thảo luận Tất tần tật về phần mềm ghi chú và quản lý kiến thức (PKM)

Mở Thread để cho các đồng bào từ Google Keep, Notes cho đến Obsidian, Typora đều có thể vào đây thảo luận.

Thì như bạn đã biết, có QUÁ NHIỀU PHẦN MỀM GHI CHÚ và mỗi cái một kiểu. Nên để bạn có thể chọn một phần mềm phù hợp với bạn là rất khó. Vậy nên Thread này được sinh ra để giải quyết vấn đề đó

Phương pháp ghi chú



Foam Research đến Obsidian:
Đọc trên Reddit thì nghe bảo Obsidian phát triển ý tưởng từ cái này (Foam Research). Một trong những phần mềm PKM rất nhiều người dùng (Không nhiều bằng Notion :<) là Obsidian. Cá nhân mình thấy dân no-code cũng có thể sử dụng tốt, hoàn toàn Offline. Nhiều người chuyển từ Notion sang vì Notion nặng hoặc với một số người thì đó là họ muốn những gì họ viết ra phải dưới dạng plain text và tuân theo "single source of truth" (Đó là mình).

Có thể bạn sẽ muốn chọn một phần mềm khác thay cho Obsidian vì một số lý do như:
  • Obsidian viết bằng Electron, rất nặng (Nhẹ ở phần trước là nhẹ hơn Notion)
  • Có thể có nhiều chức năng bạn không cần nếu bạn chỉ muốn một phần mềm ghi chú đơn giản, nhưng không phải đơn giản như Notepad (Ví dụ: Canva, Graph hay sử dụng Plugins ngoài để mở rộng chức năng - Một con dao hai lưỡi)

Gợi ý thay thế:

Typora, Marktext

Đặc điểm của các phần mềm này là giao diện tối giản (Vẫn nặng). Nó là một WYSIWYG Markdown Editor, cũng được viết bằng markdown, dưới dạng plain text và tuân theo "single source of truth".

Typora là phần mềm của Trung Quốc, không miễn phí và Marktext thì mã nguồn mở và miễn phí 100%. Đồng thời cả 2 phần mềm này đều hoạt động ngoại tuyến. Tải Marktext: GitHub - marktext/marktext: 📝A simple and elegant markdown editor, available for Linux, macOS and Windows. (https://github.com/marktext/marktext)

QOwnNote

Phần mềm với cái tên khá dị. Nhưng có thể bạn sẽ thích vì:
  • Cực nhanh và nhẹ (Được viết bằng C, mã nguồn mở, miễn phí)
  • Đơn giản
  • Cũng được viết bằng markdown, dưới dạng plain text và tuân theo "single source of truth".
  • Có thể liên kết ghi chú với nextCloud (Mình đoán là mọi người chưa nghe đến nextCloud bao giờ nên thôi :LOL: Nhưng nếu bạn cần sync thì đó)

Tải: QOwnNotes (https://www.qownnotes.org/)

Hành xác bản thân: Emacs và Orgmode
Đây giống như là Final Boss của các phần mềm ghi chú vậy. Có khá nhiều lập trình viên hoặc người dùng Linux mà không phải lập trình viên dùng cái này. Lý do là khó Setup, kể cả khi bạn sử dụng Evil Mode như DoomEmacs hay Spacemacs thì nó vẫn quá khó để nhớ phím tắt trong đây, tất nhiên là công lao đánh đổi, bạn sẽ trở lên "siêu năng suất", tay bạn không cần phải ngừng gõ phím để di chuyển tay ra con chuột (Theo một người nào đó thì việc dừng gõ bàn phím và chuyển tay sang di chuột sẽ làm ngắt dòng suy nghĩ). Nếu bạn là một người nghiện phần mềm ghi chú và muốn thử :) hãy thử dành ít nhất 1 ngày nghỉ xem


Các phần mềm ở trên đều hoạt động Offline, đều viết dưới dạng Plain Text và tuân theo "single source of truth". Nhưng nếu bạn muốn "bán" dữ liệu của mình đi thì sao? Sẽ không có một giải pháp nào là một cho tất cả nên bạn có thể tìm để phù hợp với nhu cầu của mình

Notion
Dữ liệu của bạn là của họ, nhưng dễ dùng, quản lý dự án lớn (Theo "The Hanoi Chamomile" và rất nhiều những Youtubers khác) thì tuyệt vời. Điểm trừ thì là câu đầu điên của đoạn này, khả năng mở rộng thấp (Do không tuân theo Single source of truth nên khả năng nâng cấp và mở rộng nội dung gần như bằng 0). Không chuyển sang một phần mềm khác được (Có Export được dữ liệu nhưng ;-;)

Google Keep, hay về cơ bản là các phần mềm ghi chú Online, không xuất dữ liệu ra được như Evernote, Simplenote, Starndard Notes .etc.
Câu ở trên nói hết rồi đó. Tiện là Online, không tiện cũng là do Online. Phụ thuộc vào bên thứ 3, tài khoản đó mất là coi như đi dữ liệu, chuyển đổi dữ liệu sang phần mềm khác là không thể.

Rất nhiều phần mềm trong đây (Ngoại trừ Emacs) đều có thể dùng kể cả khi bạn là dân no-code hoặc low-code (Cũng nhiều người no-code dùng Emacs, nhưng cài được và học phím tắt để dùng cũng hơi nặng). Mình đã đọc một số bình luận ở Thread trước thấy một số người nói rằng "Vì mình no-code nên mình dùng Notion" và nó rất SAI. Để dùng Obsidian hay các phần mềm ghi chú khác đâu có bắt bạn phải biết lập trình đâu. Tất nhiên là dân mày mò (Lưu ý là dân mày mò phần mềm chứ không phải là dân code) được thì thường sẽ tận dụng được nhiều các chức năng khác của phần mềm. Nêu no-code hay low-code không liên quan gì ở đây cả.

Kể cả Git và Github, bạn có thể xem cả đống video dưới 1h hoặc thậm chí chưa đến 10 phút cách dùng hệ thống quản lý phiên bản tốt nhất hành tinh ấy. Bạn không cần phải học quá nhiều và thậm chí có cả đống phần mềm tự động làm điều đó cho bạn nếu bạn sẵn sàng bỏ chút công sức mày mò. Nhưng bạn không cần phải dùng cái này. Mình để toàn bộ nội dung ghi chú của mình trên Laptop, và chỉ dùng duy nhất một chiếc Laptop và sổ tay, nên không cần Sync, không cần git.
 
Last edited:
Nếu là dân lập trình có thể dùng thử Sublime để ghi chú:
  • Cài Plugins giúp hiển thị định dạng md như trên Github
  • Tạo Workspace dành cho ghi chú, chia ra nhiều file .md
  • Tạo phím tắt để nhập nhanh ngày tháng năm, ví dụ Alt+D sẽ ra Chủ Nhật, 10:09AM, rồi ghi chú ngay sau đó
  • Sync lên Github bằng Plugin hoặc nếu có thể tự code lấy plugin sync lên Github sẽ được theo nhu cầu
Ưu điểm:
- Nhẹ, mở 24/24 không lo chiếm dụng

Nhược điểm:
- Phải thiết lập chứ không Mì Tôm Chanh như tụi Obsidian cài phát dùng luôn
 
Nếu là dân lập trình có thể dùng thử Sublime để ghi chú:
  • Cài Plugins giúp hiển thị định dạng md như trên Github
  • Tạo Workspace dành cho ghi chú, chia ra nhiều file .md
  • Tạo phím tắt để nhập nhanh ngày tháng năm, ví dụ Alt+D sẽ ra Chủ Nhật, 10:09AM, rồi ghi chú ngay sau đó
  • Sync lên Github bằng Plugin hoặc nếu có thể tự code lấy plugin sync lên Github sẽ được theo nhu cầu
Ưu điểm:
- Nhẹ, mở 24/24 không lo chiếm dụng

Nhược điểm:
- Phải thiết lập chứ không Mì Tôm Chanh như tụi Obsidian cài phát dùng luôn
Đơn giản hơn sẽ dùng Notepad (Nghiêm túc, nhiều lúc mình dùng Notepad vì nó đúng những gì mình cần), bên Linux thì mình dùng L3afpad (Về cơ bản tương tự như Notepad bên Windows nhưng hỗ trợ tốt UTF-8, Word Wrap và siêu nhẹ). Nhẹ và mượt thì khỏi bàn, mình vì viết như vậy nên là mình viết bằng thuần .txt chứ không dùng .md. Hệ thống cây thì mình dùng Ranger (File manager nhanh trên Terminal). Còn thi thoảng cần chỉnh sửa nhanh thì dùng Vim.

Những cái gì tự mình cài đặt, tự lựa chọn các thứ có một ưu điểm rất lớn, giống như việc sử dụng một Linux Distro bất kì hoặc là lựa chọn các dịch vụ web thay thế cho các dịch vụ phổ thông là nó có thể sẽ phù hợp hơn với nhu cầu, tối ưu hơn và hạn chế các chức năng thừa (Thường các hàng mainstream phải làm vậy để đáp ứng nhu cầu của đa phần người dùng)

Cá nhân mình cũng gợi ý Setup giống như bạn và có lẽ mình cũng sẽ thử chuyển từ mdsilo sang Sublime Text và cài đặt trải nghiệm xem sao :>
 
Nhu cầu ít nên dùng Keep, Sticky Notes.
Mình thấy nhu cầu ít nên thử dùng Notepad hoặc trên điện thoại bác dùng ứng dụng Note mặc định vì nó nằm trên máy bác luôn và không cần phải Internet để chỉnh sửa và cập nhật các thứ (Ở đây bác có đề cập đến Sticky Notes rồi)
 
Lần này tôi thử đọc được một Blog rất hay là: Introduction (https://plaintext-productivity.net/)
Vì đây cũng được viết một phần dưới góc nhìn của lập trình viên nên có thể bạn sẽ cảm thấy nó "hơi bị tối ưu quá" hoặc gọi ổng là một người cuồng tối ưu (optimization freak). Nhưng phải công nhận nội dung của ổng hay thật
 
Nếu là dân lập trình có thể dùng thử Sublime để ghi chú:
  • Cài Plugins giúp hiển thị định dạng md như trên Github
  • Tạo Workspace dành cho ghi chú, chia ra nhiều file .md
  • Tạo phím tắt để nhập nhanh ngày tháng năm, ví dụ Alt+D sẽ ra Chủ Nhật, 10:09AM, rồi ghi chú ngay sau đó
  • Sync lên Github bằng Plugin hoặc nếu có thể tự code lấy plugin sync lên Github sẽ được theo nhu cầu
Ưu điểm:
- Nhẹ, mở 24/24 không lo chiếm dụng

Nhược điểm:
- Phải thiết lập chứ không Mì Tôm Chanh như tụi Obsidian cài phát dùng luôn
Lúc tìm thêm về Markdown thì lại ra thêm được Orgmode cho Sublime Text: GitHub - ihdavids/orgextended: Sublime Text OrgMode Extension (https://github.com/ihdavids/orgextended)

Cá nhân bác có sử dụng Orgmode không (Không bắt buộc là phải sử dụng với cả Emacs)? Thấy nhiều ông cuồng Emacs nên đang thắc mắc là theo cá nhân các bác mà đã sử dụng rồi thì thấy hiệu suất, learning curve thế nào .etc.
 
Viết ghi chú dưới dạng .txt (Plain text) thay vì .md (Markdown)

Hoàn toàn khả thi.

Một setup cực nhanh gọn của mình trên Linux:
Combo Yazi (File Explorer) + L3afpad (Text Editor)

1. Yazi: File Manager cho Terminal (Bạn dùng MacOS hoặc Linux sẽ biết, hoặc từng thử Ranger, nhưng nhược điểm là nó không nhanh, một phần là vì viết bằng Python): Tải tại Yazi (https://yazi-rs.github.io/)
2. L3afpad: Bạn hoàn toàn có thể dùng bất kì Text Editor, mình chọn phần mềm này vì nó cực nhanh, hoạt động tốt trên cả Thinkpad T400 (Laptop mình đang dùng) hoặc thậm chí những máy siêu yếu khác. Bản thân phần mềm cũng chiếm chưa đến 1MB bộ nhớ.


Hình như L3afpad hỗ trợ mỗi Linux hay sao ấy. Nếu vậy thì bạn tìm các phần mềm khác như Notepad

Bạn sử dụng Yazi để điều hướng trong phần thư mục ghi chú của bạn thay vì dựa vào Left Sidebar Navigator như khá nhiều các phần mềm khác như Notion, Obsidian, Marktext .etc.

Bạn cần làm một bước nữa, Bạn có thể yêu cầu Yazi tự động bật phần mềm ghi chú của mình lên bằng cách thêm đoạn code này vào /home/[username]/.config/yazi/yazi.toml (Cho Linux) hoặc tìm thư mục lưu config trên hệ điều hành của bạn (Mac hoặc Win)

Wiki:
[opener]
edit = [{ run = 'l3afpad "$@"', block = true }]

Bạn chỉ cần bấm Enter vào tệp là nó sẽ tự mở cửa sổ phần mềm chỉnh sửa ghi chú lên (Ở đây là L3afpad). Là bắt đầu chỉnh sửa

Nếu bạn viết Markdown mà muốn Preview trong Terminal luôn thì bạn chỉ cần tải Glow là xong: GitHub - charmbracelet/glow: Render markdown on the CLI, with pizzazz! 💅🏻 (https://github.com/charmbracelet/glow)

Mình không thể gửi ảnh được nên không thể cho mọi người xem Preview được.
 
Sử dụng Orgmode.

Orgmode thực sự ấn tượng, nó khó học, và nó đáng (Có nhiều dân Emacs nói vậy). Nếu bạn thực sự muốn dành một phần thanh xuân của mình để học nó thì có thể bắt đầu thế nào?


Tớ thực sự muốn tìm một cái gì đó như Orgmode, có phím tắt, nhanh hoặc ít nhất không phải kéo quá nhiều dependencies như Evil Emacs Toolkit như Spacemacs. Dù đang thử viết ghi chú bằng Helix Editor trên Terminal (Có multicursor nhưng chưa biết có thể thử word wrap, chưa thử config luôn)
 
Nếu là dân lập trình có thể dùng thử Sublime để ghi chú:
  • Cài Plugins giúp hiển thị định dạng md như trên Github
  • Tạo Workspace dành cho ghi chú, chia ra nhiều file .md
  • Tạo phím tắt để nhập nhanh ngày tháng năm, ví dụ Alt+D sẽ ra Chủ Nhật, 10:09AM, rồi ghi chú ngay sau đó
  • Sync lên Github bằng Plugin hoặc nếu có thể tự code lấy plugin sync lên Github sẽ được theo nhu cầu
Ưu điểm:
- Nhẹ, mở 24/24 không lo chiếm dụng

Nhược điểm:
- Phải thiết lập chứ không Mì Tôm Chanh như tụi Obsidian cài phát dùng luôn
Sau khi đi qua bao nhiêu app ghi chú thì rồi cũng lại quay về Sublime với những lý do như bác @toi la gay :sosad: nói và:
  • Cold start nhanh vl
  • Phản hồi gõ phím cũng bố của nhanh

Sử dụng Orgmode.

Orgmode thực sự ấn tượng, nó khó học, và nó đáng (Có nhiều dân Emacs nói vậy). Nếu bạn thực sự muốn dành một phần thanh xuân của mình để học nó thì có thể bắt đầu thế nào?


Tớ thực sự muốn tìm một cái gì đó như Orgmode, có phím tắt, nhanh hoặc ít nhất không phải kéo quá nhiều dependencies như Evil Emacs Toolkit như Spacemacs. Dù đang thử viết ghi chú bằng Helix Editor trên Terminal (Có multicursor nhưng chưa biết có thể thử word wrap, chưa thử config luôn)
Markdown thì nó hơi dở là syntax đến mệt, cảm giác thừa thãi
Orgmode thì trông tự nhiên hơn, cảm giác như text thuần hơn

Nhưng tôi vẫn hạn chế dùng bất kỳ định dạng nào. Cứ text thuần là đi đâu cũng ngon. Và mình tập trung vào content thay vì style format này nọ. Chỉ mấy người hay phải viết bài đăng web/ blog/ báo điện tử/ 4rum mà cần format nhanh ngay từ lúc viết thì họ mới nặng nề vụ syntax này chứ tôi chỉ daily note thì thấy không cần lắm.

Tuy nhiên không có nghĩa là không dùng. Nhưng chỉ cưỡi ngựa xem hoa, cập nhật công nghệ là chính.
 
Sau khi đi qua bao nhiêu app ghi chú thì rồi cũng lại quay về Sublime với những lý do như bác @toi la gay :sosad: nói và:
  • Cold start nhanh vl
  • Phản hồi gõ phím cũng bố của nhanh


Markdown thì nó hơi dở là syntax đến mệt, cảm giác thừa thãi
Orgmode thì trông tự nhiên hơn, cảm giác như text thuần hơn

Nhưng tôi vẫn hạn chế dùng bất kỳ định dạng nào. Cứ text thuần là đi đâu cũng ngon. Và mình tập trung vào content thay vì style format này nọ. Chỉ mấy người hay phải viết bài đăng web/ blog/ báo điện tử/ 4rum mà cần format nhanh ngay từ lúc viết thì họ mới nặng nề vụ syntax này chứ tôi chỉ daily note thì thấy không cần lắm.

Tuy nhiên không có nghĩa là không dùng. Nhưng chỉ cưỡi ngựa xem hoa, cập nhật công nghệ là chính.
Đợt này tui cũng chuyển gần hết từ .md về .txt giống bác. Lý do là tìm một trình chỉnh sửa rất mệt. Và ghi chú cho cá nhân thì cũng không cần Format hoặc phải các thứ, trừ khi mình viết bài viết đăng Blog hoặc các thứ thì dùng Markdown, còn lại về .txt rồi viết ghi chú bằng Notepad.

Lúc chuyển từ Obsidian xuống mặc dù là vẫn là Markdown nhưng vẫn phải sửa lại khá nhiều, một phần là do Wikilinks, Plugins với các thứ, một phần nữa là do WYSIWYG nữa nên nó tự chỉnh sửa lại bảng hoặc các thứ.

Còn về Orgmode thì mình thử tìm xem dùng ngoài Emacs được không thì về cơ bản là dùng được, nhưng tìm được cái gì đơn giản hơn Emacs mà hỗ trợ phím tắt tốt như Emacs thì tốt. Còn một vấn đề nữa là viết Tiếng Việt trong Terminal (Emacs nó hay bị nháy chữ) nên mình cũng đâm ra nản :<

Có khi còn tốt hơn nữa là dùng sổ tay, mình có xem ParkNotes trên Youtube thấy bác học và đọc sử dụng rất nhiều Pocketnote và Commonplace book.
 
Viết Markdown trên Sublime Text có Plugin cũng tiện, Format đẹp mà vấn đề là Preview (MarkdownPreview mới nhất mà mình thử yêu cầu Preview trên trình duyệt, hoặc xuất ra HTML và nó trông rất xấu, Format tệ quá). Có thể do mình chưa có cách Setup tốt nữa
 
Bài viết tâm huyết quá. Mình cũng nghiện ghi chú, chủ yếu là ghi chú cho công việc ở cty. Nguyên nhân chính là do trí nhớ ko tốt lắm. Phần mềm đang dùng hiện tại là onenote. Đang muốn chuyển sang một phần mềm md nào đó nhưng chưa biết cách như nào
 
Bài viết tâm huyết quá. Mình cũng nghiện ghi chú, chủ yếu là ghi chú cho công việc ở cty. Nguyên nhân chính là do trí nhớ ko tốt lắm. Phần mềm đang dùng hiện tại là onenote. Đang muốn chuyển sang một phần mềm md nào đó nhưng chưa biết cách như nào
Thường mình thấy mọi người hay chọn Obsidian, hoặc bác tải Sublime Text (Hơi khó cài một chút), nhưng nó nhẹ. Bác xem Youtube cú pháp Markdown rồi cách dùng Obsidian cơ bản là bắt đầu luôn được :>
 
Hồi trước mình ghi chú để lưu trữ thì dùng Word, ghi chú nhanh thì dùng Google Keep
Giờ đang chuyển hết sang dùng GitHub issues, vừa để lưu trữ vừa làm todo list luôn, task nào làm xong thì close issue
 
Thường mình thấy mọi người hay chọn Obsidian, hoặc bác tải Sublime Text (Hơi khó cài một chút), nhưng nó nhẹ. Bác xem Youtube cú pháp Markdown rồi cách dùng Obsidian cơ bản là bắt đầu luôn được :>
Mình có tìm hiểu về obsidian và logseg, cảm thấy thích logseg hơn. Cơ mà hiện tại dữ liệu bên onenote nhiều quá. Ko biết làm cách nào để có thể chuyển hết sáng 1 trong 2 thằng trên. Nếu mà ko chuyển dữ liệu đc thì là phải tiếp tục sống với onenote :(
 
Hồi trước mình ghi chú để lưu trữ thì dùng Word, ghi chú nhanh thì dùng Google Keep
Giờ đang chuyển hết sang dùng GitHub issues, vừa để lưu trữ vừa làm todo list luôn, task nào làm xong thì close issue
Bác chia sẻ thêm về cái này đc ko? Hiện mình đang tìm 1 giải pháp all in one (note, task, calendar) và đa nền tảng để tiện quản lý công việc
 
Back
Top