Phần IV Giảm tín hiệu hồng ngoại
Đa số mọi người có 1 hiểu nhầm là chỉ có thể giảm tiết diện phản xạ radar của máy bay còn tín hiệu hồng ngoại thì không thể giảm được. Chính vì vậy thiết bị dò tìm hồng ngoại IRST chính là khắc tinh của máy bay tàng hình. Tuy nhiên quan niệm này không đúng, không những tín hiệu hồng ngoại của máy bay có thể được giảm, mà còn có thể được giảm với mức đáng kể. Bài này mình xin giới thiệu một số phương thức giảm tín hiệu hồng ngoại phổ biến:
Trước nhất tín hiệu hồng ngoại của máy bay là từ tổng hợp của nhiều phần khác nhau
Mỗi phần lại phát xạ hồng ngoại ở 1 dải bức sóng hồng ngoại khác nhau và với cường độ khác nhau
Để giảm tín hiệu hồng ngoại thì mỗi phần lại được sử lý riêng biệt.
1- Hiển nhiên là 1 vật có nhiệt độ càng lớn thì mức phát xạ hồng ngoại của nó sẽ tăng lên. Tuy vậy cần biết rằng không phải cứ 2 vật có cùng nhiệu độ sẽ cũng có cùng độ phát xạ hồng ngoại, mức độ phát xạ hồng ngoại của 1 vật còn phụ thuộc vào chỉ số emissivity, chỉ số này càng cao thì với cùng 1 nhiệt độ, khả năng phát xạ hồng ngoại sẽ càng lớn. Vậy có thể thấy cách đơn giản nhất để giảm mức phát xạ hồng ngoại từ thân máy bay là sơn phủ trên cùng 1 lớp sơn có chỉ số emissivity thấp.
2- Trên máy bay phản lực thì động cơ phản lực sẽ là phần phát nhiệt nhiều nhất, nhiệt này sẽ làm nóng cả thân máy bay đặc biệt là khoang động cơ, vì vậy để giảm nhiệt độ thân máy bay thì phương án mà F-35 dùng là đục 1 số lỗ ở thân để hút khí ngoài vào làm mát khoang động cơ.
3- Do trực tiếp với luồng khí phản lực nên phần ống xả (nozzle) cũng rất nóng, để giảm nhiệt cho phần này thì trên 1 số máy bay tàng hình như F-35, Su-57 thiết kế phần ống xả bên trong trực tiếp tiếp xúc với luồng khí phản lực và phần lá phủ bên ngoài có khoảng cách trống với nhau để không khí có thể chạy qua khoảng trống này và làm mát lớp bên ngoài
4- Ngoài ra việc thiết kế ống xả dạng vuông dẹt 2D như trên F-22, B-2, F-117 hay dạng gai nhọn như trên F-35 và su-57 cũng góp phần làm dòng khí nhiễu loạn và giảm chiều dài của luồng khí phản lực, qua đó mà giảm tín hiệu hồng ngoại.
5- Khi bị theo dõi từ phía sau, trong trường hợp không sử dụng chế độ đốt lần 2 thì phần turbine cao áp của động cơ là phần nóng nhất vì vậy trên 1 số động cơ của máy bay tàng hình, ví dụ như F-119 (của F-22), hoặc F-135 (của F-35) sẽ có 1 miếng chắn che tầm nhìn trực tiếp đến các cánh turbine này, miếng chắn này vừa có tác dụng giảm tín hiệu phản xạ hồng ngoại, vừa có tác dụng làm giảm tiết diện phản xạ radar.
6-Ngoài ra do phần ống xả động cơ cũng như luồng khí phản lực là nguồn phát xạ hồng ngoại rất lớn, 1 phương pháp giảm tín hiệu hồng ngoại phổ biến là việc thiết kế phần ống xả (nozzle) sao cho nó chỉ có thể bị nhìn thấy từ 1 số góc nhất định. Ví dụ như trên B-2, YF-23 phần ống xả bị che bởi thân máy bay khi nhìn từ dưới lên. Trên F-22, F-35, phần ống xả bị che khuất bởi cánh đuôi đứng khi nhìn từ bên cạnh.