Nguồn: FB Tai Tran
* Biểu đồ này cho thấy gene quyết định nhiều hơn môi trường. "Strong evidence shows genetic factors account for a substantial proportion of variation in educational attainment and its many precursors. A number of individual genes and biological pathways have been identified that underlie this variation. This biology clearly implicates the brain".
* Gene ảnh hưởng trí tuệ rất nhất quán.
* Môi trường nuôi dưỡng có ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp xã hội. Cụ thể: Chấm đen biến động nhiều hơn chấm vàng.
* Điều quan trọng đây: Cesarini & Visscher 2017 nghiên cứu gần NỬA TRIỆU NGƯỜI trong 2 THẬP KỶ mới dám ra kết luận. Coi chừng mấy KOL mảng dạy con & tác giả sách lấy 1-2 đứa rồi khái quát hoá nhảy vào kết luận luôn.
* "Thái độ quan trọng hơn trình độ" là chém gió lố lăng, nghiên cứu của Zisman & Ganzach 2022 bảo thế.
* Malanchini 2019 cho thấy: gene quyết định 60% trí tuệ.
* Nhà nuôi cỡ 20%.
* Trường cỡ 20%.
* Muốn tác động cho con ngon nhất thì tác động lên gene lúc thụ tinh. Công trình mang lại Nobel Hoá 2020 cho Doudna & Charpentier có thể là nền tảng để làm vụ này. Tác động vậy giống GMO đó. Tác động lên gene lúc thụ tinh thì bạn đang dùng môn hoá sinh làm việc của God hihi.
* Vậy thì, các cháu gây hoạ lớn cho xã hội thì 4/5 do phụ huynh, 1/5 do trường + môi trường sống.
Thấy đứa nhỏ gây hoạ cho xã hội rồi thì chiếu tia gamma cường độ cao ra kết quả nhanh gấp 3 lần chửi trường sao không dạy đạo đức á.
Đọc nghiên cứu của
Cesarini & Visscher, 2017, "Genetics and educational attainment", Nature.
Malanchini et al, 2019, Genetic factors underlie the association between anxiety, attitudes and performance in mathematics.
Zimmer et al, 2023, "Intelligence Really Does Predict Job Performance: A Long-Needed Reply to Richardson and Norgate", OpenPsych.
Zisman & Ganzach, 2022, "The claim that personality is more important than intelligence in predicting important life outcomes has been greatly exaggerated", Intelligence Volume 92, May–June 2022, 101631.
* IQ quốc gia tăng 1 điểm thì GDP đầu người tăng 7.8%.
* IQ quốc gia dự đoán thành tựu kinh tế. Có nhân quả.
* IQ quốc gia có tương quan mạnh với hầu hết các chỉ số đo lường thành công của quốc gia.
* IQ quốc gia là biến ảnh hưởng mạnh nhất đến kinh tế.
* IQ quốc gia ảnh hưởng kinh tế mạnh hơn: tài nguyên thiên nhiên, cách tổ chức chính phủ, văn hoá.
* Sau IQ quốc gia, các biến có tương quan lớn với thành tựu kinh tế gồm: khai khoáng, chất lượng tiểu học.
* Sau chất lượng tiểu học, các biến có tương quan khá với thành tựu kinh tế gồm: cởi mở, khí hậu nhiệt đới.
* Sau đó, các biến có tương quan yếu với thành tựu kinh tế gồm: mật độ dân số ở bờ biển, mật độ dân số, có chiến tranh giai đoạn 1960-1990, mở cửa kinh tế giai đoạn 1950-1994, diện tích quốc gia gần bờ biển, tuổi thọ, là thuộc địa của Anh, real exchange rate distortion, Khổng, Phật, đa ngôn ngữ, tỷ lệ dân nói tiếng nước ngoài, Chúa, Hồi, Orthodoxy, sùng đạo nói chung, hiệu suất giao thương, là thuộc địa của Tây Ban Nha, ở Đông Á, kinh tế tư bản, có dầu mỏ, ở Mỹ Latin, là nước sản xuất dầu, chi cho giáo dục công, dân số.
* Các biến tỷ lệ nghịch yếu với thành tựu kinh tế: nhân quyền cao, độc lập lâu, không có biển (là xấu), khoảng cách giữa các thành phố lớn (ví dụ HAN-SGN), chi nhiều cho quốc phòng, nằm ở Sahara, đẻ nhiều, gần cực, chi nhiều cho chính phủ, hướng ngoại, Hindu, sốt rét, ở châu Âu, chi tiêu của chính phủ, công dân có nhiều tự do, khu vực công chiếm nhiều, đẻ nhiều giai đoạn 1960-1990, đi chiến nhau 1960-1990, Protestant, tỷ lệ dân trên 65 tuổi, đảo chính.
* r tận 0.82, quá dữ.
Lưu ý là đoạn tương quan yếu rất dễ bị nhiễu (noise).