Startup Trung Quốc quyết “chơi lớn”, thành lập công ty tại Mỹ, không muốn bị gắn mác “công ty Trung Quốc”

Hàng chục startup Trung Quốc đang “ngược sóng”, tìm cách mở rộng tại Mỹ và các thị trường quốc tế khác...​

Điều này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị trên thế giới. Một số startup bị thúc đẩy một phần bởi nền kinh tế Trung Quốc đang phát triển chậm lại, môi trường pháp lý khắc nghiệt cũng như sự không chắc chắn của chính sách “zero Covid”. Trong khi đó, một số startup lại được truyền cảm hứng từ thành công to lớn trên toàn cầu của các công ty như TikTok và nhà bán lẻ thời trang nhanh Shein.
Nhưng để tránh những phản ứng dữ dội như ứng dụng video ngắn TikTok đang phải đối mặt, các startup này chuyển hẳn trụ sở chính ra khỏi Trung Quốc hoặc thành lập một đơn vị riêng biệt ở các quốc gia như Singapore. Một số tự đổi tên và bỏ luôn phần tham chiếu đến nguồn gốc Trung Quốc của họ hoặc phát triển các sản phẩm riêng biệt cho thị trường Trung Quốc và quốc tế, nhấn mạnh sự tách biệt về dữ liệu hoặc quản lý sản phẩm.

TRÁNH SỰ CHÚ Ý KHI BỊ GẮN MÁC LÀ “CÔNG TY TRUNG QUỐC”​

Thời báo phố Wall của Mỹ (The Wall Street Journal) cho biết, trong hai chục cuộc phỏng vấn, các nhà sáng lập, giám đốc điều hành và nhà đầu tư đã vạch ra nhiều chiến lược cho phép các công ty Trung Quốc thành lập duy trì khả năng tiếp cận các nguồn lực và thị trường trên khắp hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tìm cách tránh sự chú ý khi bị gắn mác là “công ty Trung Quốc”.
Chris Pereira, người đứng đầu Viện Hệ sinh thái Bắc Mỹ, một công ty tư vấn giúp các công ty Trung Quốc mở rộng ra nước ngoài, cho biết gần 40 khách hàng của ông đang thực hiện các bước để giảm thiểu rủi ro địa chính trị liên quan đến nguồn gốc Trung Quốc của họ.
Ông khuyên khách hàng nên bớt chú trọng vào nguồn gốc và quan tâm nhiều hơn đến sản phẩm. Ông cho biết một số công ty đang thành lập các công ty con ở Hoa Kỳ, Canada và Singapore với các tên hoặc đội ngũ quản lý khác với công ty mẹ, nhằm tránh bị giám sát không mong muốn.
Sau chính sách có phần ngặt nghèo đối với trào lưu học thêm, dạy thêm, giáo dục tư nhân ở Trung Quốc vào năm ngoái, nền tảng học tiếng Anh China Online Education Group đã tách hoạt động kinh doanh trong nước, chuyển sang thị trường nước ngoài và đổi tên thành 51Talk Online Education Group để tự đổi mới thành một công ty toàn cầu.
Công ty cũng chuyển trụ sở chính sang Singapore, thúc đẩy mở rộng quốc tế, đồng thời duy trì một trung tâm nghiên cứu và phát triển ở Bắc Kinh.
Trong quá trình tái cơ cấu, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ đã để mắt đến những công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York có nguy cơ bị hủy niêm yết, trong bối cảnh Washington và Bắc Kinh mâu thuẫn kéo dài nhiều năm về việc có cho phép các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ kiểm tra hồ sơ kiểm toán của các công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ hay không.
Để giải quyết mối lo ngại - và với doanh thu chỉ đến từ bên ngoài Trung Quốc - 51Talk đã chuyển công ty kiểm toán của mình từ PricewaterhouseCoopers Trung Quốc sang Marcum Bernstein & Pinchuk LLP ở Hoa Kỳ.
Với những hành động này, công ty đã giảm thiểu rủi ro địa chính trị, đồng thời cho biết thêm rằng họ đang phát triển nhanh chóng.

Người sáng lập Online Education Group, Jiajia Huang, đã theo dõi cổ phiếu của công ty bắt đầu giao dịch trên NYSE vào năm 2016. Công ty hiện đã đổi tên thành 51Talk Online Education Group.
Trước khi quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc thực sự trở nên xấu đi, các doanh nhân sinh ra ở Trung Quốc và được giáo dục ở phương Tây đã tìm cách tận dụng các kỹ năng song ngữ và mạng lưới xuyên biên giới của họ để xây dựng các công ty có thể cạnh tranh trên toàn cầu. Các nhà sáng lập và nhà đầu tư cho biết, địa chính trị đã tạo ra những trở ngại mới, nhưng tham vọng của họ vẫn không thay đổi.

CÂU CHUYỆN RA NƯỚC NGOÀI CỦA TIKTOK VÀ THỜI TRANG SHEIN​

Khi phát triển các chiến lược toàn cầu hóa, nhiều startup đã tìm đến ByteDance, công ty mẹ của TikTok và hãng thời trang Shein. Các công ty đã cho thấy thành công có thể đến từ việc kết hợp nhân tài, chuỗi cung ứng, vốn và thị trường ở Hoa Kỳ và Trung Quốc. Họ cũng nhấn mạnh kiểu phản ứng dữ dội của người tiêu dùng và chính phủ có thể khiến các công ty Trung Quốc suy sụp và tốt nhất nên tránh, các doanh nhân cho biết.

TikTok, thuộc sở hữu của công ty công nghệ Trung Quốc ByteDance, cho biết đã thực hiện các bước giảm thiểu quyền truy cập của nhân viên vào dữ liệu người dùng Mỹ.
Bài học của TikTok còn đó. Khi mức độ phổ biến của TikTok tăng vọt - trở thành nền tảng được truy cập nhiều nhất thế giới trên internet vào năm 2021 - các quan chức chính phủ Mỹ đã chùn bước trước các liên kết của TikTok với Trung Quốc, lo ngại rằng dữ liệu người dùng có thể rơi vào tay chính quyền Trung Quốc. Ấn Độ đã cấm ứng dụng này sau một cuộc đụng độ biên giới với Trung Quốc, lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu và an ninh quốc gia.
Vào tháng 7, TikTok đã xuất bản một bài đăng trên blog nói rằng công ty đã thực hiện các bước để giảm thiểu quyền truy cập của nhân viên vào dữ liệu người dùng ở Hoa Kỳ cũng như chuyển dữ liệu xuyên biên giới, bao gồm cả Trung Quốc.

Trong khi đó, Shein, công ty vận chuyển các sản phẩm từ Trung Quốc ra nước ngoài, đang phải đối mặt với sự phản đối ngày càng tăng về tác động môi trường và khả năng liên quan đến lao động cưỡng bức ở Tân Cương, cũng như hàng chục vụ kiện vì sao chép thiết kế thời trang.

Một phát ngôn viên của Shein cho biết công ty có chính sách không khoan nhượng đối với lao động cưỡng bức và đã làm việc với các cơ quan hàng đầu để tiến hành các cuộc kiểm toán liên tục, không báo trước đối với chuỗi cung ứng của mình và xác nhận không có vi phạm lao động cưỡng bức nào.
Kể từ đó, cả hai công ty đã thực hiện các bước để tạo khoảng cách với nguồn gốc Trung Quốc của họ. Các giám đốc điều hành của TikTok đều ở ngoài Trung Quốc, cũng như các trung tâm dữ liệu, nghĩa là họ không tuân theo luật pháp Trung Quốc, TikTok cho biết trong các bài đăng trên blog của mình. Shein vào cuối năm ngoái đã thay đổi công ty mẹ từ một công ty đăng ký tại Hồng Kông thành một công ty có trụ sở tại Singapore, Roadget Business Pte. Ltd., theo hồ sơ của công ty.

PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM PHIÊN BẢN TRUNG QUỐC RIÊNG, PHIÊN BẢN TOÀN CẦU RIÊNG​

Yifan He, người sáng lập và giám đốc điều hành của Red Date Technology, đã chuyển trụ sở chính của công ty đến Hồng Kông, một đặc khu hành chính của Trung Quốc với hệ thống tài chính và tư pháp riêng, trong khi vẫn duy trì đội ngũ kỹ sư của mình ở Bắc Kinh.

Công ty là nhà phát triển chính cho dịch vụ đám mây phi tập trung toàn cầu có tên là Mạng dịch vụ dựa trên chuỗi khối, hay BSN, để giúp các công ty và chính phủ xây dựng ứng dụng bằng công nghệ sổ cái phân tán. Họ đã xây dựng hai phiên bản riêng biệt cho thị trường Trung Quốc và quốc tế và nỗ lực không ngừng nhằm phân biệt phiên bản toàn cầu và Trung Quốc.

Ông He nói: “Mọi người không tin tưởng các công ty Trung Quốc. Chúng tôi phải mất gấp đôi hoặc gấp ba lần thời gian để thuyết phục họ rằng chúng tôi đang làm thật, rằng chúng tôi không phải là đại lý cho chính phủ Trung Quốc”.

Pinduoduo, có trụ sở tại Thượng Hải, đã thâm nhập thị trường Hoa Kỳ bằng một trang thương mại điện tử với cái tên khác.
Vào tháng 9, công ty thương mại điện tử Trung Quốc Pinduoduo Inc. đã thâm nhập thị trường Hoa Kỳ với trang thương mại điện tử toàn cầu Temu. Giống như Shein, họ lấy nhiều sản phẩm từ Trung Quốc và tự hào có giá cực kỳ cạnh tranh.

Click to expand...