ThatThapLuc
Senior Member
Trong trích đoạn 'Cảnh ngày xuân' (trích từ 'Truyện Kiều' của đại thi hào Nguyễn Du) trong sách giáo khoa, có câu 'Thanh minh trong tiết tháng ba/Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh'. Vậy Thanh minh là gì, có ý nghĩa như thế nào?
Cụ thể, trong trích đoạn Cảnh ngày xuân (Truyện Kiều, tác giả Nguyễn Du trong sách giáo khoa lớp 9 tập 1 hiện hành (NXB Giáo dục Việt Nam), có nội dung: Ngày xuân con én đưa thoi/Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi/Cỏ non xanh tận chân trời/Cành lê trắng điểm một vài bông hoa/Thanh minh trong tiết tháng ba/Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh/Gần xa nô nức yến anh/Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân…
THÚY HẰNG
Trích đoạn Cảnh ngày xuân (Truyện Kiều, tác giả Nguyễn Du) trong sách giáo khoa lớp 9 tập 1 hiện hành (NXB Giáo dục Việt Nam
THÚY HẰNG
Thanh minh là gì?
Theo chú thích dưới trích đoạn Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du trong sách giáo khoa lớp 9 hiện hành, "thiều quang" là ánh sáng đẹp, tức là ánh sáng ngày xuân. Ý cả câu "chín chục ngày xuân mà nay đã ngoài sáu mươi ngày, tức là đã qua tháng giêng, tháng hai và đã bước sang tháng ba". Còn "Thanh minh" được lý giải là "tiết vào đầu tháng ba, mùa xuân khí trời mát mẻ, trong trẻo, người ta đi tảo mộ, tức là đi viếng và sửa sang lại phần mộ của người thân". Từ "đạp thanh" trong trích đoạn trên được lý giải là "giẫm lên cỏ xanh", vào tiết Thanh minh, người người đi chơi xuân ở chốn đồng quê, giẫm lên cỏ xanh nên gọi là đạp thanh.
00:00
PreviousPlayNext
00:00 / 01:16
Mute
SettingsFullscreen
Copy video url
Play / Pause
Mute / Unmute
Report a problem
Language
Share
Vidverto Player
Trong đời sống thực tế, nhiều thế hệ người Việt đã quen với tục lệ đi tảo mộ, thăm viếng, sửa sang lại phần mộ tổ tiên, ông bà, người thân trong tiết Thanh minh.
Phóng viên Báo Thanh Niên trao đổi với PGS-TS Triệu Thế Việt, giảng viên ngành Đông phương học, Trường ĐH Gia Định về ý nghĩa của "Thanh minh", phong tục tảo mộ trong tiết Thanh minh và giá trị của nó trong đời sống hiện đại.
Tết Thanh minh tại một nghĩa trang tại Trà Vinh
THÚY HẰNG
PGS-TS Triệu Thế Việt cho biết từ trích đoạn trong Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du chúng ta có thể thấy tiết Thanh minh hiện lên trong khung cảnh, tiết trời mùa xuân vô cùng tươi đẹp. Có thể nói đây là tiết trời đẹp nhất trong năm. Trong tiết Thanh minh, người người đi tảo mộ, cúng kiếng, đốt nhang cho phần mộ tổ tiên, ông bà, người thân - phần lễ. Và cũng trong ngày này, còn có phần hội - được đi chơi, được gặp gỡ nhau, được bước ra khỏi ngôi làng của mình.
Trong nền kinh tế nông nghiệp xa xưa, cả mùa vụ có khi người ta chỉ quanh quẩn trong ngôi làng, ruộng lúa, vườn rau của mình thì tiết Thanh minh là cơ hội hiếm hoi để người người được bước ra khỏi làng, được trẩy hội, được gặp gỡ nhau, trò chuyện, ngắm cảnh trong tiết trời lý tưởng ngày xuân. Bởi vậy, Nguyễn Du viết trong Truyện Kiều: Gần xa nô nức yến anh/Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
"Tiết Thanh minh hiện lên với cảnh sắc, tiết trời tươi đẹp nhất của ngày xuân. Trong tiết trời ấy, người ta đi tảo mộ, đi lễ hội. Thanh minh là ngày hội, không phải ảm đạm những cảm xúc đau buồn. Trong tâm thức của người phương Đông thì đi Thanh minh - đứng trước những ngôi mộ là sự tri ân, tưởng nhớ những người đã khuất. Trong ánh mắt của người phương Đông, cái chết không phải là sự tận cùng của thế giới", PGS-TS Triệu Thế Việt chia sẻ.
"Người Việt chọn tảo mộ trong tiết Thanh minh tươi đẹp khi mà 'Cỏ non xanh tận chân trời/Cành lê trắng điểm một vài bông hoa'. Điều này cho thấy cách nhìn về cái chết trong mắt người phương Đông thật sự văn minh. Trong câu chuyện phương Đông, ai đó dù đã mất, không còn trên thế gian nhưng sẽ để lại những điều đẹp đẽ", PGS-TS Triệu Thế Việt nói thêm.
Nguyễn Du viết 'Thanh minh trong tiết tháng ba', vậy Thanh minh là gì?
Trong trích đoạn 'Cảnh ngày xuân' (trích từ 'Truyện Kiều' của đại thi hào Nguyễn Du) trong sách giáo khoa, có câu 'Thanh minh trong tiết tháng ba/Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh'. Vậy Thanh minh là gì, có ý nghĩa như thế nào?
