Part 12: Góc nhìn của những người có xuất phát điểm khác nhau.
Chào các bác, dạo này em bận việc gia đình nên drop hơi lâu, nay có time nên viết tiếp
. Em có 1 note nhỏ cho bác nào phàn nàn về chuyện viết bài cho dân tay ngang đọc mà dùng từ ngữ chuyên ngành nên bác ấy không hiểu => là vì bác còn chưa phải là dân tay ngang nữa, kỹ năng thiết yếu để làm dev là Google, research vấn đề trước khi hỏi. Em không phải thầy dạy lập trình và không có benefit gì trong việc chia sẽ những trải nghiệm này nên em sẽ thôi cố gắng giải thích cho tất cả mọi người đều hiểu nhá
.
Part trước nói về ngày đầu đi làm IT và giới thiệu sơ qua team fesher. Part này em nói về góc nhìn của các bạn fresher có xuất phát điểm khác nhau (Học ĐH, Boot Camp và tự học) đối với cùng 1 chương trình training.
Đầu tiên là khoá ôn tập kiến thức cơ bản cấp tốc của 2 anh senior Javascript và ReactJs. Thực ra đây là những buổi meeting giới thiệu 'keyword' trong 2 mảng nêu trên, không có ví dụ, không đào sâu và đoạn cuối cùng lúc nào cũng là: " Các em có câu hỏi gì không?"
. Ở giai đoạn này team fesher chia làm 3 trường phái:
- Không biết/không cần hỏi cái gì: Team này chiếm phần lớn và đa số là những bạn học ĐH, có lẽ các bạn biết hết những kiến thức này (như I. Biết Tuốt), hoặc không biết nhưng ngại hỏi, hoặc biết sơ sơ nên nghĩ rằng có thể tự tìm hiểu sau. Em cũng từng mài đít trong giảng đường 4 năm, nên cũng hiểu những bạn vừa ra trường thường thụ động trong những câu hỏi như vậy. Riêng bạn F. Nghĩa Vụ không bao giờ hỏi (bạn ấy bootcamp), có lẽ việc tiếp nhận 1 lượng kiến thức lớn trong thời gian ngắn khi học ở trung tâm làm bạn ấy hơi thụ động.
- Hỏi nhưng không biết đang hỏi gì: Vài bạn đưa ra câu hỏi mà hoàn toàn không biết gì về kiến thức mình hỏi, những bạn này có lẽ cố impress mấy ông senior. Thánh F. Chém gió nằm trong nhóm này, đưa ra những câu hỏi có vẻ nguy hiểm nhưng hỏi ra thì mới biết anh ta chưa làm thực tế bao giờ.
- Đưa ra câu hỏi kiểu thảo luận, đào sâu: Thường là những câu hỏi không mang tính đúng sai, mà hỏi kiểu best practice trong 1 case nào đó. Đây là những câu hỏi mang tính kinh nghiệm, thực tế => fresher nên hỏi những câu thế này.
Em nằm trong nhóm thứ 3, cùng với F. Japan, sau khi hỏi xong thấy mấy ông senior có phản ứng tích cực. Em nhận thấy những bạn trong nhóm học ĐH đúng chuyên ngành có tính ganh đua rất cao, nhìn mặt đứa nào cũng đầy quyết tâm (đặc biệt là F. KHTN), ai cũng muốn là người đứng đầu cả
.
Ngoài ra, em đặc biệt giấu chuyện em là dân tay ngang, vì thực tế chứng minh ở những cty cũ (công ty intern 300k và cty tài chính 12tr net), việc để những đứa cùng cấp với mình biết mình là dân tay ngang chẳng mang lại lợi ích gì (Sau này có kinh nghiệm thì khác, giờ ai hỏi tới em cũng nói thẳng là dân tay ngang, có gì chỉ bảo thêm
).
Tiếp theo là khoá practice những tool, phần mềm quản lý trong quá trình làm việc như Git, Trello, Jira. Những tool này cũng được giới thiệu qua 1 buổi meeting chiếu slide và thời gian còn lại là thực hành theo nhóm. Như đã nói ở part trước, em chung nhóm với F. KHTN và F. Chém gió, 3 đứa nhóm em rất là sôi nổi vì 2/3 người là tự học rồi, mà đứa nào tự học thì cũng sẵn sàng đi hỏi, đoạn này em thấy F.KHTN có vẻ 'giấu bài' vì em hỏi nó thường không có câu trả lời thích đáng (nhưng mà nó vẫn biết làm nhá). Cũng nhờ thằng này giấu bài nên em mới phải vác dái qua team khác, nhờ đó cũng làm quen được F. Gymer, F.Gamer, F.Japan, I. Biết tuốt và F. Nữ. Không muốn nói xấu dân KHTN nhưng mà bọn học trường khác tụi nó open hơn rất nhiều. Nhìn chung trong cách làm việc nhóm thì team học ĐH cũng ăn đứt => team tự học như em join vào cũng phải tự thích nghi theo => học được cách làm việc nhóm trong lập trình.
Khoá học tiếp theo là khoá research & present kiến thức vừa research. Mỗi người 1 chủ đề, bóc thăm hên xui. Em bóc trúng chủ đề về testing, hơi khoai vì lúc đó em hoàn toàn không có kiến thức về mảng này. Nhưng mà thế mạnh của team tự học sẽ nằm ở phần này, có thế team tự học research lâu hơn nhưng việc tự research đối với em là chuyện hiển nhiên. Còn đối với team học ĐH thì có vẻ hơi áp lực, vì mấy ông senior còn bắt phải tạo slide trình chiếu cho team mọi người xem và sau cùng sẽ đặt câu hỏi cho người trình chiếu trả lời.
Khoá học cuối là khoá viết app, có file design để dựng layout, có sẵn API đủ loại để integrate. Lúc này may mắn là mấy ông senior cho chọn team lại, em tranh thủ té sang team F.Gymer, F.Gamer, F.Japan, 3 đứa này làm việc chung em thấy dễ chịu. Team F. KHTN và F. Chém gió thì thu nạp cậu I. Ròm, ông F.KHTN có vẻ khoái chí vì là thằng gánh team + acting like leader
. Thật không may, ở team em thì em cũng là người gánh, nhưng mà là gánh về việc hướng dẫn 2 cậu Gymer & Gamer chứ không làm dùm, 2 ông này đúng kiểu mới đi làm, nhưng mà kiến thức nền có sẵn, em chỉ cần hướng dẫn sơ sơ là làm được. Chứ còn ở chung team với ông F.Chém gió thì chắc em phải hướng dẫn mệt nghỉ, em nói mà ông ta không hiểu được em đang nói gì luôn ấy. Nói chung dựa vào phản ứng, response của người được mình hướng dẫn cũng biết người ta có hiểu hay không. Trong team em còn có F. Japan, cậu này siêng và chịu khó, cũng hay chia sẽ kiến thức với team, nghe đâu học trung tâm gì mà 50-60tr 1 khoá 3 tháng, chắc ku cậu xót tiền nên try-hard dữ lắm, đúng chất bọn Nhật cày ngày cày đêm.
Đọc đến đây có thể các bác sẽ thấy lạ là tại sao em lại có kiến thức để hướng dẫn các bạn khác, chính bản thân em cũng bất ngờ vì những đứa học ĐH ra nó chưa bằng mình ở 1 vài kiến thức cụ thể. Theo em chỉ có thể giải thích ở số dòng code mà em đã code và đã đọc vượt trội hơn + thói quen research đọc article chuyên ngành. Đúng là đi làm rồi mới biết trình độ mình đang ở đâu các bác ạ, những phần về logic, cú pháp viết code có vẻ em nhỉnh hơn nên sẽ hướng dẫn bạn nào yếu hơn. Còn những phần như chia task, estimate time, git thì em học hỏi thêm từ mấy đứa chung team.
Học hỏi lẫn nhau là keypoint để tồn tại trong ngành này các bác ạ. "Standing on the shoulders of giants ", cùng nhau học hỏi và phát triển, nhờ những dự án open-source, những Library, Framework mà cộng đồng lập trình mới đi xa được như hôm nay
.
P/S: Em confirm I. Biết tuốt không phải học BK nha, nhưng mà nó giỏi, nhiều vấn đề khó em không biết sẽ hỏi thằng này. Nó là đứa out cty sau em (tìm được job ngon hơn) và còn pm hỏi em lúc nghỉ việc có đền bù gì cho cty không + xin kinh nghiệm nghỉ việc mà không bị đền bù
.
Phần sau em sẽ nói về trải nghiệm khi làm dev, những điều tuyệt vời mà ngành khác ít có. Những trải nghiệm này chỉ được nhận ra khi đã đi làm cho công ty, những điều mà các bạn còn trên ghế nhà trường chưa cảm nhận được
.
(To be continue...)