Part 9: Khi một cánh cửa đóng lại, cánh cửa khác sẽ mở ra.
Hi các bác, chúc các bác cuối tuần vui vẻ. Trong cuộc sống, không ít lần chúng ta gặp thất bại và cảm thấy nghi ngờ bản thân. Lúc này sẽ có 2 lựa chọn là tiếp tục thử lại lần nữa hoặc bỏ cuộc và tìm hướng đi khác. Dù có lựa chọn ra sao đi nữa, thì cuộc sống vẫn tiếp diễn theo cách này hoặc cách khác, các sự lựa chọn của mỗi người đều có thể effect lên bản thân của bạn và người xung quanh.
Em có ông anh ruột, thuộc tuýp người thứ 2 ( bỏ cuộc và tìm hướng đi khác). Đầu óc ổng cũng thông minh lắm, rất hay tính toán, đường đi nước bước gì theo ổng hay nói là ổng đã tính hết rồi. Tuổi trẻ của ổng từ nhỏ đến 18 tuổi thì sướng, nhà em còn có tiền, thời đó người ta ăn chơi kiểu đua xe, đá gà, bi-da, vũ trường các kiểu, không một trò nào mà ổng chưa kinh qua (chỉ thiếu nước chơi 'mai thuý' thôi
). Cấp 3 đang học dỡ thì bị nhà em xích lên Nguyễn Khuyến ở SG học nội trú, hy vọng vào môi trường tốt sẽ sửa đổi được từ từ. Nhưng cuối cùng ổng bỏ học năm lớp 12, phí biết bao tiền của, sau đó không lâu thì nhà em làm ăn đi xuống rồi phá sản
. Từ 18 tới 24 tuổi thì hầu hết ổng đi ăn chơi kiểu nhà nghèo, cờ bạc, nhậu nhẹt rồi Café thuốc lá (trong thời gian đó chống chế bằng cách đi học bổ túc cho có bằng THPT, đi học nghề,...). Sau 24 tuổi thì mới bắt đầu khổ, vì ba mẹ không còn, cầm đồng vốn mà ba mẹ để lại thì không biết đầu tư làm ăn gì cả, học nghề ra thì không dám mở tiệm làm, đi làm thuê cho người ta thì than cực khổ quá, xong lại học nghề khác. Tính sơ thì ổng học cắt tóc, sửa xe máy, lái xe tải + taxi (ngoài ra còn làm bảo vệ, dệt lụa, chở hàng, nói chung là lao động phổ thông), mỗi lần gặp khó là bỏ cuộc tìm nghề khác làm. Cuối cùng thì cưới vợ đã 1 đời chồng, 1 đời con, nhà vợ có lò sản xuất bánh. Tưởng ổng có vợ con vào sửa tính được nhưng mà vẫn hay than thở là bị lợi dụng sức lực, làm việc cho nhà vợ không tích được đồng nào, tị nạnh với công nhân,... Mùa giãn cách này đóng cửa không làm được thì lại xuống nhà ngoại em than thở, cho đồ ăn nhất quyết không lấy, chỉ lấy tiền thôi. Nhà ngoại cũng đánh tiếng với em, kiểu nhắc khéo để giúp đỡ anh, làm tháng mấy ngàn đô mà không xì tiền ra giúp,.... Em thì không muốn cho mà vợ em thì nó tự ái, sợ nói nhà vợ giữ tiền này nọ nên nó tự ý bắn thẳng tiền qua nhà ngoại đưa dùm, dặn đừng nói tiền em giúp
. Nghĩ lại thói đời thật lạ, thằng thì học tập làm việc thì bị trách móc, thằng thì ngồi than vãng không làm gì mà các cụ lại muốn giúp đỡ, đối với em thì đời ổng đã bỏ qua quá nhiều cơ hội rồi, bị như vậy là đúng. Tài sản của ông bà sau này (có thể) để lại thì ổng cũng ráng xí phần trước, nói thẳng là "thằng em này bây giờ êm rồi, có nhà vợ lo nửa đời còn lại, chứ đâu khổ như anh". Qua nhà ngoại cứ đặt câu hỏi là: "Cũng là anh em mà sao thằng giàu quá, thằng nghèo quá vậy?"
.
Bực mình là vậy, nhưng nhờ tấm gương xấu trước mắt đó mà em mới rút kinh nghiệm để có cuộc sống tốt hơn. Làm càng nhiều thì mới gặp thất bại nhiều, các bác
nên làm quen với thất bại khi làm việc trong ngành lập trình này (em chưa gặp ai viết code mà không bao giờ bug cả
), đặc biệt là dân tay ngang như em. Quay lại lúc em nghỉ việc ở cty lương net 12 củ, lúc này em stress nặng lắm. Tính tới thời điểm đó là tháng thứ 7 sau khi em nghỉ việc để học lập trình rồi, job vừa làm mấy ngày đã bị "đuổi", nhà vợ biết thì cũng cổ vũ em nhưng là đàn ông mà, càng cổ vũ em càng buồn. Lúc này a mentor .M biết được cũng bó tay kêu rải CV tiếp thôi, kiếm công ty nào đàng hoàng mà làm,... nghiệt ngã là sau em rãi CV tiếp tục nhưng ít có cty gọi đi phỏng vấn (thực ra vẫn như lúc trước thôi, nhưng mà khi các bác gấp và bị stress thì hay suy nghĩ theo hướng tiêu cực hơn). May sao chuyện em nghỉ việc ở cty 12 củ net đến tai ông .P (mentor thứ 3), Director của công ty cũ (công ty mà a mentor M và bạn gái em đang làm, cái ông truyền cảm hứng cho em học lập trình ấy). Ổng đưa cho em 1 deal: "trong vòng 1 tháng, em phải nắm được tech stack của công ty một cách cơ bản, anh sẽ xin cho em làm intern ở cty (có lương)". Em mừng như bắt được vàng các bác ạ, vì dù làm intern ít lương nhưng cũng hơn cái bánh vẽ 12 củ của bọn vừa rồi, môi trường dev toàn level middle trở lên ( start-up vốn nươc ngoài, thuê ông nào chất ông đó mặc dù ít người). Thế là em bắt đầu cuộc hành trình 1 tháng học tập hard core.
Tech Stack của công ty nghĩa là các công nghệ mà công ty đang sử dụng để lập trình, phần front-end dùng thư viện nào, back-end dùng ngôn ngữ nào, thư viện gì, Database,.... Đến lúc này em mới biết Tech Stack của công ty đang thay đổi, giai đoạn làm demo kiếm khách hàng đã qua rồi nên Stack Javascript (nodejs + React với ưu điểm phát triền nhanh ban đầu) sẽ giữ lại một số phần, còn lại sẽ chuyển sang Stack Golang-VueJS (+TypeScript). Nói chung là mỗi ngôn ngữ, thư viện sẽ có ưu và nhược điểm, tuỳ vào use-case mà pick công nghệ phù hợp. Task đầu tiên là làm lại 1 demo trong CV của em bằng VueJS (thư viện front-end tương tự như ReactJs). Thời gian đầu khi làm task em rất sock và mất động lực các bác ạ, lúc đó em nghĩ chỉ cần học thêm phần NodeJs (cũng là ngôn ngữ Javascript mà em đã học) thì có thể vào làm được, bây giờ quăng 1 Stack mới trong 1 tháng thì làm sao em học kịp
.
Đấu tranh tư tưởng 1 thời gian thì em cũng bắt đầu ngồi học, và thực tế
thời gian khó khăn nhất khi học 1 thứ mới là thời gian đầu tiên ạ (lúc trong đầu có ý định học cho đến lúc bắt đầu học). Khi mà đã vào flow học rồi thì cảm giác khó chịu sẽ mất đi từ từ, lần này có vẻ em phải học thật nhiều thứ trong thời gian ngắn nhưng thời gian 6 tháng học tập trước đó không phải là vô ích. Thay vì em phải mò mẫm từng video trên các khoá học online thì lần này em chỉ đọc document của phần đang học mà apply. Phần nào mới hoặc quên thì cứ search Google, việc re-search này cũng nhanh hơn do biết cách search (giữa 1 người mới học lập trình và người học được vài tháng thì cách re-search nó đã khác nhau rồi). Ông mentor .P thì không bao giờ cầm tay chỉ việc, ổng nói trước là gặp vấn đề gì khó khăn thì cố mà tự tìm cách giải quyết, nếu hết cách rồi thì mới hỏi tới ổng => làm việc thực tế cũng vậy,
phần technical tự mà tìm hiểu chứ đừng nghĩ tới việc hỏi người khác đầu tiên, khi đã tìm hiểu đủ nhiều thì tự khắc sẽ có câu trả lời. Ổng chỉ support các case liên quan đến mindset, kinh nghiệm khi mà ổng đã làm rất nhiều dự án, sự support này là có giá trị nhất vì khi bạn tự rút kinh nghiệm được thì bạn đã fail một vài lần rồi. Design Pattern cũng là một dạng kinh nghiệm của developer thế giới (level guru).
Sau 1 tháng thì có chuyện không vui xày ra, mặc dù ông mentor .P là Director nhưng về cơ bản là một người dev nhiều kinh nghiệm + quản lý team + giấy tờ thuế má. Vẫn nằm dưới 1 bậc so với ông founder + owner, chính là thằng chủ thực sự bỏ vốn ra cho công ty ạ. Mặc dù a mentor .P cố thuyết phục về việc chuyển hướng theo kiểu đào tạo nhân tài (người giỏi hoặc có khả năng sẽ giỏi) cho công ty nhưng mà đối với người chủ (là người nước ngoài) thì không nghĩ vậy, đối với ông ấy, việc bỏ nhiều tiền để thuê thêm dev có trình độ cao là chuyện bình thường, không cần tuyển intern để giảm chi phí làm gì. Nói tóm lại là em sẽ không được nhận
, và dù công ty có thiếu người nhưng sẽ chỉ tuyển senior.
Em biết tin thì buồn lắm nhưng mà cũng không trách ông mentor .P được, dỗi với ổng kiểu bây giờ làm sao thành senior đây anh
. Ổng cũng trả lời chân thành là: "
Em muốn thành senior thì em phải suy nghĩ và hành động giống như một senior vậy, từng dòng code em viết ra sẽ thể hiện được em là con người như thế nào". Ổng tin là em sẽ kiếm được việc thôi, vì trong quá trình tiếp xúc ổng thấy em có tiềm năng. So với các anh mentor khác thì ông .P có level cao nhất, kinh nghiệm nhiều nhất, nói chung uy tín đầy mình nên sau này em cố mà học theo lời ổng lắm
.
Sau một tháng traning, mặc dù Golang hay VueJs sau này đi làm em không có đụng tới nữa. Nhưng mà về mindset, thái độ của em thay đổi nhiều và nó đi theo em đến tận bây giờ. Sau này đi làm gặp requirement khó khăn thế nào cũng đé* áp lực bằng requirement trong 1 tháng này
. Gặp vấn đề gì khó cũng kiên trì ngồi research, đọc document để tự giải quyết. Từng dòng code, từng commit (git commit tra Google nha các bác) của em là những dòng code tốt nhất mà em có thể viết ra tại thời điểm đó.
Say đó em tiếp tục xin việc, em chỉ gửi CV tới các Cty mà em có khả năng pass + trao đổi kỹ với HR trước khi phỏng vấn (để đỡ mất time). Thời gian này em phỏng vấn tại 2 công ty, một với title middle, một với title junior. Rồi đến một ngày gần cuối tháng thứ 8 (kể từ khi em bắt đầu học lập trình), em nhận được offer của công ty outsource nước ngoài (apply Junior nhưng đậu fresher). Còn lý do gì mà em apply luôn cả middle hay Junior dev + quá trình phỏng phấn và làm việc tại công ty outsource thì em sẽ kể vào phần sau nhé
.
(To be continue...)