Room ngoại của các ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc tổ chức tín dụng yếu kém có thể sẽ được nới lên 49%, thay vì 30% như hiện nay.
Đây là một trong những nội dung đáng chú ý tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 01/2014 về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng (TCTD) Việt Nam mà Ngân hàng Nhà nước đang lấy ý kiến.
Tạo cơ hội chọn lọc nhà đầu tư nước ngoài
Theo dự thảo, trong trường hợp đặc biệt để thực hiện phương án chuyển giao bắt buộc, Chính phủ quyết định tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại TCTD nhận chuyển giao bắt buộc nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ. Điều này có nghĩa là nếu được thông qua, các TCTD tham gia tái cơ cấu TCTD yếu kém có cơ hội thu hút thêm dòng vốn ngoại tối đa lên tới 49%.
|
|
| Trong 30 ngân hàng thương mại niêm yết chỉ có 16 ngân hàng có tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trên 15%. Ảnh minh họa: THÙY LINH |
Trong khi đó, dự thảo vẫn giữ nguyên các quy định như một tổ chức nước ngoài không được sở hữu quá 15%, một nhà đầu tư chiến lược nước ngoài không được sở hữu quá 20%, một nhà đầu tư nước ngoài và người liên quan không được sở hữu quá 20% vốn điều lệ của một TCTD Việt Nam. Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 30% vốn điều lệ của một ngân hàng thương mại Việt Nam.
Theo chuyên gia tài chính ngân hàng Dương Anh Vũ, khi nhận chuyển giao bắt buộc một TCTD yếu kém sẽ khiến ngân hàng mẹ phải hỗ trợ về nguồn lực, nhân sự. Đổi lại, họ cũng có một số lợi thế nhất định như tổng tài sản lớn hơn, mạng lưới rộng hơn, quy mô phục vụ thị trường sâu rộng hơn…
“Bên cạnh đó, ngân hàng mẹ cũng sẽ nhận được ưu ái hơn từ phía nhà điều hành như nới room tín dụng (giới hạn cho vay) hay bổ sung nguồn tái cấp vốn. Ngoài ra, khi tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài được nâng lên 49% sẽ là tiền đề và là tín hiệu đáng mừng đối với thị trường trong bối cảnh tỉ lệ sở hữu nhà đầu tư ngoại đang bị giới hạn ở con số 30%” - ông Vũ nói.
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích khối khách hàng cá nhân của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho biết: “Khi “cõng” một ngân hàng yếu kém thì ít nhiều cũng sẽ bị ảnh hưởng đến tỉ lệ an toàn vốn của ngân hàng mẹ. Thậm chí có thể khiến ngân hàng mẹ khó đạt chuẩn an toàn vốn theo Basel II (phiên bản thứ hai của Hiệp ước Basel, trong đó đưa ra các nguyên tắc chung và các luật ngân hàng của Ủy ban Basel về giám sát ngân hàng).
Điều kiện tiên quyết để đảm bảo “sức khỏe” là ngân hàng mẹ phải tăng vốn. Vậy tiền đâu để tăng vốn? Chắc chắn ngân hàng sẽ không tìm kiếm nhà đầu tư nhỏ lẻ mà phải săn những nhà đầu tư chiến lược nước ngoài”. Vấn đề đặt ra là để thu hút những ông lớn nước ngoài thì tỉ lệ sở hữu phải đủ hấp dẫn để bảo đảm được quyền lợi của họ. Thông điệp nới tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài lên tối đa 49% chính là tạo “thỏi nam châm” có sức hút mạnh nhất đối với họ.
|
| Nới room ngoại là giúp các ngân hàng tăng quy mô vốn chủ sở hữu. Ảnh minh họa: THÙY LINH |
Câu chuyện muôn thuở của các đối tác chiến lược là ngoài quyền lợi cơ bản nhận cổ tức thì họ còn muốn có một tỉ lệ sở hữu đủ lớn để tham gia sâu vào hoạt động quản trị và điều hành, tạo điều kiện đem mảng kinh doanh của họ ở nước ngoài vào Việt Nam để thúc đẩy đà tăng trưởng.
“Việc tìm kiếm nhà đầu tư ngoại không khó bởi nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng cao, thời gian tới tính thanh khoản trên thị trường bất động sản cũng sẽ tốt hơn. Khi đó, những món nợ xấu tại các ngân hàng yếu kém sẽ được thu hồi nhanh chóng hơn” - ông Minh nêu quan điểm.
Nới room ngoại là cần thiết
Theo Trung tâm lưu ký chứng khoán, tính đến ngày 3-1, trong 30 ngân hàng thương mại niêm yết chỉ có 16 ngân hàng có tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trên 15%. Trong đó, không ít ngân hàng đang trong tình trạng cạn sạch room ngoại với tỉ lệ tối đa 30%.
Hiện nay, các ngân hàng niêm yết trên sàn chứng khoán cũng đang đau đầu với câu chuyện về room sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, dù ngân hàng đã kín room hay vẫn còn dư dả room họ đều có chung mong muốn được nới room vốn ngoại hơn nữa nhằm có dư địa cho các phương án huy động vốn trong tương lai.
Các cơ quan chức năng cần sớm nới room cho các nhà đầu tư nước ngoài nói chung tại các ngân hàng niêm yết. Điều này là vô cùng cần thiết. Bởi tại nhiều thị trường khác trong khu vực với giao dịch T+, hạ tầng giao dịch, điều kiện về mặt kỹ thuật tương tự Việt Nam nhưng họ đã được lên thị trường mới nổi, còn Việt Nam vẫn là thị trường cận biên. Tựu trung, điểm khác biệt duy nhất là tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài ở Việt Nam bị giới hạn.
Chuyên gia tài chính ngân hàng
DƯƠNG ANH VŨ
Lý giải về việc vì sao vẫn có những ngân hàng khóa room nhà đầu tư nước ngoài, ông Dương Anh Vũ cho rằng: “Có thể là do ngân hàng chống thâu tóm nhưng quan trọng hơn là họ muốn tìm nhà đầu tư nước ngoài có phong cách quản trị, mô hình kinh doanh phù hợp. Tức là họ bán lô sỉ luôn có lợi thế hơn so với bán lô lẻ”.
