Các thím comment và thím thớt cũng nên phân biệt rõ văn hóa và văn minh.
Theo tôi thì "văn minh" mới là thứ luôn luôn vận động để phát triển, hướng tới cái tốt đẹp hơn (minh = sáng).
Còn văn hóa cũng có vận động và phát triển, nhưng chưa chắc là hướng tới cái tốt đẹp hơn, mà hướng tới đời sống tinh thần nhiều hơn.
Ví dụ trong cụm "giữ nét văn hóa đặc trưng" thì nghĩ ngay tới là có cái gì đó đã được thay thế, đổi mới, nhưng cái cũ vẫn được giữ lại để trở thành "nét văn hóa đặc trưng". Đơn cử mấy cái cổng gỗ màu đỏ của Nhật, rõ ràng là nó ko còn tác dụng gì cả, ngoài việc trang trí cho đẹp, nhưng nhắc tới Nhật bản người ta có thể nhớ ngay tới mấy cái cổng này. Chứng tỏ họ đã cố gắng gìn giữ và quảng bá nó trở thành "nét văn hóa đặc trưng của Nhật"
Hoặc 1 ví dụ khác là cái xe bus 2 tầng màu đỏ của Anh, rõ ràng nó cũng ko phải nghìn năm gì, nhưng nó vẫn là "nét văn hóa đặc trưng" của Anh quốc.
Như vậy có thể thấy 1 vấn đề khác khá nhức nhối của các quốc gia, đó là làm sao vẫn phát triển kinh tế, kéo theo sự văn minh, nhưng vẫn giữ được văn hóa. Như lễ hội giết cá voi tại Nhật, tục cướp vợ ở các tỉnh miền núi VN. Vì đời sống tinh thần thì khó mà xóa bỏ, nhưng văn minh thì vẫn phải phát triển.
Tôi nghĩ VN đã chọn văn minh thay cho văn hóa trong các trường hợp như vậy, và tôi cũng ủng hộ.
Mình không đồng tình với thím lắm ở chỗ phân tách giữa văn hóa và văn minh.
Bởi văn hóa là nội hàm của văn minh, trong văn minh có văn hóa, và từ văn hóa mới làm nên văn minh. Nếu thím tách rời chúng ra thì sẽ thấy rất khó để hiểu thế nào là một nền văn minh cho đúng nghĩa.
Chẳng hạn nền văn minh Đông Á được làm nên bởi các giá trị văn hóa Hoa Hạ, dẫu cho mỗi nơi có một phong tục khác nhau, nhưng nó vẫn dựa trên một cơ sở để phát triển. Từ một nền văn hóa, nó làm nên một nền văn minh có bản sắc, phong tục và sự phồn thịnh theo cách riêng.
Văn minh Lưỡng Hà, văn minh Aztec... Nhưng nói đến văn minh, tức là nói đến thứ gì đó cố định, đã được định hình, nó gò bó trong một khái niệm nhất định. À, ông Lưỡng Hà thì sẽ thế này, ông Aztec thì chỉ thế này thôi nhé.
Còn văn hóa theo mình lại là thứ sống động, nó duy trì dòng chảy xuyên suốt từ quá khứ cho tới hiện tại và cả tương lai, nếu biết duy trì và bồi đắp (như người Nhật) thì họ có thể nâng tầm những văn hóa, phong tục của họ càng ngày càng trở nên đặc sắc, có bản sắc, có giá trị hơn và thậm chí có thể du nhập văn hóa ngoại lai, thuần hóa nó và biến thành bản sắc dân tộc (như bánh mỳ, cà phê Việt), người Nhật là một dân tộc đáng học hỏi, họ có tinh thần ham học và một tư duy mỹ cảm đáng nể.
Trà không phải của họ, nhưng họ biến nó thành Trà Đạo, của riêng họ, Thiền cũng không phải của họ luôn, họ cũng biến nó thành thứ gì đó rất riêng theo cách của họ - Zen. Cho đến cái cây, con cá....Mình k nghĩ cây kiếm Katana mới đầu nó đã nổi danh thế giới, hay cái cổng Thần Đạo đó sẽ là hình ảnh đặc trưng đến bây giờ nếu họ không biết giữ gìn và bồi bổ qua nhiều thế hệ.
Tất cả đó là nhờ tư duy mỹ cảm, yêu cái đẹp, yêu "văn hóa", vì vậy nó làm nên một dân tộc có sức sống và nội lực.
Mình nghĩ giữa văn minh và văn hóa không phải là hai thái cực đối chọi nhau một mất một còn, vẫn có thể bảo tồn văn hóa, phát triển văn hóa, thậm chí lấy đó làm cơ sở để hình thành nên một nền văn minh đẹp đẽ, có sức sống, và từ nền văn minh đó, nó làm nên một bản sắc văn hóa càng ngày càng đẹp đẽ hơn.