Vì thấy anh em hầu như chỉ nói đến phương pháp chung chung, xin chia sẻ cụ thể tài liệu, phương pháp này. Mục tiêu là để có kĩ năng thật, thi thật điểm thật. Với anh em xác định thi để đủ điểm ra trường, xin việc, đối phó thủ tục, thì không phù hợp. Bài dài, nhưng mong là hữu ích.
- Mục tiêu chính: kĩ năng nghe, đọc (gọi là kĩ năng thụ động do bạn chỉ tiếp nhận ngôn ngữ từ người khác). Nói và viết (kĩ năng chủ động, do bạn là người tự sản sinh ra ngôn ngữ) cũng sẽ lên nhưng không nhiều bằng. Giới hạn điểm TOEIC phụ thuộc vào thời gian bạn đầu tư để luyện.
- Ý tưởng cốt lõi: hạn chế và bỏ hẳn thói quen dịch ra tiếng Việt trong đầu, nhất là thói quen dịch từng từ, từng chữ. Kĩ năng này có thể đạt được ở trình độ tầm TOEIC 450.
- Đối tượng: người đã có kiến thức ngữ pháp cơ bản, có niềm yêu thích với văn hoá phương Tây.
- Điều kiện đủ: Dành thời gian cho nó hàng ngày, hạn chế ngắt quãng. 4.0 rồi, đi đâu cũng học được. Một ngành bận lắm vẫn còn lướt FB được, thì tắt mạng đi mà học nửa tiếng cũng tốt.
- Kết quả kì vọng: tự tin thi TOEIC > 650, xem phim sub tiếng Anh, tra cứu bằng tiếng Anh, lướt reddit và các cộng đồng quốc tế.
Nếu đọc thấy tư duy trên phù hợp, anh em đọc tiếp cho đỡ phí thời gian.
Về cơ bản, kĩ năng mở ra giới hạn ngoại ngữ cho anh em là kĩ năng nghe hiểu - đọc hiểu trực tiếp mà không cần dịch ra tiếng Việt. Lúc đấy, việc tiếp thu trở nên rất thuận lợi. Vậy cái gì mà anh em có thể nhìn hay nghe thấy cái là hiểu mà không cần dịch? Nó chính là những hello, ****,ok, shit,... mà giờ ai cũng có thể nói vậy. Lí do là chúng ta tiếp xúc với nó quá nhiều để đủ hiểu ngữ cảnh sử dụng của nó. Không cần thiết để dịch trong đầu nữa. Do đó để học được từ mới, ta cần có ngữ cảnh dễ hiểu và lặp lại đủ nhiều. Xin đừng lấy mục tiêu làm chủ 5, 10 từ mỗi ngày, 100 ngày học được 500, 1000 từ. Đấy là thuộc lòng, rồi quên, chứ không phải tiếp thu ngôn ngữ. Ngôn ngữ không phải để học, nó được tiếp thu bằng bản năng sinh học.
Tiếng Anh có nhiều điểm khác biệt với tiếng Việt, trong đó khác biệt điển hình là hệ thống khẩu hình và phiên âm. Tiếng Việt có âm “tr” việt đọc là “trờ” nặng, nhưng tiếng Anh lại là “tờ rờ”, đọc nhanh nghe giống là “trờ”, nhưng không phải. Ví dụ này để minh hoạ rằng, bạn không thể tin tưởng tai mình nghe tiếng Anh và phiên âm lại thành tiếng Việt được. Nhiều học sinh VN không được sửa, nên thành ra nhầm lẫn, tạo nên chất giọng “tiếng Anh của người Việt”. Vậy làm sao để phát âm đúng? Mấu chốt là khẩu hình phải đúng. Nó gồm vị trí đặt lưỡi, hình dáng môi và cổ họng. Trong tài liệu, mình có đính kèm các kênh Youtube để luyện phát âm, họ quay cận cảnh khuôn mặt để các bạn hình dung mồm sẽ thế nào. Mồm đúng, âm sẽ đúng.
Đó là đôi điều về lí luận của phương pháp. Dù học bất kì kĩ năng gì, bạn cần hiểu một cách chung nhất về cách mình sẽ học. Bây giờ mình sẽ trình bày cụ thể về cách mà các bạn có thể theo. Về điều mình đã nói ở trên, bạn cần luyện kĩ năng nghe, đọc hiểu mà không cần dịch. Bạn cần tìm những nguồn audio, truyện, sách báo có nội dung dễ hiểu. Ở trình độ thấp, thứ dễ hiểu nhất là các sản phẩm của trẻ con. Đừng vội coi thường nó. Hãy tìm những bài hát, truyện của trẻ con. Rất dễ nghe, dễ đọc. Tuy nhiên, để quá trình học thú vị hơn, hãy sử dụng bộ khoá học Effortless English (viết tắt là EE). EE là bộ khoá học của thầy A.J Hoge. Bộ này ban đầu chỉ có một sản phẩm cùng tên, nhưng sau đó đã mở rộng và hiện tại có 7 sản phẩm cùng cốt lõi phương pháp. Tất nhiên nó mất tiền. Không phải là một hành động đáng tự hào gì, nhưng mình sẽ chia sẻ tất cả cho anh em ở cuối bài. Mình cũng không nhận được đồng nào từ bộ này.
Bộ EE gồm 7 khoá có tên
- Effortless English
- Learn Real English
- Flow English
- Business English
- Power English
- Khoá dành cho thành viên V.I.P
- Pronunciation
Mình sẽ giới thiệu cách hoạt động của Khoá 1 (khoá khác tương tự). Khoá này gồm nhiều bài học nhỏ, gọi là lesson 1, 2, 3… Lấy ví dụ là bài 1 có tên Day of the Dead, thuộc Level 1 của Khoá 1, có các file âm thanh như sau:
- Audio: bài đọc xuôi một văn bản
- Vocab: phần giải thích một số từ mới của bài đọc
- MS (mini story): kết hợp các từ mới thành một câu chuyện thú vị, đôi khi dở hơi kì cục. Ông thầy sau khi kể chuyện, sẽ hỏi đi hỏi lại mình những câu rất dễ và lặp lại. Hãy nghe và trả lời theo, khá là vui.
Tại sao phải làm vậy? Ai đã có gia đình rồi, sẽ thấy chúng ta hay nói rất nhiều câu lặp lại với con của mình lúc còn bé, những câu kiểu ú oà, ai đây nhỉ, cún ơi. Những tương tác này không chỉ đơn thuần là tình cảm cha mẹ, mà còn góp phần vào sự phát triển ngôn ngữ. Khi đứa bé có thể bặp bẹ nói được tiếng “bố”, “mẹ”, chúng ta rất hay hỏi đi hỏi lại “ai đây nhỉ”, để được nghe bé nói 2 tiếng đơn giản đấy, vừa ấm lòng, vừa có vai trò ngôn ngữ quan trọng. Việc lặp đi lặp lại những từ căn bản sẽ giúp các bạn nhớ lâu hơn và dần thành một phần của phản xạ.
Bộ bài học của EE cũng vậy. Ông thầy sẽ kể chuyện đơn giản, rất dễ hiểu và hỏi anh em rất nhiều để anh em trả lời và ghi nhớ một cách tự nhiên (effortless có nghĩa là thoải mái, không mất sức). Chú ý rằng, bạn cần học
1 bài học (lesson) trong suốt 1 tuần, thậm chí là lâu hơn, để bộ não thấm nhuần câu chuyện. Chính quá trình này giúp các bạn không phải dịch trong đầu nữa, vì quá quen với câu chuyện rồi. Việc duy trì học hàng ngày, hàng tuần trong vòng 6 tháng trở ra, bạn sẽ dần thấy kết quả này. Nếu có thời gian, hãy duy trì việc nghe các bài học trong vòng 1 năm trở lên. Rất nhiều bài để các bạn nghe, chỉ cần mỗi ngày khoảng nửa tiếng. Bạn chỉ cần chú tâm vào Khoá 1 và Khoá 5 cũng được vì đó là 2 khoá trau chuốt nhất.
Đó là kĩ năng nghe. Tương tự, kĩ năng đọc cũng cần có tài liệu sách báo, truyện để các bạn luyện đọc. Ngoài truyện thiếu nhi, bạn có thể tham khảo các bộ sách ở trong link (mục Reading practice). Đó là các bộ sách được phân chia cấp độ, dễ đọc, dễ hiểu. Nó có thể là các tác phẩm văn học rất nổi tiếng, được viết lại theo văn phong đơn giản. Vừa luyện tiếng Anh, lại vừa có thể đọc được tóm tắt các tác phẩm nổi tiếng. Tin mình đi, đọc rất dễ hiểu. Nếu thấy khó lúc đầu, bạn có thể tra từ điển liên tục, nhưng dần dần khi hiểu câu chuyện, bạn sẽ không cần tra nữa. Hãy cố gắng đọc và không dịch ra tiếng Việt nhé. Khi gặp từ mới, hãy tra bằng Google Hình ảnh. Google sẽ cho kết quả là hình ảnh của từ mới. Ghi nhớ hình ảnh hiệu quả hơn là dịch và viết ra giấy. Nếu có điều kiện, hãy in ra hình ảnh kèm từ mới.
Về phát âm, kĩ năng hơi khó để tự học, và nếu có thể thì hãy nhờ thêm bạn bè uốn nắn. Tuy nhiên, bạn vẫn hoàn toàn có khả năng tự luyện thông qua playlist sau:
Rachel's Sound in English .
Bên cạnh đó, 2 video sau cũng khá hữu ích để thực hành kĩ năng "Tư duy bằng tiếng Anh" (nghĩa là không phải dịch ra tiếng Việt):
- Hướng dẫn cơ bản
- Thực hành (1 tiếng)
Về cơ bản, để có thể tư duy trong TA, bạn cần phải "tắm" (immersion) trong TA. Đó là lí do mình nhắc các bạn hãy nghe, đọc hàng ngày ở trên. Tuy vậy, bạn không cần phải cố gom quá nhiều tài liệu làm gì. Sau bao năm, mình đúc kết ra được vài tài liệu mấu chốt như vậy. Mình nghĩ luyện tập hiệu quả tốt hơn so với việc hoang mang vì tài nguyên học quá nhiều.
Mình hiện tại có IELTS 7.0, có thể thoải mái xem phim phụ đề Anh, các tài liệu công việc cũng bằng TA. Các nơi dùng tiếng Việt, mình vẫn viết đúng chính tả, đầy đủ, đàng hoàng. Còn khi cần, mình dùng TA hoàn toàn vì sự hiệu quả ở các thuật ngữ chuyên môn. Suốt mấy năm ĐH, mình không đi học ở đâu cả. Thành tích này không phải để khoe gì, vì vozer có nhiều người giỏi hơn nhiều. Tuy nhiên, giỏi ngôn ngữ không nên là một cái gì đó để so đo, nó nên là kĩ năng cần thiết cho mọi người.
Mặc dù tiết kiệm được rất nhiều tiền bằng việc tự học, mình vẫn phải thừa nhận nó là kĩ năng không dễ. Bạn sẽ cần nghiêm khắc, và cũng cần duy trì tâm lí tốt cũng như thoải mái, để mỗi khi học là một thời gian bạn thấy thú vị dành cho bản thân mình, thay vì một gánh nặng và áp lực. Việc thực hành ngôn ngữ cũng như mọi kĩ năng khác, hãy quyết tâm, kiên trì, nghiêm túc và có trách nhiệm với bản thân.
From voz with luv
Link (mở bằng chế độ ẩn danh để tránh lỗi, rất nặng, không nên tải hetes, mà chỉ nên học đến đâu tải đến đấy): bit . ly/ntd252ENG
Mong các bạn không report, chia sẻ bừa bãi, kẻo mình bị xử lí bản quyền! ^^
Với các bạn bắt đầu từ con số 0, cách tốt nhất là theo học lớp TA căn bản trước đã.
Sẵn sàng trao đổi, hỗ trợ anh em học qua mess/zalo. Anh em thoải mái nhắn riêng.
