Thuế là giải pháp ngắn hạn
Bộ Tài chính vừa đề xuất giảm từ 500-1.000 đồng/lít thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, nhằm ổn định giá xăng dầu trong nước trước biến động của giá thế giới.
Bộ Tài chính cho rằng: Hiện nay, so với nhiều nước trên thế giới, tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu bán ra của nước ta hiện nay vẫn thấp hơn mức bình quân chung, nhất là sau khi mức thuế BVMT được điều chỉnh giảm theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 của UBTVQH. Tỷ trọng thuế trong giá bán xăng dầu ở nhiều nước chủ yếu trong khoảng 40% - 55% đối với xăng và 35% - 50% đối với dầu (ngoại trừ một số quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn thì có tỷ trọng thấp hơn).
Thuế xăng, dầu của Việt Nam so với các nước theo so sánh của Bộ Tài chính
Trong khi đó, ở Việt Nam, với mức thuế bảo vệ môi trường đang được giảm theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 thì tỷ trọng thuế đối với xăng E5RON92 khoảng 23,46%, đối với xăng RON95 khoảng 24,11% và đối với dầu diesel khoảng 12,77% (tính tại kỳ điều hành ngày 13/6/2022).
"Để giảm giá xăng dầu, về cơ bản có thể sử dụng giải pháp điều chỉnh chính sách thuế, tuy nhiên đây là giải pháp tình thế chỉ nên áp dụng trong ngắn hạn vì giá xăng dầu trong nước có tính biến động và phụ thuộc chủ yếu vào giá xăng dầu thế giới", Bộ Tài chính đưa ra ý kiến.
Qua nghiên cứu phản ứng chính sách của các nước cho thấy, để giảm thiểu tác động tiêu cực do giá xăng dầu tăng cao, Bộ Tài chính cho biết các nước đã thực hiện điều chỉnh chính sách thuế tùy thuộc vào bối cảnh cụ thể của từng nước như sau:
Đối với biện pháp giảm thuế, Bỉ giảm thuế GTGT khí đốt xuống 6% từ ngày 01/4/2022 đến ngày 30/9/2022; Croatia (giảm thuế GTGT đối với khí đốt và nhiệt từ 25% xuống 13%); Ba Lan (thuế suất thuế GTGT đối với xăng và dầu diesel giảm từ 23% xuống 8% trong 6 tháng từ ngày 01/2/2022);...
Nhiều nước cũng giảm thuế tiêu thụ đặc biệt. Úc (giảm 50% thuế TTĐB đối với nhiên liệu, từ 0h ngày 29/3/2022 đến ngày 28/9/2022); Thái Lan (giảm 3 bạt/lít thuế TTĐB đối với xăng từ ngày 18/02/2022 đến ngày 20/5/2022 và giảm 5 bạt/lít thuế TTĐB đối với dầu diesel từ 20/5/2022 đến ngày 20/7/2022); Hà Lan: giảm thuế TTĐB đối với xăng và dầu diesel xuống 21%); Ai Len (giảm thuế TTĐB đối với xăng và dầu diesel lần lượt là 20 cent/lít và 15 cent/lít);...
Ngoài các biện pháp ứng phó về thuế, một số quốc gia đưa ra biện pháp trợ giá năng lượng khi giá năng lượng tăng cao[1]. Biện pháp này như một khoản trợ cấp từ ngân sách nhà nước (NSNN) cho doanh nghiệp chịu ảnh hưởng do chi phí nguyên nhiên vật liệu tăng cao và người dân, đặc biệt là những người thuộc nhóm thu nhập thấp và trung bình.
Một số quốc gia đưa ra gói hỗ trợ các hộ gia đình bị tổn thương thông qua giải pháp hỗ trợ bằng tiền mặt (Đan Mạch, Đức, Na Uy, Anh…); gói hỗ trợ các doanh nghiệp, nhà buôn bán dầu (Nhật Bản).
Theo Bộ Tài chính, việc điều chỉnh thuế đối với mặt hàng xăng dầu cũng cần phải được cân nhắc, tính toán cẩn trọng trên nhiều mặt, đảm bảo không làm sai lệch vai trò, chức năng của từng sắc thuế đang thu đối với mặt hàng xăng dầu.
Giá xăng dầu trong nước liên tục tăng cao. Ảnh: L.Bằng
.
