Cho những ai chưa biết về độ phức tạp của Dwarf Fortress thì mình giải thích nôm na thế này.
Nhìn bề mặt thì game là dạng thô (cơ mà giờ có texture rồi thì còn mừng nữa là, hồi xưa mọi người toàn chơi bằng mã ASCII không đó
![Eek! :eek: :eek:](https://data.voz.vn/styles/next/xenforo/smilies/popo/eek.png?v=01)
), tức không có animation gì nhiều, thứ hay của game này là dành cho những người sành sỏi tiếng Anh, vì khi mở log ra thì nó mới kết tụ hết mọi sự kiện ở trong đấy.
Game phức tạp cực kỳ, phải nói là thuộc hàng bậc nhất. Ví von mà nói thì ai đã chơi qua RimWorld chưa? Dwarf Fortress thì cứ RimWorld cấp độ nhân lên còn chưa thể hiện hết được.
Ngay giây phút mà mọi người ấn nút bắt đầu để Dwarf Fortress định hình nên các cực của thế giới, địa hình, sông suối, v.v.v, thì bắt đầu Dwarf Fortress nó cũng tạo nên 1 hệ thống ngôn ngữ riêng cho mỗi chủng tộc, đúng rồi đấy, "tự tạo", điều đó cũng tương tự, các vị thần, các vũ khí, tạo vật, nhân vật "sử thi" - tức những tên mà nếu các bác xem các phim như Lord of The Rings, các kẻ sừng sỏ như Sauron, Gandalf ấy, kiểu ai ai cũng biết, theo chiều hướng xấu hay tốt thì tùy góc nhìn của các bác. Các bài thơ, các đạo cụ âm nhạc, quái vật, mọi thứ hoàn toàn là ngẫu nhiên.
Với khác ở chỗ là game hoàn toàn không script bối cảnh nhé, như những game bây giờ, kiểu đôi khi bác "chơi hay quá", hoặc "sống lâu quá", "sống tới 1 lúc nào đó, chả hạn 1-2 tháng trong game", thì trong tất cả các game khác, thường họ sẽ lập trình sẵn 1 vài event gì đó "mặc định" là phải xảy ra, không thể tránh được, nhằm nhiều mục đích, có thể là để khuấy động game lên, có thể là dùng để làm vật cản ngăn các bác phát triển thêm, và xem cách các bác xử lý như thế nào. Nhưng trong Dwarf Fortress không hoàn toàn như thế. Mọi thứ xảy ra đều thuận theo lẽ "tự nhiên". Ví dụ như chả may pháo đài của các bác bị 1 con rồng khổng lồ từ đâu ra tới rồi phá hủy, thế là thua game, thì nếu xem lại sự kiện lịch sử, thì có thể thấy thật ra các bác chỉ "vô tình" nằm trên đường đi phá hủy của con rồng thôi, chứ nhà sản xuất game họ không hề lập trình cái này vào để nó nhằm mục đích giết các bác hay gì gì, chỉ là pháo đài của các bác "vô tình" nằm trên con đường phá hủy của con rồng mà thôi. Ở trong game này, bác chỉ là "một phần" của thế giới mà thôi, thế giới vẫn "chạy" và "hoạt động" cho dù không có bác hay không, thứ mà mọi game khác không làm được, thường mọi thứ chỉ "xoay quanh" nhân vật chính hoặc xung quanh "cộng đồng" trong game của bác mà thôi. Còn ở trong DF, bác chỉ là 1 cái gì đó rất nhỏ bé. Có thể ở xa xôi đâu đó trong vùng đất của các bác, có một cuộc thánh chiến, chiến tranh, một cái gì đó kinh khủng xảy ra, thì các bác nhiều khi cũng chả bao giờ biết được, và nó hoàn toàn "vô tình" thôi nhé, chứ không script sẵn đâu, đó là cái hay của DF đó.
Và mỗi cá nhân trong cái pháo đài của bác đều có tính cách ngoài mặt, tương tác gia đình, tính cách "tiềm ẩn", chuyên môn nghiệp vụ, vị thần mà nó tôn sùng, ngưỡng mộ là ai, v.v.v và mây mây.
Với cả game không hề làm theo kiểu như ngày nay nhé, bởi vậy mới thấy trình độ lập trình và cái cách lão Tarn Adam đi trước thời đại như thế nào. Trong game, nếu mà lúc đánh nhau, các bác chỉ thấy 2 đối tượng đứng kế nhau thôi, nhưng nếu mở Log lên để xem thì nó sẽ tả lại những cảnh chiến đấu như lúc bác đọc tiểu thuyết hoặc truyện chữ ấy. Và game không hề làm theo mô tuýp nhân vật của chúng ta có "bao nhiêu máu" - cứ hết máu là chết, mà nó phân ra thành đầu - đầu thì có tóc, mắt, mí mắt, con ngươi, mũi, miệng, môi và bao nhiêu cái răng, cái lưỡi v.v.v, tay thì bả vai, cẳng tay, bắp tay, từng ngón tay, móng tay v.v.v, các bộ phận khác cũng chi tiết như thế. Nếu nhân vật chiến đấu chả may bị đánh vào bắp tay, thì có thể hắn sẽ bị mỏi tay, vết thương sâu v.v.v, theo thời gian thì có thể hoại tử, rồi từ hoại tử thì dẫn đến bệnh, sốt, nếu chữa trị không kịp thì chặt tay, v.v.v chứ không hề có khái niệm "thanh máu" của từng bộ phận hoặc nhân vật. Ngoài ra thì còn về thể trạng "tinh thần" nữa, nó cũng chi tiết tương tự như trên, không hề có cái mức "đo lường" tinh thần gì cả. Mà là phải cung cầu, đáp ứng đầy đủ điều kiện cho nhân vật.
Ngoài ra còn cực kỳ cực kỳ nhiều, nếu để mà nói thì không bao giờ nói hết được. Ti tỉ thứ cũng cực kỳ phức tạp không kém, ngoại giao, villain, làng mạc, nền văn minh, ngôn ngữ, phép thuật, cổ vật, sinh vật huyền thoại v.v.v
Các bác thấy cụ Tolkien vẽ ra 1 thế giới fantasy cực kỳ đồ sộ và chi tiết cùng dàn lore kinh khủng? Hoặc đại khái như đầu truyện Witcher với world building các thứ? Dwarf Fortress cũng kinh khủng như thế đó, hơn nữa mọi thứ hoàn toàn là ngẫu nhiên nhé, sẽ có những sinh vật "chỉ tồn tại" đúng trong cái "world" của các bác mà thôi, nhiều khi chơi tới world sau hoặc của những người khác thì sẽ không có đâu.
Các bác muốn biết thêm độ phức tạp? Nếu có khả năng xem và nghe tiếng Anh, thì search Tarn Adams Dwarf Fortress Tech Talk để xem nhé. Ông này cũng là 1 trong những người đi đầu về mảng Simulation Generate đó, kinh khủng tới mức bọn dev game khác phải đi xem ông này tech talk mỗi lần ổng có show. Và khủng hơn nữa là nguyên con game này chỉ có mỗi ông Tarn Adams này gánh mảng logic lập trình thôi, 1 mình cân 1 game suốt 20 năm rồi, tiến độ hiện tại của game theo Tarn Adams là được cỡ 44%, ông này muốn mô phỏng lại toàn bộ mọi thứ của Fantasy, mô phỏng tới mức như 1 cái thế giới thu nhỏ, ông này chả khác nào "Chúa" của DF cả.
Vài clip từ vài năm trước cho các bác xem giải trí.
Phỏng vấn với Tarn Adams:
Tech Talk 2016:
Hệ thống Villain trong DF (Mình thích xem cái này nhất, đúng kiểu từ 1 vài thứ đơn giản mà làm ra cực nhiều plot-twist rồi dẫn tới những thứ ảo ma hơn, chỉ vài cái như này nhiều quả ăn đứt mấy story game AAA bây giờ
![Stick out tongue :p :p](https://data.voz.vn/styles/next/xenforo/smilies/popo/tongue.png?v=01)
):
Trò chuyện chính về cách DF generate - tản mạn tí về Cat Bug (quá nổi tiếng trong làng DF), tại sao bọn Elf lại thích ăn thịt người v.v.v
Bác nào mà thẩm hết tất tần tật 4 cái clip trên không sót 1 giây nào thì chắc không cần phải bàn cãi gì nữa mà hẳn là đã click nút mua game rồi
![Stick out tongue :p :p](https://data.voz.vn/styles/next/xenforo/smilies/popo/tongue.png?v=01)
Nói chung cái DF chung quy không gọi là Game nữa rồi, nó là Fantasy Simulation, nhiều lúc không cần chơi đâu, generate thế giới rồi ngồi đọc lore thôi cũng thú vị lắm.
Châm ngôn của game này là "Losing is fun", tức là các bác chơi tới 1 lúc nào đó sẽ thua thôi, rồi thua thì rút kinh nghiệm để lần sau tránh, về cơ bản là game này chơi cho tới khi "thỏa mãn" thì thôi, không bao giờ có hồi kết.
Có 3 chế độ là xây Fort, chơi Adventure (hiện tại thì bản Steam sẽ chưa có đâu, từ từ cập nhật mới có), cơ bản chế độ này thì như chơi RPG, vào vai 1 thằng người, người lùn v.v.v để đi ngao du thế giới. Cái cuối là Legend, để xem toàn bộ lịch sử và tất tần tật mọi thứ xảy ra trong DF.