Chào các bác!
Nối tiếp câu chuyện 5 năm trước (Con đường của 1 Loser), bỏ qua những ngôn tình ủy mị, yếu đuối của quãng thời gian trẻ. Nay mình muốn chia sẻ về chặng đường khởi nghiệp 5 năm qua để xây dựng lên một doanh nghiệp mà mình hằng mơ ước (thời điểm hiện tại) với doanh thu tiền tỉ (đang dịch nên tụt rồi, thế nên nay có thời gian chia sẻ). Đây không phải bài viết mang tính triết lý, dạy đời mà chỉ đơn thuần là tự sự về tuổi trẻ, mong rằng giúp ích được điều gì đó cho các bác trong tương lai về định hướng sự nghiệp, tránh những sai lầm, vấp ngã.
Là một thành viên lâu năm tại voz, từ khi là thằng học sinh, sinh viên có những lúc cả ngày chỉ chăm chăm vào diễn đàn, rồi suy nghĩ chuyện tình cảm liệu đi về đâu,… nhưng đến tầm này, khi mốc 28 tuổi (92) mình nhận ra sự nghiệp ở tuổi trước 30 này quan trọng hơn rất nhiều để định vị bạn là ai, đem lại giá trị gì cho đời hãng nghĩ tới yêu đương vì lúc này bạn dễ yếu đuối khi chịu những cú shock về tình cảm. Các bác có tan vỡ, đau khổ, đơn phương thì âu cũng là 1 phần tuổi trẻ, hãy vui vẻ và cho nó qua đi, để lại những kỷ niệm tốt đẹp rồi tiếp tục tìm kiếm những câu chuyện mới, tin mình đi, xã hội còn nhiều lựa chọn khác cho bạn!
Chap 1: Những bước chập chững
5 năm trước, vì những cú shock tình cảm, mình quyết tâm theo đuổi con đường khởi nghiệp đến cùng. Một phần là để thay đổi bản thân là một loser, học cao đẳng ra trường chả biết gì, chỉ lao đi làm những công việc thuần lao động phổ thông, hầu hết thời gian ở trên xe máy giao nhận 1 thứ gì đó cho công ty (1 job là Salesman nhưng giống giao hàng hơn, 1 job là nhân viên giao nhận giấy tờ của ngân hàng), lương chưa bao giờ quá 5 triệu 1 tháng cả. Thế mà hồi đó lại hay nghĩ đến chuyện yêu đương 1 ai đó.
Tự nhìn nhận mình chẳng có gì trong tay, trình độ, kiến thức gần như là zero. 2015, lúc đó bế tắc lắm, nghĩ mình không đủ đầu óc để mà kinh doanh, không có vốn liếng mà làm gì hết, có thì cũng sớm mất hết. Mà đúng là vậy:
- Lần 1: Nhập túi thơm Greenleaf của 1 cậu quảng bá trên mạng về bán, lần đầu xin gia đình 10 triệu, vứt vào, bán được nửa toàn cho người quen, khách hàng, các chị, các mẹ trong ngân hàng đang làm, bán được nửa còn 1 nửa đếch biết bán tiếp thế nào, nản vứt đó.
- Lần 2: Tiếp tục xin thêm 5 triệu nữa, nhập mấy chai nước tắm Mỹ (quên tên) về bán, kịch bản bán hàng và kết cục như lần 1.
Đúng thằng loser cmnr, làm cẩu thả, chả tính toán, cứ nghĩ sản phẩm độc, ít người bán thì sẽ bán được, nhưng không biết cách kiếm đầu ra thì có buôn mai thúy cũng ế.
Sau 2 lần buôn bán thất bại, mình bắt đầu chịu khó đọc sách, tài liệu trên mạng nhiều hơn, đầu tiên là chôm được quyển Nghĩ Giàu Làm Giàu tại Trung Nguyên, thú thực thì giờ cũng chả nhớ sách viết cái gì, nhưng kể ra các bác muốn làm gì thì cũng nên đọc vài cuốn sách cơ bản về kinh doanh, khởi nghiệp, chả bao giờ là đủ kể cả khi là chủ tịch tập đoàn abcxyz nào đó.
Nó không phải là công cụ để bạn chiến ngay và thành công, nhưng nó sắp xếp cho bạn tư duy, định hình mớ hỗn độn trong đầu bạn, cho bạn thêm phần tự tin và logic trong hành động.
Mình định thần lại về việc cứ hừng hực khí thế khởi nghiệp, mà thay vào đó là bước chậm hơn, đọc, nghe, tìm hiểu về kinh doanh. Các việc này vẫn không phải là cho bạn công cụ để bạn chiến ngay và kiếm tiền (mặc dù thời đó chạy ads fb cái gì cũng ngon và kiếm được tiền, nhưng đếch biết).
Chap 2: Nghĩ lớn làm liều
Trong thời gian tìm hiểu, mình có tìm được bài viết về kinh doanh áo thun MMO (nhưng mình không theo đuổi nó, theo nó chắc giờ cũng… giàu). Nghĩ ngợi thì cũng thử bắt tay vào làm, lương 5 triệu thì cắt ra… 2 triệu chơi thử, lập page, tận dụng mấy chiêu sử dụng Photoshop (ngày xưa vẫn hay nghịch), post bài bán hàng, chạy ads nhoắng cái cũng hết 2 triệu được 2 sales gì đó, xong cũng chán (mình cũng trách mình nhanh nản quá mà nếu theo giờ đã thành công hơn).
Sau đó, mình nghĩ theo hướng startup, là xây dựng công ty áo thun mô hình như mấy nền tảng sản xuất áo thun MMO ở nước ngoài
* Tóm tắt cho các bạn chưa hiểu: Bạn thiết kế, tạo thành sản phẩm mô phỏng in hình (mockup) có thể là áo, mũ, cốc,… (thời đó chỉ toàn áo) rồi up lên 1 website (platform), sau đó bạn quảng cáo và khách hàng mua thì bên platform sẽ sản xuất, ship tới tay khách hàng và chia lại phần chênh so với chi phí sản xuất của họ.
Thấy mô hình nghe thì có mùi easy (đối với thằng kiến thức hạn hẹp như mình), chốt rồi, quyết tâm theo đuổi, có lẽ mỏ vàng là đây rồi. Rồi ước mơ 1 ngày trở thành chủ tệch, người yêu cũ phải nhìn vào ngưỡng mộ như mấy cái clip tàu khựa (hồi đó chưa có trend đó).
Đây cũng là nền móng đầu tiên của doanh nghiệp mình cho đến giờ, mô hình áo thun… (show nhiều lại bảo quảng cáo). Quyết tâm đầy quyết tâm, cắt 2 tháng lương, bỏ ra 5 triệu mấy đi học khóa SEO marketing (thật ra học xong cũng chả hiểu gì lắm), nhưng cũng hiểu phần nào cơ chế hoạt động của 1 website thương mại điện tử.
Sau đó, mình xin gia đình gãy răng được thêm 20 củ (thật ra vẫn ăn bám gia đình vì người HN). Cộng thêm tâm sự với đồng nghiệp, xin vay được thêm 20 nữa (ông này nhà có điều kiện). Tổng 40 củ, đem đi đập phéng cái website hết chọn 35 củ, cắm thêm plugin nữa mất 5 củ, hết bay vốn. Còn vốn khác thì lấy lương đổ vào (đếu hiểu sao lương 5 triệu hồi đó mà nhịn chi tiêu giỏi thế, tất nhiên mẹ nuôi).
Ngày nào cũng đi làm, rồi đi học liên thông, 10h tối về ăn bát cơm rồi úp mặt vào chỉnh web đến 2h sáng.
Cũng chả muốn kể nhiều, nhưng hồi đó cũng post bài trên voz, anh em cũng vào giúp đỡ mua cho mấy chục cái áo cho có thêm động lực chứ chả lãi xu đếch nào. Mà áo hồi đó lởm lắm, hix, xin lỗi các bác T_T.
Sau đó 1 thời gian, chạy quảng cáo facebook, xây dựng cộng đồng design, nhưng vẫn còn quá nhiều vấn đề về sản phẩm, quy trình sản xuất, nâng cấp website mà cạn vốn, buộc phải chấp nhận đó là 1 thất bại cay đắng… vì mình kém thật. Xin lỗi người đồng nghiệp vì không có gì để trả, ông bạn cho qua. Phải công nhận đó là 1 quý nhân trong cuộc đời mình, mình tin rằng các bác sẽ sớm gặp được quý nhân, không lúc này thì lúc khác.
Chap 3: Niềm tin và nỗ lực
Không còn vốn liếng gì trong tay, cũng chẳng dám mở mồm xin thêm xu nào từ gia đình. Mình biết là có quá nhiều thứ mình thiếu xót để có thể thành công, dù lúc đó biết rằng có muôn vàn cách kiếm tiền khác, nhưng tâm mình đã muốn theo mô hình startup và doanh nghiệp nên sẽ tìm cách để hiện thực hóa nó.
Không có vốn thì làm gì? Một trong những đầu việc quan trọng để có thể xây dựng mô hình kinh doanh như vậy, mình nghĩ đó là từ việc marketing và thiết kế đồ họa. Tận dụng những gì đã từng làm với photoshop, mình tập thiết kế ra những ấn phẩm đơn giản.
Lại bắt đầu bằng voz, mình post lên 1 bài, kêu gọi thiết kế free cho 10 người. Vậy là có ngay 10 vị khách hàng để tập luyện, vừa thiết kế, vừa học hỏi hình ảnh từ các thương hiệu lớn, vừa bật youtube lên xem hướng dẫn các chi tiết thiết kế trong 1 ấn phẩm ảnh. Tuy không đẹp, nhưng vừa đủ để các bác sử dụng. Một lần nữa cảm ơn các vozer đã từng làm việc với mình để có thêm niềm tin về bản năng mình có thể làm gì đó cho xã hội.
Dần đó, mình tạo page, yêu cầu các bác đó review 5 sao cho mình, rồi bắt đầu triển khai làm dịch vụ, vừa học vừa làm nên thu phí cũng thấp, lấy lương ra chạy quảng cáo. Nghĩ đủ content, hình ảnh theo trend, tự làm video AE ngắn bằng hiệu ứng text có sẵn,… hồi đó mình thiết kế lấy có 100k 1 banner thôi, thi thoảng bị các bạn cùng ngành vào comment chửi nhưng cũng kệ đời.
Xuất phát từ tâm của một người muốn bán hàng, học hỏi, nên mình thiết kế cho khách hàng có tâm lắm, tuy không đẹp như chuyên nghiệp, nhưng tính toán, phân tích ngành, màu sắc để thiết kế cho họ, chọn lọc ảnh, sáng tạo và thậm chí nghĩ cả content, slogan cho họ, vì nhiều người bán hàng họ ko có bộ nhận diện thương hiệu chuẩn chỉ đâu. Có một vài khách hàng hồi đó khởi nghiệp hoặc chưa có tiếng, giờ cty họ cũng to như WAYS, Thegioitihon, Fitshop…
Dần dần công việc thiết kế phát triển ổn định, cũng là lúc mình tìm kiếm thêm các bạn bè ngành đồ họa cộng tác với mình, lần đầu tiên mình trở thành 1 leader, 1 ông chủ nhỏ, doanh thu đều đặn khoảng 20 triệu 1 tháng, đủ chia cho 2 bạn còn lại 1 ít kiếm thêm. Vì lúc đó vẫn là thằng nhân viên giao nhận ngân hàng, chỉ tranh thủ làm vào tối và thứ 7, chủ nhật, không còn thời gian để giải trí gì hết, nhưng làm việc bằng đam mê học hỏi thì thực sự là thú vị (chắc do mình thuận tay trái nên thích sáng tạo). Đó là năm 2016, mình nhớ giao thừa 2015-2016 ngoài bắn pháo hoa mình vẫn thiết kế trả deadline cho khách, chưa bao giờ mình trễ deadline cả.
Tạm thời em viết đến đây, các chap sau sẽ được update liên tục trong nay mai, kể về giai đoạn giữa và cho tới hiện tại từ 2016.
![[R]ogers](https://data.voz.vn/avatars/m/998/998890.jpg?1690618661){kind=avatar}
). Hồi Boo định đẩy mảng online mình có sang xem môi trường bên đó nhưng ko join 
.
