Suốt hơn nửa thế kỉ qua, nền tân nhạc Việt Nam đã chứng kiến sự trỗi dậy, thành danh của rất nhiều nữ danh ca. Không ít người trong số họ đã đạt đến tầm huyền thoại như Thái Thanh, Khánh Ly, Lê Dung, Ngọc Lan.
Trong khi đó, để tìm một nam danh ca xứng tầm không hề dễ dàng. Nền tân nhạc Việt Nam có rất nhiều giọng nam xuất sắc, tài năng và có cống hiến, nhưng chỉ một vài người vươn tới hàng tượng đài, gây sức ảnh hưởng to lớn tới nhiều thế hệ ca sĩ. Một trong số những tượng đài ít ỏi đó chính là Tuấn Ngọc.
Người thần tượng chuẩn mực được nhiều thế hệ học hỏi
Đã từ lâu, cái tên Tuấn Ngọc trở nên quen thuộc với nhiều thế hệ, tầng lớp khán giả người Việt trong và ngoài nước.
Hễ nhắc đến danh ca, người ta thường nghĩ ngay tới Tuấn Ngọc bởi giọng hát, phong cách, hình ảnh của anh đại diện cho một thứ âm nhạc văn minh, hào hoa, phong nhã, lịch thiệp và mang đậm chất học thức.
Trong tâm thức của công chúng, hình ảnh một danh ca luôn gắn liền với nghệ thuật, văn hóa và tri thức. Đó cũng chính là cái mà ai cũng thấy được ở Tuấn Ngọc.
Nói cách khác, trong suốt sự nghiệp gần 70 năm của mình, Tuấn Ngọc đã dựng xây, định hình nên một tượng đài đồng nhất với mỹ từ danh ca. Ở anh hội tụ đủ những chuẩn mực của một danh ca điển hình, toát lên từ giọng hát, kỹ thuật tới ngoại hình, phong cách, cá tính âm nhạc.
Tuấn Ngọc không phải danh ca đầu tiên, cũng không phải danh ca có tầm ảnh hưởng lớn nhất, nhưng là danh ca chuẩn mực nhất, điển hình nhất, cả về đời sống cá nhân lẫn tài năng sân khấu và dòng nhạc theo đuổi.
Tuấn Ngọc không chiêu trò, không toan tính hay có một đời tư biến động, gắn với thăng trầm lịch sử, "khóc cười theo mệnh nước nổi trôi".
Cuộc đời Tuấn Ngọc gắn liền với sân khấu, chỉ hát và hát, bình yên và kín đáo. Anh quan niệm, người nghệ sĩ chỉ nên tập trung vào việc cầm mic để hát, sống hết mình cho âm nhạc, không cần quan tâm tới quá nhiều thứ xung quanh.
Nhưng cũng chính vì lẽ đó, từ sâu thẳm trong Tuấn Ngọc toát ra cốt cách, tài năng đặc biệt, như một thứ hương thơm quyến rũ lạ kỳ, lôi cuốn khán giả và nhiều thế hệ ca sĩ đàn em đến với anh.
Tuấn Ngọc ít phát ngôn, bình luận, ít nói về chuyện đời tư. Chỉ bằng duy nhất giọng hát, Tuấn Ngọc gây hứng thú, hấp dẫn biết bao con người. Tuấn Ngọc có thể "nhạt" trên mặt báo, nhưng là cả một rừng hương thơm trên sân khấu, khiến ai cũng ngây ngất.
Các ca sĩ khác dù nổi tiếng đến đâu cũng có người yêu kẻ ghét, người khen kẻ chê. Và tên tuổi, dòng nhạc dẫu cho tiếp cận rộng rãi đến đâu cũng vẫn có một bộ phận khán giả không thích. Nhưng riêng Tuấn Ngọc lại là trường hợp đặc biệt. Cho đến hiện tại, nhắc đến Tuấn Ngọc, chỉ có lời khen chứ không thấy chê bai, chỉ trích.
Ngay cả ở hải ngoại, nơi được xem là đền đài của các danh ca, Tuấn Ngọc vẫn sở hữu riêng một góc trời cho mình.
Dòng nhạc Tuấn Ngọc theo đuổi là thứ đầu tiên làm nên nét đặc biệt cho anh. Đó dòng nhạc đại chúng nhưng không bình dân.
Tuấn Ngọc hát những ca khúc dễ thưởng thức, phù hợp với tai nghe của đa số công chúng, nhưng vẫn giữ được tính học thuật, văn minh, thể hiện một nền tảng tri thức, thẩm mỹ cao hơn, lại có chiều sâu, chứ không quá bình dân, dễ dãi. Chẳng hạn, anh từng thừa nhận:
"Bây giờ đang có trào lưu hát Bolero. Người ta đua nhau hát Bolero, nhưng tôi thì không hát được".
Chính điều này khiến khán giả cảm thấy dễ chịu, hấp dẫn khi nghe những ca khúc phù hợp với tai nghe của mình, nhưng vẫn cho họ một cảm giác được nâng cao văn hóa, thẩm mỹ con người.
Tuấn Ngọc hát rất kỹ thuật, nhưng không trưng trổ, phô diễn. Dù kỹ thuật chuẩn xác, cao cấp đến đâu, anh vẫn dành phần nhiều cho cảm xúc nương náu. Anh chia sẻ:
"Như bạn cũng biết đấy, dòng nhạc tôi hay hát là dòng nhạc xưa, là thứ nhạc mà người ta hay viết bằng cả trái tim mình. Nên khi hát, điều tôi quan trọng nhất là làm sao diễn tả được cảm xúc. Còn đôi ba cái trò biểu diễn hoa hòe hoa sói, tôi không để ý".
Đây là dấu ấn thứ hai làm nên "khoảng trời riêng" cho Tuấn Ngọc trong bầu trời âm nhạc. Nó giúp anh chiếm lấy cảm tình của nhiều tầng lớp khán giả, nhưng vẫn nhận được sự đánh giá cao từ giới chuyên môn, học thuật.
Bởi vậy, không khó hiểu khi Tuấn Ngọc được nhiều thế hệ sinh viên nhạc viện, ca sĩ, người học thanh nhạc xem là thần tượng lớn để học hỏi theo. Có thể nói, Tuấn Ngọc là một trong những nghệ sĩ được nhiều thế hệ đàn em thần tượng và học hỏi nhất.
Bản thân anh giống như một cuốn giáo trình sống để các lớp sinh viên, học viên thanh nhạc ngày ngày học theo. Diva Thanh Lam vốn là một người khó tính trong chuyên môn, nhưng cũng phải cất lời khen ngợi Tuấn Ngọc:
"Tôi rất ấn tượng với phong cách đặc biệt của Tuấn Ngọc khi nghe anh hát những ca khúc nhạc xưa sâu lắng. Anh là tấm gương để các ca sĩ đàn em học hỏi về sự sáng tạo trong âm nhạc".
Cũng chính nhờ sự bình yên, kín đáo trong đời tư, nhưng thăng hoa, cháy hết mình trên sân khấu, Tuấn Ngọc nhận được sự kính nể, yêu mến của rất nhiều đàn em. Ca sĩ Tùng Dương thậm chí còn gọi anh là "bố". Nam ca sĩ chia sẻ:
"Với bố Tuấn Ngọc, tôi cũng chỉ đáng tuổi con của bố. Chúng tôi vẫn hay trêu đùa nhau khi tập chương trình.
Tôi rất vui và hào hứng với lần đứng chung này. Khoảng cách tuổi tác với bố Tuấn Ngọc không thành vấn đề khi chúng tôi đều có điểm chung là khi đã đứng trên sân khấu thì luôn cố gắng là một chỉnh thể hoàn thiện nhất, chỉn chu nhất và đam mê cháy bỏng thứ âm nhạc mình theo đuổi".
"Ngựa hoang" Tuấn Hưng dù không chung dòng nhạc, phong cách, nhưng vẫn tỏ ra kính nể Tuấn Ngọc. Anh nói:
"Tôi rất nể phục chú Tuấn Ngọc. Chú năm nay 71 tuổi, lớn hơn bố tôi nhưng vẫn tận tụy với nghề.
Những buổi ghi hình kéo dài mười mấy tiếng, tôi không tránh khỏi cảm giác mệt mỏi, căng thẳng. Mỗi lúc như vậy, tôi nhìn sang chú, sự điềm tĩnh của chú giúp tôi có thêm động lực.
Tôi từng hỏi chú lý do nhận lời tham gia The Voice, chú nói: "Tôi muốn giúp đỡ, tạo cơ hội cho các bạn trẻ, cống hiến cho âm nhạc nước nhà".
Tâm sự chân thành của chú khiến tôi thêm yêu quý, kính trọng. Ngoài ra, ở sân chơi này, tôi có cơ hội làm việc với nhiều bạn trẻ, được tiếp thêm năng lượng tươi mới".
Hiện nay, rất nhiều ca sĩ chịu ảnh hưởng từ Tuấn Ngọc. Có thể kể đến một vài tên tuổi nổi tiếng như Quang Dũng, Đình Bảo, Xuân Phú, Đình Nguyên…
Con đường âm nhạc suôn sẻ và quá trình định hình tư duy, phong cách khác biệt
Không giống như nhiều ca sĩ khác, Tuấn Ngọc có khởi đầu khá thuận lợi và đến với âm nhạc một cách dễ dàng. Nhờ đó, anh có điều kiện để chuyên tâm học hỏi, làm nghề và tiếp cận được nhiều kiến thức âm nhạc.
Tuấn Ngọc tên thật là Lữ Anh Tuấn, sinh năm 1947 tại Đà Lạt, nơi khơi nguồn cho ra nhiều danh ca lớn như Khánh Ly, Thanh Tuyền, Sơn Tuyền, Khánh Hà…
Tuấn Ngọc may mắn được sinh ra trong một gia đình có truyền thống âm nhạc, với cha là nhạc sĩ Lữ Liên, thành viên ban nhạc hài hước AVT, một người rất am hiểu về các loại nhạc cụ.
Mẹ Tuấn Ngọc tuy chỉ là một người nội trợ, nhưng lại rất ủng hộ con cái theo nghiệp ca hát. Anh kể lại:
Trong khi đó, để tìm một nam danh ca xứng tầm không hề dễ dàng. Nền tân nhạc Việt Nam có rất nhiều giọng nam xuất sắc, tài năng và có cống hiến, nhưng chỉ một vài người vươn tới hàng tượng đài, gây sức ảnh hưởng to lớn tới nhiều thế hệ ca sĩ. Một trong số những tượng đài ít ỏi đó chính là Tuấn Ngọc.
Người thần tượng chuẩn mực được nhiều thế hệ học hỏi
Đã từ lâu, cái tên Tuấn Ngọc trở nên quen thuộc với nhiều thế hệ, tầng lớp khán giả người Việt trong và ngoài nước.
Hễ nhắc đến danh ca, người ta thường nghĩ ngay tới Tuấn Ngọc bởi giọng hát, phong cách, hình ảnh của anh đại diện cho một thứ âm nhạc văn minh, hào hoa, phong nhã, lịch thiệp và mang đậm chất học thức.
Trong tâm thức của công chúng, hình ảnh một danh ca luôn gắn liền với nghệ thuật, văn hóa và tri thức. Đó cũng chính là cái mà ai cũng thấy được ở Tuấn Ngọc.
Nói cách khác, trong suốt sự nghiệp gần 70 năm của mình, Tuấn Ngọc đã dựng xây, định hình nên một tượng đài đồng nhất với mỹ từ danh ca. Ở anh hội tụ đủ những chuẩn mực của một danh ca điển hình, toát lên từ giọng hát, kỹ thuật tới ngoại hình, phong cách, cá tính âm nhạc.
Tuấn Ngọc không phải danh ca đầu tiên, cũng không phải danh ca có tầm ảnh hưởng lớn nhất, nhưng là danh ca chuẩn mực nhất, điển hình nhất, cả về đời sống cá nhân lẫn tài năng sân khấu và dòng nhạc theo đuổi.
Tuấn Ngọc không chiêu trò, không toan tính hay có một đời tư biến động, gắn với thăng trầm lịch sử, "khóc cười theo mệnh nước nổi trôi".
Cuộc đời Tuấn Ngọc gắn liền với sân khấu, chỉ hát và hát, bình yên và kín đáo. Anh quan niệm, người nghệ sĩ chỉ nên tập trung vào việc cầm mic để hát, sống hết mình cho âm nhạc, không cần quan tâm tới quá nhiều thứ xung quanh.
Nhưng cũng chính vì lẽ đó, từ sâu thẳm trong Tuấn Ngọc toát ra cốt cách, tài năng đặc biệt, như một thứ hương thơm quyến rũ lạ kỳ, lôi cuốn khán giả và nhiều thế hệ ca sĩ đàn em đến với anh.
Tuấn Ngọc ít phát ngôn, bình luận, ít nói về chuyện đời tư. Chỉ bằng duy nhất giọng hát, Tuấn Ngọc gây hứng thú, hấp dẫn biết bao con người. Tuấn Ngọc có thể "nhạt" trên mặt báo, nhưng là cả một rừng hương thơm trên sân khấu, khiến ai cũng ngây ngất.
Các ca sĩ khác dù nổi tiếng đến đâu cũng có người yêu kẻ ghét, người khen kẻ chê. Và tên tuổi, dòng nhạc dẫu cho tiếp cận rộng rãi đến đâu cũng vẫn có một bộ phận khán giả không thích. Nhưng riêng Tuấn Ngọc lại là trường hợp đặc biệt. Cho đến hiện tại, nhắc đến Tuấn Ngọc, chỉ có lời khen chứ không thấy chê bai, chỉ trích.
Ngay cả ở hải ngoại, nơi được xem là đền đài của các danh ca, Tuấn Ngọc vẫn sở hữu riêng một góc trời cho mình.
Dòng nhạc Tuấn Ngọc theo đuổi là thứ đầu tiên làm nên nét đặc biệt cho anh. Đó dòng nhạc đại chúng nhưng không bình dân.
Tuấn Ngọc hát những ca khúc dễ thưởng thức, phù hợp với tai nghe của đa số công chúng, nhưng vẫn giữ được tính học thuật, văn minh, thể hiện một nền tảng tri thức, thẩm mỹ cao hơn, lại có chiều sâu, chứ không quá bình dân, dễ dãi. Chẳng hạn, anh từng thừa nhận:
"Bây giờ đang có trào lưu hát Bolero. Người ta đua nhau hát Bolero, nhưng tôi thì không hát được".
Chính điều này khiến khán giả cảm thấy dễ chịu, hấp dẫn khi nghe những ca khúc phù hợp với tai nghe của mình, nhưng vẫn cho họ một cảm giác được nâng cao văn hóa, thẩm mỹ con người.
Tuấn Ngọc hát rất kỹ thuật, nhưng không trưng trổ, phô diễn. Dù kỹ thuật chuẩn xác, cao cấp đến đâu, anh vẫn dành phần nhiều cho cảm xúc nương náu. Anh chia sẻ:
"Như bạn cũng biết đấy, dòng nhạc tôi hay hát là dòng nhạc xưa, là thứ nhạc mà người ta hay viết bằng cả trái tim mình. Nên khi hát, điều tôi quan trọng nhất là làm sao diễn tả được cảm xúc. Còn đôi ba cái trò biểu diễn hoa hòe hoa sói, tôi không để ý".
Đây là dấu ấn thứ hai làm nên "khoảng trời riêng" cho Tuấn Ngọc trong bầu trời âm nhạc. Nó giúp anh chiếm lấy cảm tình của nhiều tầng lớp khán giả, nhưng vẫn nhận được sự đánh giá cao từ giới chuyên môn, học thuật.
Bởi vậy, không khó hiểu khi Tuấn Ngọc được nhiều thế hệ sinh viên nhạc viện, ca sĩ, người học thanh nhạc xem là thần tượng lớn để học hỏi theo. Có thể nói, Tuấn Ngọc là một trong những nghệ sĩ được nhiều thế hệ đàn em thần tượng và học hỏi nhất.
Bản thân anh giống như một cuốn giáo trình sống để các lớp sinh viên, học viên thanh nhạc ngày ngày học theo. Diva Thanh Lam vốn là một người khó tính trong chuyên môn, nhưng cũng phải cất lời khen ngợi Tuấn Ngọc:
"Tôi rất ấn tượng với phong cách đặc biệt của Tuấn Ngọc khi nghe anh hát những ca khúc nhạc xưa sâu lắng. Anh là tấm gương để các ca sĩ đàn em học hỏi về sự sáng tạo trong âm nhạc".
Cũng chính nhờ sự bình yên, kín đáo trong đời tư, nhưng thăng hoa, cháy hết mình trên sân khấu, Tuấn Ngọc nhận được sự kính nể, yêu mến của rất nhiều đàn em. Ca sĩ Tùng Dương thậm chí còn gọi anh là "bố". Nam ca sĩ chia sẻ:
"Với bố Tuấn Ngọc, tôi cũng chỉ đáng tuổi con của bố. Chúng tôi vẫn hay trêu đùa nhau khi tập chương trình.
Tôi rất vui và hào hứng với lần đứng chung này. Khoảng cách tuổi tác với bố Tuấn Ngọc không thành vấn đề khi chúng tôi đều có điểm chung là khi đã đứng trên sân khấu thì luôn cố gắng là một chỉnh thể hoàn thiện nhất, chỉn chu nhất và đam mê cháy bỏng thứ âm nhạc mình theo đuổi".
"Ngựa hoang" Tuấn Hưng dù không chung dòng nhạc, phong cách, nhưng vẫn tỏ ra kính nể Tuấn Ngọc. Anh nói:
"Tôi rất nể phục chú Tuấn Ngọc. Chú năm nay 71 tuổi, lớn hơn bố tôi nhưng vẫn tận tụy với nghề.
Những buổi ghi hình kéo dài mười mấy tiếng, tôi không tránh khỏi cảm giác mệt mỏi, căng thẳng. Mỗi lúc như vậy, tôi nhìn sang chú, sự điềm tĩnh của chú giúp tôi có thêm động lực.
Tôi từng hỏi chú lý do nhận lời tham gia The Voice, chú nói: "Tôi muốn giúp đỡ, tạo cơ hội cho các bạn trẻ, cống hiến cho âm nhạc nước nhà".
Tâm sự chân thành của chú khiến tôi thêm yêu quý, kính trọng. Ngoài ra, ở sân chơi này, tôi có cơ hội làm việc với nhiều bạn trẻ, được tiếp thêm năng lượng tươi mới".
Hiện nay, rất nhiều ca sĩ chịu ảnh hưởng từ Tuấn Ngọc. Có thể kể đến một vài tên tuổi nổi tiếng như Quang Dũng, Đình Bảo, Xuân Phú, Đình Nguyên…
Con đường âm nhạc suôn sẻ và quá trình định hình tư duy, phong cách khác biệt
Không giống như nhiều ca sĩ khác, Tuấn Ngọc có khởi đầu khá thuận lợi và đến với âm nhạc một cách dễ dàng. Nhờ đó, anh có điều kiện để chuyên tâm học hỏi, làm nghề và tiếp cận được nhiều kiến thức âm nhạc.
Tuấn Ngọc tên thật là Lữ Anh Tuấn, sinh năm 1947 tại Đà Lạt, nơi khơi nguồn cho ra nhiều danh ca lớn như Khánh Ly, Thanh Tuyền, Sơn Tuyền, Khánh Hà…
Tuấn Ngọc may mắn được sinh ra trong một gia đình có truyền thống âm nhạc, với cha là nhạc sĩ Lữ Liên, thành viên ban nhạc hài hước AVT, một người rất am hiểu về các loại nhạc cụ.
Mẹ Tuấn Ngọc tuy chỉ là một người nội trợ, nhưng lại rất ủng hộ con cái theo nghiệp ca hát. Anh kể lại: