Như tít, mình làm cái hướng dẫn cho các fence miền Bắc muốn nói chuyện bằng giọng Nam.
1. Tiêu chuẩn
Đầu tiên về tiêu chuẩn phát âm, đánh vần mình lấy tiếng Việt dạy trong sgk. Ở VN này chắc không ai nói đúng được hết như sách dạy, nhưng giọng Hà Nội là gần giống nhất, nên mình chỉ lưu ý một số lỗi phụ âm đầu mà người HN hay mắc phải:
Khi nói chuyện lưỡi đặt đừng quá sát răng trên, đây cũng chính là lí do tại sao 1 số vùng bị ngọng n với l (fence HN nào ngọng cái này nên xem lại mình có phải người HN ko nhé)
d, gi, r là 3 âm hoàn toàn khác nhau. Người Bắc hay gộp 3 âm này thành một âm gi. Fence nào vẫn chưa phân biệt được thì em lấy âm tiếng Anh ra để so nhé
d = y trong yes (lưỡi ko chạm vòm họng, âm phát ra từ cổ họng)
gi = z trong zoo (lưỡi đặt sát vòm họng)
r = r trong right (cong lưỡi lên tí nhưng ko đụng vòm họng)
x, s khác nhau
x = sex
s = share (cong lưỡi lên tí)
Tiếp theo là âm tr và ch. Âm tr có đặc điểm là sự kết hợp giữa âm t và âm r, cũng có cong lưỡi.
ch = ch trong check
tr = tr trong train
Cuối cùng là âm qu. Âm này là kết hợp giữa 2 âm k và w (watt trong tiếng Anh). Đọc giống queen. Đừng có lộn với cu trong cuốc nhé, đó là âm k đi với âm u.
2. Thanh điệu
Tiếng Việt chuẩn có 6 thanh: ngang, sắc huyền, hỏi, ngã, nặng
Tuy nhiên, người Miền Nam chỉ có 5 thanh thôi: ngang, sắc, huyền, hỏi, nặng
3 thanh đầu y hệt MB, riêng 2 thanh hỏi và thanh nặng thì nó khác xa hoàn toàn phiên bản của miền Bắc nhé. Người miền Nam nghe kĩ họ biết ngay dân xứ ngoài vào nếu các bạn nói ko chuẩn 2 thanh này. Cái này thì chỉ có nghe người miền Nam lâu dần rồi bắt chước theo chứ mình có miêu tả cũng chẳng hình dung ra được đâu.
3. Phụ âm đầu: cũng giống như MB, MN cũng gộp 1 số âm lại với nhau
v, d, gi = d. Áp dụng toàn miền Nam, riêng 1 số ở SG có thể phân biệt d gi rõ ràng đúng chuẩn.
r, g = g. Cái này là đặc trưng của miền Tây, SG phân biệt được.
ch, tr, x, s phân biệt rạch ròi.
qu bỏ âm k đầu đi thành chỉ còn âm w thôi
VD: quê -> wê
h đi với o hoặc u ở sau (hoa, huê ko tính hui, huôi, hu, hua): đọc thành hw- (có thể bỏ h luôn cũng được)
tương tự oa đứng đầu thành wa, oe đứng đầu thành we (e tiếng việt), uê đứng đầu thành wê, nói chung là ko đọc nguyên âm o, u đầu mà đọc phụ âm w.
4. Nguyên âm và phụ âm cuối
Âm iê: không hiểu sao các fence MB biến chất cái âm này so với giọng Bắc ngày xưa. Các fence kéo dài âm i ra, nghe nó vô cùng chua chát và chói hết cả lỗ tai. Đặc biệt là khi đi kèm với âm n ở cuối, nó lại thành ra như thế này: thiên -> thi-in. Nói chung là rút ngắn âm i này lại là ok. Tương tự với uô, ươ đọc u, ư ngắn lại.
Âm ưu và ươu: MB biến thành iu và iêu. Đánh vần từ từ lại.
n cuối khi đi với uô, ươ, oa, iê, a, ă, â, ơ, u, ư đều biến thành âm ng hết
ưn -> ưng
t cuối khi đi với i, a, e, ơ, ă, â, u, ư biến thành âm k (c)
át -> ác
lưu ý 1 số TH ĐB:
anh -> ăn
ên = ênh -> ơn (trừ yên đọc thành iêng)
in = inh -> ưn
on -> oong
ôn, cái này không miêu tả được nói chung là cũng âm ng cuối.
ôt, như trên với ôn, không kí âm được, âm t chuyển thành âm k
ich -> ưt
ach -> ăt
ot -> oóc
êt = êch -> ơt