kiến thức cơ bản và nâng cao về hệ thống phanh (thắng) cho xe không chạy track

Kacee

Moderator
tayto
editor
để xe (2 bánh và cả 4 bánh) đạt được hiệu quả cao nhất khi phanh (thắng) thì ba thành phần chính có ảnh hưởng lớn nhất, đó là:
  • lốp xe
  • phuộc nhún
  • hệ thống thắng (heo thắng, đĩa thắng, bố thắng, dây dầu, cùm thắng...)
vai trò của chúng như sau:
  • lốp xe đóng vai trò chủ yếu trong việc cung cấp khả năng ma sát với mặt đường để xe có thể giảm tốc độ, lốp xe không thể bám đường tức là không thể thắng xe.
  • phuộc nhún giúp cho việc điều tiết lực ma sát được tạo ra bởi bánh xe, phuộc nhún không tốt dồn trọng lượng lên bánh quá đột ngột hoặc hồi lại quá nhanh sẽ dễ gây trượt bánh.
  • hệ thống thắng có vai trò kiểm soát lực thắng (đối với xe), cảm nhận lực ma sát của lốp lên mặt đường (đối với người lái)
trong bài viết này mình sẽ chỉ đi sâu vào thành phần thứ ba, hệ thống thắng...

hệ thống thắng bao gồm các thành phần:

  • đĩa thắng
  • bố thắng
  • heo dầu (kẹp thắng)
  • dây dầu
  • cùm thắng (master cylinder)
đĩa thắng:
  • các yếu tố cần quan tâm đó là vật liệu, kích thước và thiết kế...
  • vật liệu làm đĩa thắng ảnh hưởng tới hệ số ma sát với bố thắng, vật liệu phổ thông nhất là sắt, ưu điểm là rẻ và hệ số ma sát cao ở nhiệt độ thấp, khuyết điểm là dễ biến dạng ở nhiệt độ rất cao và nhanh mòn; các vật liệu khác có các đặc điểm khác nhau mình không muốn đi sâu thêm, nói chung đĩa thắng tốt nhất để dùng hàng ngày là đĩa zin hoặc nếu mua đĩa độ thì chỉ nên quan tâm tới yếu tố duy nhất là trọng lượng, vật liệu hay thiết kế không cần quan tâm... tránh xa các loại đĩa được nhấn mạnh là dùng để đua vì có thể dùng vật liệu chỉ có hệ số ma sát cao khi nóng tới rất nóng, chạy ngoài đường coi chừng chết...
  • kích thước càng lớn thì càng lâu mòn, dễ kiểm soát lực thắng hơn, nhưng cũng tăng moment quán tính (MOI) - với xe phổ thông kích thước zin là ok, không cần phải tăng size)
  • thiết kế đĩa thắng thì đơn giản thôi, có thể là loại đĩa đặc, hoặc là đĩa tản nhiệt, đĩa bông (hoa) hoặc dạng floating hạn chế biến dạng khi nóng... nói chung với xe phổ thông đừng quan tâm làm gì...
bố thắng:
  • có nhiều loại, nói chung cơ bản vẫn là tránh xa các loại bố thắng ghi rõ là chỉ dành để đua, chạy thường không đủ nóng nó không bám đâu.
  • ngắn gọn là hệ số ma sát càng cao thì càng lắm mạt và càng nhanh mòn, nên lựa chọn loại nào thì nên phụ thuộc vào sở thích từng người, do bố thắng đóng vai trò khá lớn về feedback lực thắng.
heo dầu (kẹp thắng):
  • đóng vai trò lớn nhất trong việc cung cấp lực thắng cho xe.
  • về cơ bản đây là một thành phần của một máy thuỷ lực, cho nên yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất của một heo thắng là tổng diện tích piston, không phải số lượng piston
  • số lượng piston có ảnh hưởng tới nhiệt độ hoạt động, cùng tổng diện tích piston như nhau nhưng chia ra nhiều piston thì dễ tản nhiệt hơn
  • thiết kế có piston một bên, đối xứng, có loại cố định và loại floating (tự động cân bằng trên đĩa thắng)
  • chọn heo thắng phải xét tới cùm thắng, không được chọn bừa (thêm ở phần cùm thắng)
dây dầu:
  • kết nối cùm thắng với heo thắng
  • càng ít giãn nở càng tốt
  • nên chọn loại dây tốt hẳn, hoặc dùng dây hãng, đừng độ kiểng bằng mấy cái dây nhảm nhí
cùm thắng:
  • bơm dầu tới heo thắng thông qua dây dầu
  • phải chọn cùm thắng có kích thước piston phù hợp với tổng diện tích piston thắng trên heo dầu; quá nhỏ cảm giác thắng sẽ quá mềm, không có feedback, thiếu lực thắng; quá lớn cảm giác thắng sẽ rất cứng, feedback quá nhiều không phân biệt được cảm giác cần thiết, lực thắng tăng quá nhanh rất khó kiểm soát;
  • chọn đúng kích thước cảm giác thắng sẽ chắc, feedback đầy đủ ma sát của bố thắng với đĩa, của lốp với mặt đường, kiểm soát tốt lực thắng từ rất thấp tới rất cao tuỳ yêu cầu
  • đây là thành phần rất nên nâng cấp, bởi thiết kế của cùm zin hầu như là dỏm, feedback không có, dùng một thời gian ngắn là bị sượng rất khó kiểm soát; khi nâng cấp nên chọn loại radial và có tên tuổi (chi tiết thêm bên dưới)
còn tiếp... ăn cơm đã...
 
Em mở bát với câu hỏi là giữa heo xịn (Brembo các thứ) so với heo theo xe, vd cùng là heo 4 pis, diện tích tiếp xúc bố thắng như nhau, cùng 1 cùm thắng thì heo xịn có cho ra lực thắng tốt hơn và không làm bó cứng bánh so với heo zin khi bóp cùng một lực thắng.

VD: Heo zin bóp ở lực 10 thì bó bánh, còn heo xịn thì lực 10 vẫn không bó bánh và thêm lực hãm... Nôm na vậy.

BTW em đang muốn kiếm cùm radial tháo xe (16mm), anh em ghé thớt có thì để rẻ lại cho em :D
 
Last edited:
Em mở bát với câu hỏi là giữa heo xịn (Brembo các thứ) so với heo theo xe, vd cùng là heo 4 pis, diện tích tiếp xúc bố thắng như nhau, cùng 1 cùm thắng thì heo xịn có cho ra lực thắng tốt hơn và không làm bó cứng bánh so với heo zin khi bóp cùng một lực thắng.

VD: Heo zin bóp ở lực 10 thì bó bánh, còn heo xịn thì lực 10 vẫn không bó bánh và thêm lực hãm... Nôm na vậy.
tùy vào vật liệu và kích thước piston
 
Em mở bát với câu hỏi là giữa heo xịn (Brembo các thứ) so với heo theo xe, vd cùng là heo 4 pis, diện tích tiếp xúc bố thắng như nhau, cùng 1 cùm thắng thì heo xịn có cho ra lực thắng tốt hơn và không làm bó cứng bánh so với heo zin khi bóp cùng một lực thắng.

VD: Heo zin bóp ở lực 10 thì bó bánh, còn heo xịn thì lực 10 vẫn không bó bánh và thêm lực hãm... Nôm na vậy.

BTW em đang muốn kiếm cùm radial tháo xe (16mm), anh em ghé thớt có thì để rẻ lại cho em :D
trả lời nhanh câu hỏi cuối, không phải cùm radial nào cũng tốt, nhưng cùm tốt thì dù không phải thiết kế radial vẫn đáng mua hơn...

không biết cùm zin tháo xe bạn đang tìm mua có giá khoảng bao nhiêu, nếu không có nhiều tiền nên để ý thằng Frando, mình vốn trung thành với Brembo mà từ hồi dùng thử Frando chuyển qua thằng này xài luôn... không thể phân biệt được về mặt cảm giác...
 
trả lời nhanh câu hỏi cuối, không phải cùm radial nào cũng tốt, nhưng cùm tốt thì dù không phải thiết kế radial vẫn đáng mua hơn...

không biết cùm zin tháo xe bạn đang tìm mua có giá khoảng bao nhiêu, nếu không có nhiều tiền nên để ý thằng Frando, mình vốn trung thành với Brembo mà từ hồi dùng thử Frando chuyển qua thằng này xài luôn... không thể phân biệt được về mặt cảm giác...

Em kiếm cùm tầm 2tr5 trở xuống, để xem thử Frando :D
 
quả thật đi cái vỏ xe trước xịn xò thì bóp thắng rất tự tin thoải mái mặc dù không có abs,trc đi cái vỏ zin Irc bóp mém chết,thay con aspira vô bóp sướng hẳn
 
Frando ở VN bán hơn 4 triệu, taobao về thì tầm 3.5 mà không biết dạo này ship đã thông chưa... được cái nó đầy đủ từ bình dầu cho tới cảm ứng áp suất, không phải thêm xu nào nữa hết...
frando ko thấy gian thương bán 14 15 16mm, toàn 19mm gắn xe nhỏ bóp cái là sml đó sếp
 
anh viết bài mà không cập nhập thị hiếu =]]
các loại đĩa thắng, bố thắng bán cho mấy cái xe nhỏ nhỏ bây giờ ngoài thị trường

đều ghi trên hộp, tem, nhãn là racing hết (dù chỉ là đồ thường)
không có chữ racing, các thượng đế không thèm mua nhá
 
Đúng thứ em đang tìm hiểu bấy lâu nay.
xe em AB150. Muốn lên tay thắng bình dầu rời nhưng đang phân vân là hiệu RCB có tốt không hay cố gắng mua Frando, brembo cho an tâm (vì em biết bộ phận thắng nó rất quan trọng). Và nếu chỉ lên tay thắng mà đi heo zin thì cảm giác thắng có tăng thêm nhiều không? Nếu heo Brembo 2 pis đối xứng thì phải làm pát CNC mà làm không chuẩn cũng phiền. Em thích cái nào được thiết kế ra là dùng luôn không phải chế, độ gì hết. Tks thớt
 
Đúng thứ em đang tìm hiểu bấy lâu nay.
xe em AB150. Muốn lên tay thắng bình dầu rời nhưng đang phân vân là hiệu RCB có tốt không hay cố gắng mua Frando, brembo cho an tâm (vì em biết bộ phận thắng nó rất quan trọng). Và nếu chỉ lên tay thắng mà đi heo zin thì cảm giác thắng có tăng thêm nhiều không? Nếu heo Brembo 2 pis đối xứng thì phải làm pát CNC mà làm không chuẩn cũng phiền. Em thích cái nào được thiết kế ra là dùng luôn không phải chế, độ gì hết. Tks thớt

Pad CNC thì có thể liên hệ FB này: https://www.facebook.com/huy.mai.5473. CNC đẹp, chuẩn không chê vào đâu được, mỗi tội khách đặt làm nhiều nên hơi mất thời gian.
 
còn còn yên tâm...
e đang me lên tay thắng mà ngóng mãi chả thấy bác chia sẻ nữa. Giữa tay thắng Anchor và Frando (giá 3tr5 cũng bằng nhau) thì cái nào ổn hơn bác nhỉ.

Nếu chỉ lên tay thắng thì cải thiện cảm giác thắng nhiều không? Heo thì phải tìm chỗ canh chuẩn ko thì nó ko ngon nên e tính lên con Nissin Samurai 2 pis 1 bên, bác thấy ổn ko?. Xe e AB150. Nghe bên BRT phân phối Nissin Samurai nói pat xài chung với Vario được.
 
Back
Top