Part 23: Có đáng để theo đuổi ngành lập trình?
Hi các bác, lại là em đây
. Vài tuần rồi các bác confuse về vấn đề tài chính của em quá, viết bài bình thường ít người comment mà có drama là kéo được vài page
. Em không muốn expose về bản thân nhiều sợ lộ info, em chỉ share những gì good cho mọi người (và không hại đến bản thân em nếu lỡ có lộ info). Mặc dù thích sharing nhưng tính cách em là người hướng nội, nhìn lên thấy có nhiều người hơn mình nên chỉ dám núp sau bàn phím mà share (các bác show tuổi show lương tha cho em
).
Em update lại timeline cho các bác: chỉ có part 21 (nhìn lại...) là em đang kể về hiện tại, còn part-22 là em đã back về flow làm việc ở cty mới theo lời mời của anh Lead.T. Vậy là sau khi đi làm tầm 1 năm, em đạt được mức 1k:
Fresher cty outsource (9tr gross, 3 tháng) => junior cty Canada (700$ gross, BH đóng không full, 10 tháng) => dev cty VN (1000$ gross, không spoil số tháng làm việc
).
Trong vòng chưa đến 2 năm (time tự học + đi làm),
về phương diện thu nhập, em tự tin nằm trong top 10% trong các bạn cùng trang lứa (cấp 3, đại học). Duy nhất có một đứa bạn làm pháp y mới ra trường là có thu nhập cao hơn, còn lại đa số thu nhập từ 5-15tr. Mấy bạn không rõ lương nhưng cty locate ở Q1 (big 4 luật, kế toán) em cũng expect lương tầm 1k$, nhưng mà nghe yang lake đồn thì big4 nó lại trả lương thấp (tầm 10 củ), cũng không biết đâu mà lần.
Em có đứa bạn thân thời cấp 3 đang làm bên điện lực, nhu nhập nó khá cao (trung bình tầm 15tr vì lương thưởng nhiều), điều đáng nói là nó được full support từ ông già nó (cũng người trong ngành, lúc xin vào cũng có slot sẵn + đút tiền), và bằng cấp nó xịn (bách khoa HCM). Còn em thì bỏ ngành đại học, mất phương hướng, thất nghiệp, tự học mà thu nhập vẫn cao hơn
.
Đối với em, việc học lập trình là 100% xứng đáng với công sức bỏ ra. Nếu mà em stay ở ngành cũ, không tiền, không mối quan hệ thì chắc chắn không bao giờ đuổi kịp nó. Bác nào đang theo lập trình thì cứ kiên trì, bác nào còn đang phân vân thì có thể consider đọc 23 part em đã viết để ra quyết định.
Các bác còn nhớ kiến thức vật lý cấp 3, về vận tốc và gia tốc khi di chuyển từ điểm A đến điểm B, em sẽ làm 1 phép so sánh như thế này: lương tháng là vận tốc, % tăng lương sau 1 khoảng thời gian là gia tốc, điểm A là hiện tại, điểm B là ở tương lai với 1 expectation cụ thể (ví dụ nhà, xe, 1 số tiền nào đó).
Case 1: short-term goal (Iphone, SH, Laptop, quần áo giày dép,...), team noDev khả năng win cao hơn vì tận dụng được full nguồn lực (kiến thức từ đại học, mối quan hệ từ gia đình, từ thầy cô trong ngành,...). Team dev tay ngang thì ít gì cũng dính 6 tháng ~ 1 năm thất nghiệp (để học), lúc mới đi làm vì không có bằng nên cũng thiệt thòi hơn (bị ép lương, start từ intern,...). Team dev chính quy là ngon nhất, có thể đi làm từ lúc còn sinh viên, vừa ra trường đã có kinh nghiệm tầm 1 năm xin vào các cty làm junior luôn.
Case 2: long-term goal (căn nhà đầu tiên, chiếc oto đầu tiên), team noDev khó win hơn vì
ngành CNTT có tốc độ phát triển cao nhất, về lâu dài thì thu nhập của team noDev khó theo được team dev, ví dụ thu nhập một trưởng phòng tầm 30 củ (tương đương dev 2-3 năm exp ở cty top, 4-5 năm exp senior dev ở cty bình thường), mà team noDev để lên trưởng phòng thì... chua. Còn team dev (cả tay ngang lẫn chính quy) thì tuỳ năng lực mỗi người, ai giỏi vào được cty top thì lương thưởng khỏi phải nghĩ nữa, goal của họ hướng tới mua nhà, mua oto, mức sống có phần cao hơn team noDev.
Thực tế ở team noDev (bạn bè cũ đi uống cf, họp lớp, đám cưới) thì khả năng cao đang trả góp con iPhone, con xe SH, mấy ông lớn tuổi thì đang ở level để dành tiền, vay tiền sửa nhà (của bố mẹ, nhà tổ,...) hoặc xây nhà từ miếng đất dưới quê bố mẹ cho, con cái thì học trường công. Lúc trò chuyện với nhau, ngoài chủ đề công việc ai nhàn hơn, ai mới lên chức thì xoay quanh mấy chủ đề về iPhone, xe máy, quần áo, giày dép, túi xách hiệu, thuê nhà ở đâu rẻ, học tiếng anh/Trung/Nhật/Hàn để đi "du học" (kiểu phải vừa học vừa làm), khoe đang học thạc sĩ/ tiến sĩ ở nước ngoài, được trường giữ lại để giảng dạy. Một số bạn đi du học nếu có về VN thì khoe đang làm các công ty nước ngoài lương tốt. Khi nói đến việc vay bank là họ né vì bản thân họ không đủ khả năng để vay với giá BĐS hiện tại (lương tháng không đảm bảo trả lãi, không có tiền 30% ban đầu để vay). Đa số chưa có gia đình/người yêu vì phải lựa chọn bạn đời theo gia cảnh phù hợp, vấn đề này nghe hơi tiêu cực nhưng lúc em lương thấp/còn đi học thì không ai thèm ngó đến vì biết gia cảnh không ngon
.
Còn ở những dev em quen, khả năng cao họ đang trả góp căn nhà hoặc oto, mấy ông lớn tuổi có nhà có xe thì đang ở level đầu tư (chứng khoán, coin, đất nền,...), con cái thì được học trường quốc tế. Lúc trò chuyện với nhau, ngoài chủ đề về công việc thì xoay quanh mấy chủ đề lãi suất bank nào tốt, chứng/coin nào vào được, nên mua đất ở đâu, chung cư nào đang mở bán, trường quốc tế nào ngon, mua xe oto nào.
Các món đồ giá trị tầm 1,2 tháng lương (như phone, xe máy, laptop,...) bây giờ không đáng để đem ra bàn luận nữa. Đa số các dev thường có gia đình sớm, trừ những anh em nào khó tính thì chưa, các dev nữ nếu nhan sắc ok thì cũng có gia đình hoặc bạn trai. Cá biệt có ông lead.T trên 30 tuổi vẫn chạy xe máy, ở nhà thuê vì phải nuôi 5 người (cha mẹ già về hưu, vợ nội trợ, 2 con nhỏ), đang hold Bitcoin lúc đỉnh trên 60K/coin nếu chốt thì cũng được tầm 2,5 tỷ
.
Những người em quen ở trên ở khoảng tuổi từ mới ra trường (22 tuổi) đến tầm 40 tuổi. Càng về sau, giữa 2 team có sự chênh lệch rõ rệt, thậm chí phân thành 2 tầng lớp khác nhau.
Nhưng đó là về long-term, còn trước mắt nếu các bác muốn làm dev tay ngang thì khả năng phải chấp nhận thất nghiệp từ 6 tháng - 1 năm, lương khởi điểm khả năng cũng sẽ thấp, lâu tăng lương, khó nhảy việc, thậm chí trong quá trình đi làm còn bị dev chính quy... khinh bỉ
. Từ số 0 mà có job đã không dễ, mà từ có job đến nhảy được việc, tăng được lương thì chắn chắn cũng không dễ, không có chuyện các bác đứng một chỗ, không học thêm cái mới mà lương lại tăng, các công ty lại săn đón đâu.
Tóm lại, nếu các bác trụ được hơn chục năm, cứ sau vài năm thì nhảy cty khác lương cao hơn hoặc up title, thì quả ngọt sẽ đến với các bác. Nếu các bác join vào ngành lập trình, thì chấp nhận thời gian rảnh mình phải chịu khó học thêm kiến thức, hoặc ít ra cũng rèn luyện sức khoẻ, tập thể dục thể thao (vì ngồi 1 chỗ nhiều bệnh lắm). Còn thời gian rảnh thích chơi game, ăn nhậu, cà phê,... thì ngành nào cũng nát
.
Do you wanna join with me?
(to be continue...)
P/S: Thanks các bác
@T.H.H,
@ikazuka123,
@thanh_nien_chuan_2013, và các bác khác đã có feedback tích cực + support em. Thực sự mà nói khi em biết những chia sẽ của em có thể động viên, giúp ích được cho người khác thì em rất vui
.