Neverwhere
Senior Member
Dịch ra cho những ai cần tham khảo:
Thành phần của vũ trụ
Vũ trụ đang giãn nở không ngừng. Theo ước tính, kích thước (đường kính) hiện nay của nó là 93 tỷ năm ánh sáng.
Một năm ánh sáng là quãng đường mà ánh sáng đi được trong một năm, tức là khoảng 9,46 nghìn tỷ km.
Năng lượng tối: 68%
Thành phần lớn nhất của vũ trụ là năng lượng tối. Nó là một dạng năng lượng lý thuyết hành xử trái ngược với lực hấp dẫn và được cho là gây ra sự giãn nở nhanh chóng của vũ trụ.
Tuỳ thuộc vào việc năng lượng tối khiến vũ trụ giãn nở nhanh đến mức nào, có ba giả thuyết được đưa ra cho kết cục cuối cùng của vũ trụ.
Trục tung: Tỷ lệ giãn nở. Trục hoành: Thời gian.
Khởi đầu: Big Bang (Vụ Nổ Lớn)
Đường màu đỏ: Big Rip (Vụ Xé Lớn)
Đường màu trắng: Big Freeze (Vụ Băng Giá Lớn)
Đường màu xanh: Big Crunch (Vụ Co Lớn)
Vật chất tối: 27%
Vật chất tối, không giống năng lượng tối, gây ra lực hạn chế hoặc ràng buộc lên vũ trụ. Nó có mối liên quan chặt chẽ với lực hấp dẫn và tác động mạnh mẽ đến các thiên hà, ngôi sao và hành tinh.
Vật chất tối có cấu tạo là các hạt không hấp thụ, phát ra hay phản xạ ánh sáng. Mặc dù rất khó phát hiện nhưng nó lại chiếm tới 85% tổng lượng vật chất trong vũ trụ! Vật chất tối được cho là tồn tại dưới dạng “quầng sáng” hình cầu bao quanh mọi thiên hà.
Hiđrô và hêli tự do: 4%
Hiđrô và hêli là hai nguyên tố phổ biến nhất trong vũ trụ. Một phần nhỏ của vũ trụ là những nguyên tố này trôi nổi tự do trong không gian, không bị khóa trong các phản ứng hóa học hay phân tử.
Cùng nhau, hai nguyên tố này chiếm tới 98% tổng khối lượng vật chất hữu hình của vũ trụ!
Sao: 0,5%
Mặc dù là thứ duy nhất chúng ta có thể nhìn thấy bằng mắt thường trên bầu trời đêm nhưng các ngôi sao chỉ chiếm chưa đầy 1% vũ trụ. Các ngôi sao được tạo ra gần như hoàn toàn từ lượng hiđrô và hêli không trôi nổi tự do trong không gian còn lại.
Các ngôi sao trẻ có cấu tạo chủ yếu là hiđrô và hêli, cùng với các nguyên tố nặng hơn (xem bên dưới) được bổ sung vào thành phần của chúng theo thời gian.
Neutrino: 0,3%
Neutrino là các hạt hạ nguyên tử, giống electron, nhưng gần như không có khối lượng và không mang điện tích. Chúng là loại hạt phong phú nhất trong vũ trụ. Mọi loại phản ứng hạt nhân đều tạo ra neutrino.
Neutrino có thể có mối liên quan chặt chẽ với vật chất tối. Nó có ba dạng hay loại khác nhau: neutrino electron, neutrino muon, và neutrino tau.
Nguyên tố nặng: 0,03%
Nguyên tố nặng là tất cả các nguyên tố ngoại trừ hiđrô và hêli. Mặc dù là những khối căn bản xây dựng nên mọi thứ trong vũ trụ vật chất của chúng ta nhưng nó lại là thành phần nhỏ nhất của vũ trụ.
Các nguyên tố được hình thành thông qua một quá trình gọi là tổng hợp hạt nhân. [Gồm có tổng hợp hạt nhân Big Bang, tổng hợp hạt nhân trong những ngôi sao, và tổng hợp hạt nhân trong những vụ nổ siêu tân tinh, tức là khi những ngôi sao nặng chết đi.] Hiện nay, chỉ còn tổng hợp hạt nhân sao và siêu tân tinh diễn ra.
Ghi chú:
Các bộ dữ liệu khác nhau báo cáo các giá trị khác nhau, với khác biệt trong khoảng ±3%. Chúng tôi đưa ra các giá trị của mình dựa trên đo đạc năm 2013 của Đài quan sát Không gian Planck của Cơ quan Vũ trụ châu Âu và Phòng thí nghiệm Quốc gia Brookhaven của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ. Những tỷ lệ này cộng lại không đạt 100% do việc ước lượng và làm tròn.
Last edited:
