thảo luận Dịch tên

Các bác có bao giờ thắc mắc tên của người Trung thì có dịch ra tiếng Việt 1 cách mượt mà, nhưng tên của các nước phương Tây thì lại không dịch ra được Tiếng Việt không ạ ?
Ví dụ chủ tịch nước Trung Hoa thì dịch ra tiếng Việt sẽ là Tập Cận Bình, nhưng với Joe Biden thì lại không dịch được và chúng ta chỉ có thể dùng phiên âm để đọc tên họ. Ai biết lí do vì sao không ạ ?

ShinSoCute said:

Các bác có bao giờ thắc mắc tên của người Trung thì có dịch ra tiếng Việt 1 cách mượt mà, nhưng tên của các nước phương Tây thì lại không dịch ra được Tiếng Việt không ạ ?
Ví dụ chủ tịch nước Trung Hoa thì dịch ra tiếng Việt sẽ là Tập Cận Bình, nhưng với Joe Biden thì lại không dịch được và chúng ta chỉ có thể dùng phiên âm để đọc tên họ. Ai biết lí do vì sao không ạ ?

Click to expand...

1, Hầu hết các từ tiếng Việt có gốc Hán.
2, Tên người phương Tây thường không có ý nghĩa như tên người Đông Á.

Không muốn dịch thôi chứ ko phải là không dịch được, Joe Biden là 乔拜登-> Kiều Bái Đăng, cơ bản là có phiên âm khựa thì sẽ dịch ra đc Hán Việt, thậm chí tên người Nhật người Hàn cũng dịch sang tiếng Việt đc

Curry-merf said:

Không muốn dịch thôi chứ ko phải là không dịch được, Joe Biden là 乔拜登-> Kiều Bái Đăng, cơ bản là có phiên âm khựa thì sẽ dịch ra đc Hán Việt, thậm chí tên người Nhật người Hàn cũng dịch sang tiếng Việt đc

Click to expand...

vậy Joe Biden nếu dịch như vậy là mình dịch theo phiên âm, nó sẽ làm khác ý nghĩa của tên người đó có phải không ạ ?

dutchcourage said:

1, Hầu hết các từ tiếng Việt có gốc Hán.
2, Tên người phương Tây thường không có ý nghĩa như tên người Đông Á.

Click to expand...

Dạ nếu vậy thì Xi Jinping dịch ra tiếng việt là Tập Cận Bình, là mình đang dịch theo nghĩa hay phiên âm vậy ạ ?

Curry-merf said:

Không muốn dịch thôi chứ ko phải là không dịch được, Joe Biden là 乔拜登-> Kiều Bái Đăng, cơ bản là có phiên âm khựa thì sẽ dịch ra đc Hán Việt, thậm chí tên người Nhật người Hàn cũng dịch sang tiếng Việt đc

Click to expand...

nếu dịch như vậy, nghĩa của Kiều Bái Đăng sẽ là cúng bái cây lớn trên núi (dịch theo ngữ nghĩa từng từ em tra google), mà thật sự ông Joe Biden có phải đặt tên với ngữ nghĩa này đâu ạ

ShinSoCute said:

nếu dịch như vậy, nghĩa của Kiều Bái Đăng sẽ là cúng bái cây lớn trên núi (dịch theo ngữ nghĩa từng từ em tra google), mà thật sự ông Joe Biden có phải đặt tên với ngữ nghĩa này đâu ạ

Click to expand...

Khựa người ta dịch tên ngước ngoài là dịch âm chứ có dịch nghĩa đâu, sở dĩ tôi nói dịch được là vì tiếng Việt mình sẽ dịch được ra từ tiếng Trung, tiếng Trung dịch âm thì đương nhiên sang tiếng Việt mình thành dịch nghĩa thế nào đc

Tôi quên ko trả lời vế đầu của bác, mà chỉ chăm chăm combat phần bác bảo ko dịch được tên người phương tây ra tiếng việt, tôi cho rằng dịch đc, cụ thể là các anh khựa phiên âm full tiếng anh, mình sẽ từ cái tên khựa phiên âm để dịch ra tiếng việt. Tuy nhiên dịch ra có khi nó không có nghĩa gì mà còn lằng nhằng nên ít người Việt Nam mình dịch mà thay vào đó dùng luôn tên bản gốc (dịch kiểu này ra còn ko thấy liên quan gì đến bản gốc luôn).
Lý do tại sao việt-trung dịch mượt cho nhau là bởi vì tiếng Việt mình có nhiều từ Hán Việt (có nguồn nói 60%, 70%,...từ tiếng Việt là có gốc Hán Việt, tôi đọc nhiều nên nhớ sương sương thôi). Còn thật ra có nhiều từ Việt thuần dịch sang tiếng Trung vẫn phải dịch âm, đơn cử như cái họ Lò, tôi tìm mãi trong tiếng Trung ko có, lấy tạm họ khác lai lái. Nhiều tên địa danh cũng thế.
Bác phải hiểu là khi dịch có nhiều phương pháp dịch và tiêu chuẩn dịch khác nhau, trong trường hợp từ Việt-tàu mà ko có từ tương đương thì có thể chọn dịch theo nghĩa hoặc dịch phiên âm

ShinSoCute said:

Các bác có bao giờ thắc mắc tên của người Trung thì có dịch ra tiếng Việt 1 cách mượt mà, nhưng tên của các nước phương Tây thì lại không dịch ra được Tiếng Việt không ạ ?
Ví dụ chủ tịch nước Trung Hoa thì dịch ra tiếng Việt sẽ là Tập Cận Bình, nhưng với Joe Biden thì lại không dịch được và chúng ta chỉ có thể dùng phiên âm để đọc tên họ. Ai biết lí do vì sao không ạ ?

Click to expand...

vấn đề là ý nghĩa của tên, tên người phương Đông hay theo nghĩa Hán tự, nếu dịch tên người phương Tây theo phiên âm thì không khó, nhưng để mà chuẩn theo nghĩa thì lại không hay vẫn hay nghe dịch láo như Stewie là Sơn Tiêu Ngụy

Shuu.Ryuzaki said:

vấn đề là ý nghĩa của tên, tên người phương Đông hay theo nghĩa Hán tự, nếu dịch tên người phương Tây theo phiên âm thì không khó, nhưng để mà chuẩn theo nghĩa thì lại không hay vẫn hay nghe dịch láo như Stewie là Sơn Tiêu Ngụy

Click to expand...

Cho em hỏi thêm là các tên của Hàn hay Triều Tiên, Nhật Bản, để dịch qua Tiếng Việt thì phải thông qua Hán Tự có phải không ạ ?

ShinSoCute said:

Dạ nếu vậy thì Xi Jinping dịch ra tiếng việt là Tập Cận Bình, là mình đang dịch theo nghĩa hay phiên âm vậy ạ ?

Click to expand...

mình là dùng từ hán việt để đọc âm hán. nó k dịch nghĩa cũng k phiên âm. chỉ là mình dùng cách của ng việt đọc cái chữ hán ra
còn tên tiếng anh thì chỉ có cách phiên âm

ShinSoCute said:

Cho em hỏi thêm là các tên của Hàn hay Triều Tiên, Nhật Bản, để dịch qua Tiếng Việt thì phải thông qua Hán Tự có phải không ạ ?

Click to expand...

tôi không rõ Hàn, Triều Tiên như nào, nhưng Nhật Bản thì có thể là có, vì vốn Kanji của Nhật cũng là 1 kiểu của Hán Tự vẫn dịch tốt, như Naruto là Tuyền Qua Minh Nhân đó

ShinSoCute said:

Các bác có bao giờ thắc mắc tên của người Trung thì có dịch ra tiếng Việt 1 cách mượt mà, nhưng tên của các nước phương Tây thì lại không dịch ra được Tiếng Việt không ạ ?
Ví dụ chủ tịch nước Trung Hoa thì dịch ra tiếng Việt sẽ là Tập Cận Bình, nhưng với Joe Biden thì lại không dịch được và chúng ta chỉ có thể dùng phiên âm để đọc tên họ. Ai biết lí do vì sao không ạ ?

Click to expand...

Bạn nên đi từ gốc rễ ra, như bạn đã biết là tiếng Việt mình có gốc từ Hán Việt, hay hiểu nôm na (theo mình) là đa phần các từ tiếng Trung/Hoa mình đều có thể có từ Hán Việt tương ứng. Nên việc từ 1 tên tiếng Hoa bạn có một tên tiếng Việt tương ứng là điều dễ hiểu.
Ví dụ: 香港: theo tiếng Quảng họ sẽ phiên âm ra latinh là Hongkong (đọc Hồng Công), nếu phiên âm theo tiếng phổ thông sẽ là Xiānggǎng (đọc xeng càng nếu mình nhớ không lầm).
Còn tên tiếng Anh hay bất kì ngôn ngữ nào đó k phải tiếng Hoa, họ đều phiên âm để dân họ dễ đọc, nhắc lại là dùng âm chứ không dùng nghĩa, như bạn nào đó bên trên đã nhắc Joe Biden họ sẽ phiên âm thành喬·拜登 (Qiáo·bài dēng). Và please, đừng cố dịch nó ra thành tiếng Việt, vì sẽ chẳng có nghĩa gì nhiều đâu.
Một ví dụ dễ thấy trong tiếng Việt tương ứng với trường hợp này là Australia, sgk mình ghi là Ô-xtrây-li-a thay vì dịch từ hán việt Úc Đại Lợi như trước

ShinSoCute said:

Dạ nếu vậy thì Xi Jinping dịch ra tiếng việt là Tập Cận Bình, là mình đang dịch theo nghĩa hay phiên âm vậy ạ ?

Click to expand...

Bạn đang bị nhầm lẫn giữa phiên âm và dịch nghĩa. Tiếng Hoa là tiếng tượng hình, và âm đọc của nó được gọi là pinyin (bính âm).
Xi jinping mà bạn nhắc đến, tên ổng trong tiếng Trung 習近平 (đọc Xí Jìnpíng) và họ dùng phiên âm này để gọi tên ổng khi ổng ra nước ngoài, chứ Xí Jìnpíng không phải tên gốc của ổng, Việt Nam mình gọi ông Tập là do dịch thẳng từ 習近平 thành Tập Cận Bình nhé, không ai dịch từ phiên âm vì có hiện tượng đồng âm khác nghĩa.

ShinSoCute said:

Cho em hỏi thêm là các tên của Hàn hay Triều Tiên, Nhật Bản, để dịch qua Tiếng Việt thì phải thông qua Hán Tự có phải không ạ ?

Click to expand...

Chuyện này theo mình là không cần thiết, bạn thích đu idol kiểu Trung hoặc muốn gọi tên idol thân thương bằng tiếng mẹ đẻ thì cứ dùng thôi. Như mình đã nói ở trên, bất cứ ngôn ngữ nào k phải tiếng Trung, khi lọt vào Trung, họ sẽ phiên âm cho dân dễ đọc, thế thui, còn mấy chị VN đu idol lại thích dịch tên ngta từ Trung thành Hán Việt thì mình chịu, k hiểu tại sao.
Ví dụ: ca sĩ 김지수 Kim Ji-soo (ngta phiên âm hẳn hoi thành latinh òi), các thị bên Trung “hong thích” đọc thẳng từ latinh, nên họ phiên âm thành 金智秀 (Jīnzhìxiù đọc na ná ấy), chuyện chẳng có gì khi bên vn lại từ cái tên phiên âm kia dịch thành Kim Trí Tú
Nên được thì cứ giữ latinh đọc thoy, để sau ra nước ngoài ví dụ họ có gọi Kim Ji-soo cũng biết idol nhà mình mà reo hò