giao dịch sụp đổ hoàn toàn thì cũng không làm mất tiền. Vì không có một cổng vào duy nhất, để qua đó người ta có thể truy cập vào tất cả tài sản và dữ liệu, nên công việc của hacker càng phức tạp hơn và thực ra chính cuộc tấn công cũng vô nghĩa, đây là điểm khác biệt cơ bản của sàn giao dịch phi tập trung (DEX) với sàn giao dịch tập trung (CEX) mà thường xuyên bị tấn công.
2. Rủi ro thao túng thấp: Một ưu điểm khác của DEX là rủi ro thao túng giá hoặc làm sai lệch khối lượng giao dịch thấp do không có cấu trúc trung tâm quan tâm đến việc thao túng bên trong sàn giao dịch. Không có tài khoản cá nhân trên sàn giao dịch phi tập trung (DEX), không cần xác minh và thậm chí không cần địa chỉ email, vì vậy dữ liệu cá nhân của người dùng không thể bị đánh cắp. Cấu trúc này làm cho các dịch vụ dựa trên hệ thống đăng ký phân tán ẩn danh hơn so với các sàn giao dịch yêu cầu xác thực cá nhân cho các mục đích tuân thủ Know Your Customer (KYC) và Anti-Money Laundering (AML) hay Chống rửa tiền.
3. Độc lập với các cơ quan quản lý: Kiến trúc phân tán bảo vệ sàn giao dịch khỏi sự can thiệp của chính quyền địa phương hoặc quốc tế. Đối với sàn tập trung, các quy định có thể khiến việc giao dịch bị hạn chế hoặc bị cấm hoàn toàn, bằng cách hạn chế về vị trí hoặc tùy chọn.
4. Khả năng tiếp cận các dự án khác nhau: Trái ngược với người anh em tập trung của nó, sàn giao dịch phi tập trung giúp bạn không chỉ có thể đặt lệnh cho các loại tiền điện tử hiện có mà còn có thể tạo các loại tiền mới trực tiếp trong hệ thống. Điều này cho phép các dự án startup cung cấp tính thanh khoản thấp, mà không phải trả phí cao để đặt trên các nền tảng chính.

Nhược điểm của sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là gì?​

Kiến trúc phân tán của các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và quyền kiểm soát tiền hoàn toàn thuộc về người dùng gây ra một số khó khăn.

1. Không có khả năng khôi phục quyền truy cập: Ví dụ: do thiếu quy trình KYC và khả năng hủy giao dịch trong trường hợp sai mật khẩu hoặc mất khóa cá nhân, người dùng không thể khôi phục dữ liệu của mình và trả lại tài sản. Quy trình bồi hoàn và trả lại tiền không tương thích với hệ thống đăng ký phân tán. Người dùng đã thực hiện một thao tác do nhầm lẫn hoặc mất quyền kiểm soát khóa của mình sẽ không thể khôi phục quyền truy cập của họ.
2. Ít tùy chọn: Nhiều tùy chọn cho traders, như cắt lỗ, margin trading hoặc cho vay, hiện chưa có trên hầu hết các DEX. Vì nhiều sàn giao dịch phi tập trung (DEX) được quản lý bởi các hợp đồng thông minh, nên các loại tiền điện tử không hỗ trợ tương tác với các hợp đồng thông minh không thể thỏa thuận trên đó.
3. Tính thanh khoản thấp: Các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) thường có pool thanh khoản nhỏ hơn nhiều so với các sàn tập trung. Do đó, nếu DEX Bitshares có khối lượng giao dịch hàng ngày là 197 Bitcoin, thì con số này ở Okex lên tới 22,721.123 Bitcoin. Sự khác biệt như vậy là do các trader thích các sàn tập trung hơn, vì ở đó sự lựa chọn các công cụ, các cặp tiền tệ và các lệnh lớn hơn nhiều so với trên DEX. Do đó, các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) rơi vào vòng luẩn quẩn – tức là có ít người dùng do tính thanh khoản thấp, trong khi không thể đạt được tính thanh khoản nếu không có số lượng lớn các traders.
4. Các vấn đề về khả năng mở rộng: Một lượng lớn traders muốn giao dịch tiền điện tử trên DEX gần như chắc chắn sẽ gây ra tải trọng lớn trên mạng và có thể làm chậm trễ, tăng hoa hồng và tất cả các vấn đề khác vốn đã quen thuộc với các sàn giao dịch tập trung.
5. Không có dịch vụ hỗ trợ: Theo định nghĩa, một sàn giao dịch phi tập trung không thể có dịch vụ hỗ trợ có thể xử lý các giao dịch hoặc tài khoản người dùng. Khi chọn một sàn giao dịch tiền kỹ thuật số như vậy, người dùng hoàn toàn chịu trách nhiệm về số tiền của mình và trong trường hợp mất khóa cá nhân hoặc gửi sai giao dịch, họ không thể yêu cầu sự hỗ trợ cần thiết.
6. Tốc độ hạn chế: Các giao dịch cần có thời gian để kiểm tra và xác nhận trên blockchain và thời gian xử lý không phụ thuộc vào sàn giao dịch mà phụ thuộc vào miner. Vì DEX ít phổ biến hơn so với các sàn tập trung, nên người dùng có thể gặp khó khăn trong việc tìm kiếm người khớp lệnh mua hoặc bán với mình – hoặc thực hiện giao dịch ở mức giá tốt. Mua hoặc bán các loại tiền tệ mới hoặc những loại tiền tệ có khối lượng giao dịch thấp thậm chí còn khó khăn hơn.

cho mình hỏi giờ sàn Dex nào đang hoạt động ổn định nhỉ

.Tung.Le said:

cho mình hỏi giờ sàn Dex nào đang hoạt động ổn định nhỉ

Click to expand...

có OKEx Dex đang phát triển mạnh thì phải, rồi Binance Dex,.. mấy sàn lớn sàn nào cũng có DEx mà