potholer54-fanboy2
Senior Member
Ngồi buồn share với ae câu chuyện làm dev ở EU nghèo mà bình yên của mình. Mình sẽ chia sẻ 3 vấn đề chính: đãi ngộ, công việc và cuộc sống giữa dev ở EU và so sánh với thời mình còn ở VN cho ae tham khảo.
Background: Mình làm việc remote ở vietnam cho công ty X chuyên bán người, sau 1 thời gian thì được khách hàng mua lại và offer relocate sang Đức nên cũng không bị shock văn hoá làm việc nhiều, chỉ có thay đổi từ remote sang làm trực tiếp chớ không phải là từ làm công ty ở VN sang công ty khác ở Đức.
Tôi đang ở Munich là thành phố mắc mỏ nhất Đức, các bạn ở town nhỏ hoặc tiết kiệm hơn thì cũng sẽ để dành được nhiều tiền hơn.
Ở Việt nam
Hóng anh em kể về dev ở các nơi khác.
Update 1: title trong công việc + ngôn ngữ trong cuộc sống.
Update 2: chi phí ở Đức
Background: Mình làm việc remote ở vietnam cho công ty X chuyên bán người, sau 1 thời gian thì được khách hàng mua lại và offer relocate sang Đức nên cũng không bị shock văn hoá làm việc nhiều, chỉ có thay đổi từ remote sang làm trực tiếp chớ không phải là từ làm công ty ở VN sang công ty khác ở Đức.
Về Đãi ngộ
- Việt Nam: khi làm ở vn mình có mức lương là 41 Gross, sau khi đóng BH (full lương) và thuế má đầy đủ thì cầm về 35tr NET. Với mức đó các chi phí gồm: tiền nhà, ăn uống, vui chơi mỗi tháng dư 20tr easy, tính thêm mức thu nhập của vợ ~10tr thì mỗi tháng 2 vợ chồng ở vn cũng tích luỹ được tầm 30tr (chưa tính tiền du lịch)
- Đức: mình có offer là 52.5k/year, sau khi đóng BHXH (lương hưu) và BHYT (có cover cho vợ) thì cầm về mỗi tháng 3.050 EUR (====> nghèo). Chi phí mỗi tháng gồm 1200 tiền nhà, 600-800 tiền ăn (tính cả ăn ngoài 1 tuần lần, và 1-2 bữa cafe, bánh trái) thì vợ chồng mình tích luỹ được tầm 1000 eur (chưa tính tiền du lịch), túm váy lại là tích luỹ ít hơn ở VN. Break down chi phí:
- Tiền nhà: 1200
- Internet + thuế radio: 70
- Điện thoại 2 vc: 20
- Đi lại: vợ 60, tôi 15 vì đã được công ty cover bớt = 75
- Đi chợ 1 tuần 1 lần, mỗi lần tầm ~100 x 4 = ~400
- Đi ăn nhà hàng tuần 1 lần, gồm cả nước, mỗi lần ~50e x 4 = ~200
- Cafe, bánh ngọt, trà sữa, kem, linh ta linh tinh tuần 1 lần, mỗi lần ~7e = ~30
Tôi đang ở Munich là thành phố mắc mỏ nhất Đức, các bạn ở town nhỏ hoặc tiết kiệm hơn thì cũng sẽ để dành được nhiều tiền hơn.
Về Công việc
Như chia sẻ bên trên mình không bị shock văn hoá lắm khi chuyển từ vn sang Đức vì dù sao vẫn là làm 1 việc, không thay đổi nhiều lắm. Một vài điểm khác biệt sau:- Paid vacation: ở vn có 14 ngày chưa tính ngày lễ, ở Đức có 28 ngày + 15 public holiday mỗi năm
- Sick leave: ở vn ốm nó trừ vô paid vacation, ở Đức là unlimited (mình đang sick leave 4 ngày rồi, tí rảnh kể vụ này sau)
- về OT: ở vn cty cũ (ko phải cty gần nhất) nhiều khi OT sml, đặc biệt là release. Ở Đức không có khái niệm OT, sau 6pm ko nhận email công việc nữa. Một vài task cần làm khuya tầm 2 tiếng từ 22:00-24:00 thì được nghỉ bù sáng hôm sau.
- về Sếp(cái này hơi bị khái quát hoá, ae đọc cho vui thôi, mỗi người mỗi cảnh):
- Ở vn sếp mình có vụ hay note lại xong tới kì review lương thì đem ra nói, nên phản ứng của mình là có chuyện gì mình cũng note lại làm bằng chứng kì review combat mồm với sếp, chỉ cần tăng lương là xong, chớ combat xong rồi cũng không biết điểm nào mình cần chú ý để improve.
- Ở Đức thì shock văn hoá ngay điểm này, mình làm có chuyện gì không vừa mắt là bị nói ngay và luôn (hoặc sau 1 tuần ở 1-1), tới kì review chỉ xem lại các việc mình đã làm, outcome, sếp + mình cùng ngồi đánh giá, nếu không đồng ý thì note vào đó vì sao, đại loại tất cả đều có note chớ không nói mồm, nên sau khi review mình biết điểm nào cần focus để improve.
- về Title: Ở vn mình thấy title được đưa ra rất hên xui tuỳ công ty, có người đi làm chỉ 6 tháng-1 năm là có title Senior. Bản thân mình ở VN cũng có title Senior nhưng khi qua Đức thì thấy xấu hổ vl. Ở Đức cũng tương tự như vn, title là tuỳ vào công ty. Cty của mình có scope cụ thể cho junior/middle lẫn senior, không quan trọng kinh nghiệm, miễn là đáp ứng được yêu cầu là có title. Nói vậy thôi nhưng mình chưa thấy ông nào dưới 3 năm kinh nghiệm mà có title Senior. Title đó nó kinh khủng dã man, mấy lão senior tech ngoài cứng còn phải họp hành và impact ở mức cao hơn team wide nhiều.
Về Cuộc sống
Cái này mình kể routine ở vn và ở Đức để ae tự cảm nhận:Ở Việt nam
- T2-T6: Sáng dậy 8.30am, lên văn phòng 9.30am, uống cafe tại văn phòng, làm việc tới trưa chạy về nhà ăn cơm, chiều làm đến 6.30pm nghỉ. Buổi tối ăn uống xong thì đi dạo vòng vòng ăn vặt.
- Cuối tuần: Cafe với bạn bè, nhậu nhẹt 1 buổi tối. Thời gian rảnh thì ở nhà hoặc chở vợ đi chơi loanh quanh mấy điểm gần gần trong thành phố (mình không biết lái oto, chỉ đi xe máy)
- T2-T6: Sáng dậy 8.30am, tới vp 9.30am, uống cafe tại văn phòng, làm việc tới trưa, ăn trưa quanh văn phòng, chiều 6pm nghỉ, về đến nhà là 6.45pm. Buổi tối ăn uống xong là ở nhà xem phim, bên này không có xe máy nên không đi lòng vòng dạo mát được. Ngoại lệ là mùa hè trời nắng tới 9pm, nên mình đi làm sớm hơn và về từ 5pm, 2 vc mình cũng tranh thủ đi dạo bộ trong tp, ăn ngoài nhiều hơn. Mùa hè ở EU có cảm giác ngày nào cũng là cuối tuần, bù lại mùa đông thì tối sớm và lạnh, không muốn đi đâu.
- Cuối tuần: Đi dạo quanh thành phố, đi ăn với bạn bè, đi chợ (ở vn thì vợ mình đi chợ, mình không quan tâm, nhưng ở đây phải đi với vợ). Thời gian rảnh mình với vợ hay làm cái short trip tới các town gần gần bằng vé bang. Vé bang chỉ tốn ~32eur/ngày đi lại thoải mái, ví dụ mình qua town A thì 1 tiếng có tàu 1 lần, mình cứ sắp xếp thời gian đi và về, không cần chính xác. Mùa hè thì có nhiều thứ để chơi như picnic, chợ đồ cũ, lễ hội... Mùa xuân và mùa thu thì đi dạo bộ rất đã, khu nhà mình siêu yên bình, không bị dính vấn nạn karaoke (====> bình yên). Mùa đông thì chỉ có giáng sinh là đẹp, nhiều thứ để chơi và xem.
Vài thứ lặt vặt ở Đức
- Giao thông: Hệ thống giao thông công cộng cực kì tốt, hoàn toàn không cần ô tô. Bằng lái xe bên này mắc mỏ, và có xe thì đi chơi xa vui thôi, không ai xài để đi làm.
- Y tế: Hồi đầu tuần tự dưng thấy khó thở, tim đập nhanh, gọi cấp cứu thì sau 5 phút (lần đầu tiên gọi gấp cứu trong đời) có 2 bạn tới đem theo cái máy điện tim đồ + đo oxy, sau khi họ calm mình thì họ kêu muốn vào viện hay ở nhà mai đi Bác sĩ, mình chọn ở nhà. Hôm sau đi khám Bác sĩ kêu mình nên nghỉ ngơi, rồi chờ gắn máy theo dõi, xong rồi cho mình giấy để nghỉ sick leave hết tuần. Mình chỉ cần báo sếp 1 tiếng là ok, không cần xin xỏ gì, không bị trừ paid vacation luôn.
- Baby/sinh đẻ: Cái này mình không có kinh nghiệm, chỉ biết 1 baby thì ba mẹ có thêm 200 EUR mỗi tháng, theo kinh nghiệm của bạn mình thì tiền này chỉ cover được tiền ăn + tã, không đủ để mua xe cộ, quần áo, đồ chơi cho bé.
- Giáo dục: ở Đức giáo dục free từ cấp 1 lên đến tiến sĩ, mình chưa có kế hoạch có baby nhưng nghe mọi người bảo gởi trẻ nếu không tìm được trường công thì phải gởi trường tư, NN trợ cấp 1 phần, phần còn lại mình trả tầm 200-600 tuỳ theo thời gian gởi.
Tạm kết
Tạm thời mình thấy dev ở EU thì nghèo nhưng bình yên, không thể nào so sánh lương với dev ở Mỹ, Sing hay Úc, bù lại work life balance. Về cá nhân thì gia đình mình như hiện tại tạm ổn, nhưng nếu muốn sinh bé thì phải tích luỹ nhiều hoặc nâng lương lên cao hơn hoặc vợ phải đi làm thì mới đỡ hơn.Hóng anh em kể về dev ở các nơi khác.
Update 1: title trong công việc + ngôn ngữ trong cuộc sống.
Update 2: chi phí ở Đức
Last edited: